Wij ontvingen onlangs van een persoon die anoniem wenst te blijven, het volgende ingezonden verhaal voor onze website. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij de schrijver/-ster van het onderstaande verhaal:
Onlangs, door een confrontatie met de dagelijkse praktijk, werden mij een aantal rechten bekend, die een patiënt in Nederland heeft. In Nederland is in 1992 een wet afgekomen, met de naam: Wet Geneeskundige Behandelings Overeenkomst (WGBO).
De verhouding arts-patient is hiermee kennelijk opnieuw, en naar de eisen der tijd gedefinieerd. Als een patiënt, en dat zijn we allemaal op z’n tijd, contact heeft met een arts of hulpverlener die onder die code valt, is er sprake van een ‘Overeenkomst’in de zin der wet.
M.a.w. er schijnt een contract te bestaan met wettelijke bepalingen. Indien de arts of hulpverlener nalatig is, zal er mijns inziens uiteindelijk ook sprake kunnen zijn van het leveren van een wanprestatie.
Vroeger was de arts meer een autoriteitsfiguur onder wiens gezag men zich in vertrouwen plaatste. Veel mensen denken, dat dat laatste nog steeds het geval is.
Onder die Wet van ’92 zijn er ook duidelijk omschreven rechten voor de patiënt:
-recht op inzage van het dossier
-recht op correctie van het dossier
-recht op 20 gratis kopieën van het dossier
-recht om het dossier te laten vernietigen
Aangezien het medisch dossier eigendom is van de patiënt, volgt hier de waarschuwing, dat een eenmaal vernietigd dossier ook geen ruimte meer biedt tot het voeren van een klachtenprocedure.
Klachtrecht
Zijn er problemen met een zorgverlener, dan kan er via de Klantenservice gevraagd worden naar de ombudsman van de Zorgverzekeraar. Daar kan men mee in conclaaf over de klacht wat ermee te doen. En dan is er nog de mogelijkheden van een klacht neerleggen voor de inspectie. Of aldaar onder de aandacht te brengen onder vermelding, dat je naam er buiten gelaten moet worden. Het is dan aan de betreffende inspectie om onderzoek te doen.
Twee soorten inspecties
Een voor de gezondheidszorg, Inspectie voor de gezondheidszorg, en een voor de geestelijke gezondheidszorg, Inspectie voor de geestelijke gezondheidszorg. Beide waren niet te vinden in het gewone telefoonboek. Vroeger wel.
Dit zal wel betekenen, dat klachten eerst elders gezeefd moeten worden, om vervolgens te passeren ja of nee.
Medisch Tuchtcollege
In zeer ernstige gevallen kan men een klacht indienen bij het medisch tucht college.
Hier vindt dan wel onderzoek plaats met hoor en wederhoor.
Daarnaast brengt een GGD-arts advies uit, wanneer er ook maar door minima om Bijzondere Bijstand wordt gevraagd voor ziektekosten bij de gemeente. Gemeente formuleert dan de advies aanvraag. ( Dit punt is belangrijk, aangezien er gaten zullen vallen in de nieuwe zorgverzekeringswet. Gaten, die de gemeenten mogen vullen uit de bijzondere bijstand volgens Hoogervorst. Daarover later meer)
De GGD-arts is gehouden een onafhankelijke toetsing te verrichten op basis van het verhaal van de cliënt, en opgevraagde informatie bij behandelaars, waarvoor de aanvrager moet tekenen akkoord te zijn met het opvragen van zijn medische informatie.
( De privacy op medische gegevens “moet” hier opgegeven worden omwille van de kosten, die persoon zelf niet kan dekken.)
Daarna volgt een advies aan de gemeente. Gemeente is gehouden het advies op zorgvuldigheid te toetsen. En heeft het recht af te wijken van het advies. Een beschikking van de gemeente moet altijd een motivatie bevatten, een grondslag voor het besluit.
Hier kan dus al van alles misgaan. Tot en met het verdraaien van de opgevraagde informatie om aan de gemeente tegemoet te komen.
