Prinsjesdag 17/9/2002. Deel 3: Vervolg.


Vervolg feiten Troonrede: Deel 3.


PRINSJESDAG-JUSTITIE-CELLEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Meer gevangenen in één cel

DEN HAAG (ANP) - Mensen die een korte celstraf in het vooruitzicht hebben en drugskoeriers moeten het in de toekomst doen met zeer eenvoudige cellen. Ook kunnen zij met meer gedetineerden in één ruimte vastgezet worden. Dit is voor minister Donner (Justitie) een van de middelen om gedetineerden ondanks een cellentekort toch te kunnen bestraffen. Er zal de komende jaren naar verwachting aan enkele duizenden extra cellen behoefte zijn. Dat valt praktisch niet bij te bouwen. Daarom wil Donner op zoek naar andere mogelijkheden om veroordeelden te straffen. Dat kan bijvoorbeeld door gedetineerden, bij wie de kans klein is dat zij in herhaling vallen, onder elektronisch toezicht te plaatsen. Dat scheelt celruimte.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-JUSTITIE-BEMIDDELING E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Ruziënde mensen moeten praten van Donner

DEN HAAG (ANP) - Burgers die met elkaar overhoop liggen en dit voor de rechter willen uitvechten, moeten in de toekomst met elkaar eerst een stevig gesprek voeren om tot bezinning te komen. Minister Donner van Justitie wil dat minder mensen direct naar de rechter stappen om te procederen.
De CDA-bewindsman overweegt een bemiddelingspoging verplicht te stellen. Om het procederen nog onaantrekkelijker te maken moet er meer betaald worden aan het gerecht om een procedure te kunnen voeren. Het griffierecht wordt verhoogd met 15 procent.
Als het goed is, hoeven rechters zo minder zaken te behandelen. Momenteel lopen er al verschillende experimenten met vormen van bemiddeling, zoals mediation. Deze proeven gaan gewoon door. In het najaar van 2003 wil Donner bekijken wat er definitief kan worden ingevoerd.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-ASIEL-ILLEGALEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Nawijn: Niet te spastisch over tijdelijke arbeid

DEN HAAG (ANP) - Buitenlanders zouden gemakkelijker dan nu tijdelijk in Nederland moeten kunnen werken. Minister Nawijn zegt dit in Justitie Magazine, een uitgave van het ministerie over de begroting. Hij denkt bijvoorbeeld aan Polen die een paar maanden in de kassen in het Westland gaan werken. ,,Ik denk dat we wat te spastisch doen over het verstrekken van tijdelijke werkvergunningen.'' Nawijn is tegen illegale arbeid in het Westland. Het leidt volgens hem onder meer tot uitbuiting. Maar er moet ook oog zijn voor de tuinders en hun problemen om arbeidskrachten te vinden, zegt de minister. Toelating van tijdelijke legale arbeidskrachten kan volgens hem een oplossing zijn. Hij wil er overleg over met zijn collega van Sociale Zaken.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-JUSTITIE-FACTSHEET E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Justitie
- De Justitiebegroting beloopt iets meer dan 4,6 miljard euro. Het komende jaar moet het departement zo'n 300 miljoen euro bezuinigen.
- Er gaat in totaal 280 miljoen euro extra naar veiligheid, de bestrijding van terrorisme en de aanpak van drugskoeriers.
- Justitie steekt komend jaar 115 miljoen euro in de bouw van nieuwe gevangenissen en het opknappen van oude. Een deel van dit bedrag is voor het personeel van de Dienst Justitiële Inrichtingen.
- De noodopvang voor bolletjesslikkers wordt uitgebreid van 700 naar 1031 cellen. Als dat niet genoeg blijkt, komen zij met meer in één cel. Dat geldt ook voor andere gedetineerden.
- Hogere maximumstraffen voor ernstige delicten. De straf voor dood door schuld gaat van negen maanden naar twee jaar (en bij roekeloosheid van de dader naar vier jaar). Op mensensmokkel komt acht jaar te staan (nu vier jaar), op zedendelicten waarbij mensenlevens in gevaar komen, is dat acht jaar cel. Huiselijk geweld wordt bestraft met maximaal vier jaar cel.
- Verplichte bemiddeling voor ruziënde mensen om ervoor te zorgen dat rechters het minder druk krijgen.
- De politie moet per jaar 20.000 zaken extra aanpakken. Het Openbaar Ministerie krijgt als gevolg ongeveer 10.000 per jaar extra te verwerken.
- Meer cameratoezicht, een algemene identificatieplicht en meer mogelijkheden voor de politie om voertuigen op wapens te controleren.
- Totale uitgaven voor asiel en migratie bedragen 1,1 miljard euro, inclusief de 170 miljoen euro die nog moet worden bezuinigd.
- Vanaf 2003 moet instroom van asielzoekers naar 18.000 per jaar.
- Het wordt voor allochtonen moeilijker om een huwelijkspartner uit het buitenland te halen.
- Illegaal verblijf in Nederland wordt strafbaar. Illegalen worden opgesloten totdat ze het land uit worden gezet.
- Gemeenten mogen geen hulp meer bieden aan illegalen.
- Nieuwe immigranten moeten zelf de helft betalen voor hun verplichte inburgering.
- Werkloze immigranten die al lang in Nederland wonen moeten, zonodig, ook verplicht naar taalles. Als ze ongeoorloofd verzuimen, krijgen ze straf.
- Nieuwe immigranten krijgen pas een definitieve verblijfsvergunning als ze hun inburgeringscursus succesvol hebben afgerond.
- Allochtonen moeten niet teveel op een kluitje in achterstandswijken wonen. Instellingen moeten hen aanmoedigen zich te spreiden over verschillende wijken.
- Er komt een nota over de grenzen van godsdienstvrijheid.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-ONDERWIJS-LERAREN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Speurtocht naar leraren wordt met lege beurs voortgezet