Cliënten, die voor keuring op arbeidsgeschiktheid zijn doorverwezen zien vaak de GGD als een onafhankelijke instantie, waar zij hun verhaal kunnen doen. Cliënt komt er al gauw achter, dat dit niet altijd het geval is. GGD-arts bedient in der eerste plaats de gemeente, cliënt zit in de verdediging. Wordt niet geloofd, waaruit blijkt dat, kunt u dat aantonen enz.
Wat is dan de rechtspositie van de bijstandscliënt t.o.v. de GGD?
Noch de gemeente zelf, noch de GGD wijst de cliënt op klachtrecht. Maar aangezien de GGD een overheidsinstantie is, moet zij een klachtrecht hebben, en een aanspreekpunt bij klachten.
[Opmerking secretaris PEL: In een folder van de GGD:
"Informatie medisch onderzoek in verband met aanvraag bijzondere bijstand", aan de orde geweest in de Cliëntenraad Sociale Zaken op 27/1/2005, staat slechts dat als men een klacht heeft over de GGD, dat men daarover bij de GGD weer een folder kan opvragen. Bedoelde folder hebben wij nimmer gezien, noch gehoord dat deze bij de GGD in b.v. de wachtkamer ligt. M.a.w.: In een folder wordt weer verwezen naar de mogelijkheid een andere folder te krijgen. Niet bepaald een heldere verwijzing naar het wel degelijk bestaande recht om bij de GGD een klacht in te dienen.]
Aangezien een en ander in de mist hangt, is dit voor cliënten niet altijd duidelijk. Maar uiteindelijk blijkt ook de GGD, onder de Inspectie van de gezondheidszorg te vallen, en onder het Medisch Tucht College.
Wet: WWB januari 2005- De Wet Werk en Bijstand, van kracht geworden op 1 januari 2005 bevat een bepaling, die voor cliënten in de bijstand heel hachelijke vormen aan kan nemen.
De bepaling dat de gemeente kan vorderen, dat een geneeskundige behandeling zal plaatsvinden, om de reintegreerbaarheid van betrokkene te vergroten. Velen, die wat kort van stof zijn zien daar de bezwaren niet van in. Nou, dat is toch wel logisch, zegt de leek.
Eenzelfde soort medische leken bevindt zich als casemanagers bij Sociale Zaken, en als ambtenaren, die jaarlijks de cliënt toetsen op rechtmatigheid, en een traject moeten ‘’promoten’’ bij een arbeidsongeschikte uitkeringsgerechtigde naar een RIB. Dus met andere woorden, wie bepaalt dat? En op grond van welke criteria? En wie moet de toetsing verrichten, u raadt het al, de GGD-artsen, bij de herkeuring.
Met andere woorden, de beroepsuitoefening van de GGD-artsen bevindt zich op een snijvlak van uitlopende belangen. Er is een geformuleerde opdracht vanuit de gemeente, opgesteld door ambtenaren, die medisch leek zijn.
GGD-arts schrijft zijn advies toe naar het verzoek, of komt in die verleiding.
Ons zijn situaties bekend, waarin met recht een GGD-arts voor enkele punten voor het medische Tucht College kan worden geroepen.
De GGD-artsen zijn in principe als onafhankelijk beoordelaar benoemd. Maar wie controleert
dat?
Negatieve beeldvorming van bijstandsgerechtigde met gevolgen voor het verkrijgen van medische zorg
Door de voortdurende huidige negatieve regeringspropaganda richting mensen in de bijstand, die niet willen werken, per definitie nooit ziek tegen iedere logica in, sluipt er een beeldvorming rond mensen in de bijstand in bij sommige behandelaars, die een klacht niet serieus nemen, omdat betrokkene in de bijstand zit. Ja, u bent AV-Frieso verzekerd zie ik, dat betekent, dat u in de bijstand zit. Hierna volgt een stilte.
Daarna moet een therapeutisch relatie aanvangen, maar kan dat nog lukken, en moet dat op die conditie nog lukken?
Negatieve beeldvorming rond bijstandsgerechtigden filtert door in de GGD
Ofwel de GGD-arts vertoont ernstige vooringenomenheid bij de keuring. En negeert de naar voren gebrachte medische informatie, of weigert die op te vragen.
De cliënt blijft dan zitten met de brokken. Word ik goedgekeurd, terwijl ik nauwelijks in staat ben mijn boodschappen te doen? Enzovoort. De niet serieus genomen cliënt, sommigen ondervonden dit ook al bij behandelaars, wordt er steeds verder ondergeschoffeld, terwijl zijn situatie vaak zodanig is, dat die nauwelijks zijn eigen huishouden nog kan verrichten.
Bij Psy-problemen kunnen zich ook de meest krankzinnige toestanden voordoen. Wordt niet geloofd, heeft u medicatie, nee?, o. Ofwel bij ernstige chronische toestanden, zouden die opeens cureerbaar zijn? Ofwel bij gezondheidsklachten ligt het aan de psy, en moet je maar gauw naar de GGZ.
[Dit laatste verschijnsel werd door columniste Karin Spaink ooit 'de orenmaffia' genoemd: Alles zit tussen de oren nietwaar?]
Mensen in de bijstand hebben vaak chronische lichamelijk en psychische klachten, hoe komt dat?
Goed, de regering wilde besparen op kosten van de gezondheidszorg, in verband met gestegen kosten heette het. Maar is er ooit wel een analyse gemaakt van het gestegen verbruik van de medische consumptie, zoals dat heet in het sociologen jargon. En is de bejegening richting uitkeringsafhankelijke zieke mensen niet mede een van de veroorzakers van toegenomen ziekte, en GGZ gerelateerde klachten?
M.a.w. is de druk, die wordt uitgeoefend, en opgevoerd, met steeds wijzigende eisen en etiketteringen, en negatieve bejegeningen niet een grote veroorzaker van en veel leed, en een stijging van medische consumptie, en sociale problemen?
Of weet men dit niet?
Maar men kon het wel weten, omdat de Katholieke Universiteit van Brabant enkele jaren terug al onderzoek heeft gedaan op dit punt.En wat bleek uit dit wetenschappelijk onderzoek?
Dat mensen, die drie jaar of langer in de bijstand verblijven chronische lichamelijke en psychische klachten vertonen, veroorzaakt door de bejegening. Niet bij incident, maar als structuur. En is daar het beleid op gecorrigeerd, in het belang van de mensen en de gemeente?
Nee. Het beleid draaft voort op de ingeslagen weg van managementdoelen. En koppelt als systeem uitsluitend terug op z’n eigen nog verder opgeschroefde doelstellingen, als een intern gesloten circuit. Zonder besef, dat de zekeringen ook eens door kunnen branden.
Met andere woorden het beleid is blind voor de sociale en maatschappelijke gevolgen van haar systemen. En blind voor de nevenkosten van dat systeem.
2005 WWB, artikel 55 biedt de mogelijkheid, dat de Gemeente bijstandsgerechtigden een medische behandeling oplegt, om belemmeringen richting arbeid door ziekte weg te nemen.
Op 10 maart 2004 kopt de Leeuwarder Courant: Meerderheid van de partijen akkoord met mogelijkheid van dwang door B&W bij medische behandeling van mensen in de bijstand.
Het betreft een verslag van een commissievergadering Welzijn der gemeente Leeuwarden van de avond daarvoor.
Alleen de Christen-Unie en de Frysk Nationale Partij zijn daar tegen omwille van de bescherming van de integriteit van het menselijk lichaam.
Dat het artikel 55 WWB ingaat tegen o.a. de Nederlandse Grondwet, en tegen Codes, vastgelegd in de Wet Geneeskundige Behandelings Overeenkomst van 1992, schijnt de overige politieke partijen te ontgaan. Ook Gijs Jacobse, de enige arts in de raad, en raadslid namens een lokale partij.
De grondwet in deze
Artikel 11 van de Grondwet stelt: “Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op onaantastbaarheid van zijn lichaam.” Die beperkingen sloegen m.i. altijd op situaties met ernstige besmettelijke ziekten, b.v. open tbc of de vogelgriep of de cholera of de pest ed., en niet op pogingen om via gedwongen medische behandeling de ‘robot’ weer arbeidsgeschikt te krijgen.
M.a.w., indien er een gevaar bestond voor de volksgezondheid, was er risico voor derden, het algemeen belang. In het geval van toepassing van artikel 55 WWB is het doel van de behandeling duidelijk veranderd, met uitsluiting van de geestelijke en de lichamelijke integriteit van het individu wordt er uitsluitend een hypothetisch financieel belang mee gediend, want niemand kan resultaat of verslechtering van persoons' situatie voorspellen. Voor zover mij bekend is er geen discussie geweest over de medisch-ethische vragen, die zo’n stelling toch op zou moeten werpen. Wij hebben Heleen Dupuis hier niet over gehoord op de TV. Overigen mag de rechter in Nederland niet wetgeving, zoals de WWB, toetsen aan de Grondwet. N.B.: Hij mag wel toetsen aan internationale verdragen.
[Natuurlijk hoor je dergelijke ethici daar niet over: Zij waken erover of er t.o.v. de heersende klasse wel ethische normen in acht worden genomen, niet over de arbeidersklasse, laat staan over diegenen van laatstgenoemden met een uitkering. Dat is gewoon de ver van m'n bed show voor dergelijke theoretici.]
Dat hiermee beroepsbeoefenaren in de gezondheidzorg in de problemen kunnen komen schijnt de overige Leeuwarder partijen dan ook te ontgaan met andere woorden, deze handelwijze heeft voor de artsen tuchtrechtelijke gevolgen, indien zij daaraan hun medewerking verlenen.
Belangenorganisaties van uitkeringsgerechtigden bepleiten een verklaring op te nemen, dat B en W afzien van het gebruik van dit artikel, zo meldt de Leeuwarder Courant in 2004.
[Artikel 55 WWB staat in de wet. Maar dat betekent niet dat het College van dit wetsartikel gebruik moet maken, maar dat zij hiervan in voorkomende gevallen gebruik mag maken. O.a. het PEL had er op aangedrongen om van dit recht af te zien. Tevergeefs...]
Zeer onlangs gebeurde het volgende: vervanger van de ombudsman bij de zorgverzekeraar na het noemen van mijn naam en geboortedatum, leest voor vanaf het beeldscherm aldaar “O, u bent AV-Frieso verzekerd, dat betekent dat u in de bijstand zit, op adres………." Daarna zakte zijn energie in, wat inhield, dat de belangstelling voor het verhaal daalde tot een minpunt.
[Als het bij Zorgverzekeraar De Friesland verzekerd zijn middels de AV-Frieso en straks wellicht ook via de door de gemeente afgesloten collectieve basisverzekering, betekent dat je tweederangs patiënt bent en niet serieus wordt genomen, zou mijn advies zijn:
Doe niet mee met die collectieve basisverzekering voor minima die er aan zit te komen en zeg die AV-Frieso op. Je kunt nu in elk geval bij sommige zorgverzekeraars zonder vragen ook hun aanvullende verzekering(en) nemen, terwijl ze je verplicht moeten nemen voor de basisverzekering. Triest, want het bespaarde je wel enige premie.]
Tot slot, moet op de ‘ziekenfondskaart’ herkenbaar zijn, dat persoon een collectieve verzekering via de gemeente heeft afgesloten? Alertheid is geboden ook binnen het nieuw systeem.
de ervaringsdeskundige.Wordt vervolgd
1 januari 2006- Het nieuwe zorgstelsel en de bijstand
Prakkesaasjes vooraf bij de gemeente
Over de plannen van het College voor een collectieve basisverzekering voor minima het volgende:
In haar voorstel zoals dat voor advies aan de CliëntenRaad werd voorgelegd, was de gemeente Leeuwarden voorstander van de VNG (Ver. Ned. Gemeenten) lijn:[N.B.: Als een bepaalde door een gemeente met een zorgverzekeraar afgesloten ziektekostenverzekering qua polisvoorwaarde stelt dat de premie meteen wordt ingehouden op de uitkering, dan is daar op zich als polisvoorwaarde niets op tegen, mits men de vrijheid heeft om te zeggen dat men die verzekering om die reden niet wenst en dat men daarom kiest voor een andere verzekering die deze voorwaarde niet kent.]
Hoezo? Zijn bijstandsgerechtigden collectief achterlijk? In de optiek van B&W kennelijk wel. B&W: “Ook zou de zorgtoeslag voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt.”
Alweer: Bijstandsgerechtigden nu gestigmatiseerd als onverantwoordelijke aso… Ja, stel je voor, wellicht verzuipen ze het geld wel. Een merkwaardig argument, alsof je de huurtoeslag of de kinderbijslag niet ergens anders aan kunt besteden. Of je hele loon of uitkering opmaken aan wijntje en trijntje. Ach vader lief, toe drink niet meer….
B&W willen beleid ontwikkelen “bij het niet nakomen van de betalingsverplichting”
(wanbetalers). "Bij het formuleren van dit beleid zullen wij bezien op welke wijze art. 57 lid a WWB zal worden toegepast. Dit artikel stelt de gemeente in de gelegenheid om de verplichting op te leggen, dat de gemeente alle noodzakelijke betalingen verricht indien personen naar oordeel van de gemeente te kort schieten in hun zelfredzaamheid.” Einde citaat.
Let op het woord “personen”: Dus iemand betaalt de nominale premie voor zijn basisverzekering niet en B&W laten art. 57 lid a WWB op hem los?! Hier spreekt duidelijk de wens uit om ook mensen die geen uitkering hebben van de gemeente aan hun bevoogding te onderwerpen. Alsof de WWB werking heeft naar alle minima toe en zelfs naar niet-minima… En waarom dit alles? Simpel, omdat het de gemeente dun door de broek loopt bij het schrikbeeld van een stormloop van de minima op bijzondere bijstand voor ziektekosten….
Maar daarvoor was art. 57 lid a WWB niet bedoeld.../P>
N.B.: Zie verder onze PEL-brief aan het College voor nadere argumenten. Het was al eerder duidelijk wat het ambtelijk apparaat wil:
Al eerder had het ambtelijk apparaat laten doorschemeren dat ze naar mogelijkheden zochten om “de minima” TE VERPLICHTEN om deel te nemen aan een collectieve ziektekostenverzekering en de premie op voorhand op de uitkering in te houden. De Zorgverzekeringswet is echter een “lex specialis”.
Simpel gezegd, een bijzondere wet heeft voorrang op een algemene wet bij onderling strijdige regelgeving. De Zorgverzekeringswet gaat uit van de vrije keuze van burgers voor wat betreft waar men zich wenst te verzekeren tegen ziektekosten. De betreffende ambtenaar merkte toen op dat de Wet Werk en Bijstand ook een ‘lex specialis’ is.
Welnu, dat wordt dan boeiend... Kennelijk zo boeiend dat op dit moment het College er kennelijk nog niet uit is, nadat het Collegevoorstel dat aanvankelijk in de Raad zou komen, al qua procedure omgezet was in een conceptbesluit van B&W. Vervolgens zou het College op 8/11/05 een besluit nemen, maar tot op heden heerst er radiostilte…
[Op 22/11/2005 namen B&W een besluit, maar dit besluit werd op hun B-lijst gezet. Toelichting: Op hun A-lijst staan hun openbare besluiten, op hun B-lijst hun niet-openbare besluiten. M.a.w.: Hun besluit inzake de collectieve basisverzekering en hun besluit inzake de AV-Frieso in 2006 was geheim voor het publiek... Inmiddels zijn er wel stukken verschenen t.b.v. de Cliëntenraad Werk en Inkomen voor de vergadering op 22/12/2005 en op 7/12/2005 verscheen een persbericht van de gemeente Leeuwarden waarin werd gemeld dat een aantal Friese gemeenten waaronder Leeuwarden met zorgverzekeraar De Friesland een overeenkomst hadden gesloten over een collectieve ziektekostenverzekering voor minima. In de ambtelijke toelichtingen (2 stuks) wordt niet gesproken over dwang e.d. maar dat zegt niets. Er wordt wel gesproken over "het tegengaan van niet verzekerde minima" en dat betekent wel degelijk dat men dit punt nader wil uitwerken. Op welke wijze, is maar net de vraag.]
Men kan zich afvragen wat de relatie is tussen het bovenstaande en de kwestie van de gedwongen medische behandeling op grond van de WWB? De rode draad die beide zaken verbindt is: Dwang van overheidswege, bevoogding, betutteling en het voor dom en asociaal aanzien van allen die zijn aangewezen op een bijstandsuitkering.
Of is hiermee tevens gezegd, dat mensen in de bijstand van iedere normale rechtsgang zijn ontslagen, een maatschappelijk proces ook en eerder bekend als Ausburgerung?
2006
Zorgverzekeraar de Friesland, een van de goedkoopste in het nieuwe Zorgstelsel -
In Friesland hebben wij een laag verbruik aan medische consumptie ten opzichte van het land.
Een reden waarom landelijke Zorgverzeraars de jacht hebben geopend op de klanten van de Friesland. Reden waarom de Friesland met een voordeling aanbod kon en moest komen in het licht van de Marktwerking in de Zorg.
We hebben met “De Friesland” een van de goedkoopste, en misschien wel beste zorgaanbieders. En daar mogen we blij mee zijn. En dan nog een extra voordelige polis via de united consumers gedachte middels collectieve inkoop door de gemeenten.
Dat is mooi, dat is fraai. Daar zijn we goed mee uit. Maar nu? Onder welke condities zal die collectieve verzekering plaatsvinden? Vrijwillig, verplicht? En hoezo verplicht, en wanneer kan dat. En wie beslist dat? B&W, of heeft de gemeenteraad ook nog een woordje mee te spreken.
Rechtspositionele consequenties van collectieve inkoop door de Gemeente
Betekent de in natura-polis, dat deze herleidbaar is tot ingekocht door de gemeente, en is dat wenselijk? Gezien de herleidbaarheid op AV-Frieso bijstand, en de negatieve gevolgen daarvan voor de verzekerde, die desondanks gewoon zelf zijn premie betaalt.
[De gewone in-natura-polis van De Friesland is niet herleidbaar tot "ingekocht door de gemeente" omdat deze simpelweg niet door de gemeente is ingekocht. Of de collectieve (basis)verzekering wel herleidbaar is bijvoorbeeld middels een aanduiding op een mogelijke opvolger van de ziekenfondskaart of middels een patiëntenpas, is nog onduidelijk.]
Of zijn er mogelijk vervlechtingen, of toekomstige vervlechtingen indien deze collectief verplicht zullen worden gesteld onder artikel 57 lid a WWB? Onder curatele verzekerd? Hoever strekt zich, gelet op andere bepalingen in de WWB, die oneigenlijke curatele of de verplichte behandeling dan juridisch uit?
[In feite een soort horror-scenario waarbij dan onmerkbaar de ziektekostenverzekering verwordt tot overheidsinstrument, waarbij niet meer de medische belangen van de patiënt centraal staan maar de belangen van de overheid: Collectief verplicht bij een club verzekerd, in voorkomende gevallen verplichte medische behandeling, niet gericht op het welzijn van de patiënt maar op de begroting van de gemeente: Robot gerepareerd, kan het reïntegratietraject in... Dan komt de 50-er jaren sf-horror toch nog uit: 'Robotslaven' en meer van dat soort opwekkende titels van stripverhalen... We zullen nu gewoon moeten afwachten of en zo ja hoe het College de 'dwang-opties' gaat uitwerken.]
En hoe is dit alles verenigbaar met een beleidsstreven, dat beweert mensen zelfstandig naar werk toe te leiden; om op eigen benen te staan?!
Zou ik toch maar eens kijken naar de randvoorwaarden, als ik de overheid was!