DEN HAAG (ANP) - Leraren, leraren, leraren. Het zou het motto kunnen zijn van de nieuwe onderwijsminister Van der Hoeven. De vroegere schooljuf is een speurtocht begonnen naar onderwijspersoneel. Want het tekort aan leraren is haar grootste zorg. Nu al weet Van der Hoeven te melden dat dat probleem niet is opgelost als in 2006 de zittingstermijn van het kabinet-Balkenende er op zit. Zijinstromers, onderwijsassistenten, herintreders. Zelfs als de bewindsvrouw er 10.000 weet te werven, zal er nog een tekort zijn. Waar haar voorganger Hermans de potentiële leraar bij een florerende economie nog een financieel aantrekkelijk bod kon doen, zit Van der Hoeven letterlijk krap. Het centrum-rechtse kabinet geeft in 2003 geen euro meer uit voor onderwijs. In 2004 is 120 miljoen extra beschikbaar, volgende maand laat ze weten wie dat mag besteden. Het streven naar een aantrekkelijker lerarenberoep is een van haar speerpunten. Minder overheidsregels wordt nog belangrijker geacht. Scholen en universiteiten maar ook culturele intstellingen krijgen meer eigen verantwoordelijkheid. Het aantal circulaires uit Zoetermeer blijft tot het uiterste beperkt. ,,Ik heb er pas twee getekend'', zegt Van der Hoeven, nog geen twee maanden minister. ,,De kunst van het loslaten'', noemt ze dat. In het hoger onderwijs, dat al sinds 1980 niet anders weet, worden de financiële teugels daarentegen aangehaald. Staatssecretaris Nijs constateerdebij haar aantreden talloze slapende opleidingen en een wildgroei aan plannen. ,,Geen gezonde concurrentie'', stelde ze vast. Wil Nederland als kennisland blijven meedoen, dan moeten universiteiten en hogescholen zich richten op de disciplines waarin ze uitblinken. Leren begint al voor de basisschool. Een begintoets moet vanaf 2005 het niveau van een leerling vaststellen. De test geeft ook aanwijzingen waar achterstanden onmiddellijk moeten worden aangepakt. Doorstroming van het ene naar het andere schooltype krijgt meer aandacht. Zowel Van der Hoeven als Nijs bemoeien zich met het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, waar 60 procent van de leerlingen zit en dat het hoogste aantal uitvallers kent.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-ONDERWIJS-STUDENTEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Onderzoek naar invoering studentenbelasting

DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Nijs (Onderwijs) onderzoekt of het mogelijk is om studenten hun beurs na de opleiding via de belastingen terug te laten betalen. Als gekozen zou worden voor het terugbetalen van de volledige studiebeurs, komt dat neer op 6 procent boven het huidige belastingtarief. Dat blijkt volgens Nijs uit eerste berekeningen. De bewindsvrouw benadrukte in een toelichting op haar begroting dat het één van de opties is. Maar ze zei wel dat ze er oren naar heeft. ,,Ik vind het op zich een goede gedachte dat studenten investeren in hun eigen toekomst.'' In oktober wordt ook duidelijk of Nijs kiest voor de invoering van vouchers, waarmee studenten zelf onderwijs kunnen ,,kopen'' bij de onderwijsinstellingen. In oktober, als de staatssecretaris een nieuw plan voor de financiering van het hoger onderwijs presenteert, hakt zij die knopen door.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-ONDERWIJS-RESPECT E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Respect op school

DEN HAAG (ANP) - Premier Balkenende heeft een commissie voor waarden en normen in het leven roepen. Maar daar blijft het niet bij. Respect voor elkaar en respect voor elkaars religie is ook de missie van de bewindslieden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Staatssecretaris Van Leeuwen wil praten met de Rotterdammers die de stadsetiquette hebben uitgevonden. Bewoners moeten daar zelf in gesprekken gedragsregels afspreken. Dat wil hij daarna in overleg met minister Nawijn van Integratie landelijk invoeren. Minister Van der Hoeven wil meer aandacht voor maatschappelijke oriëntatie en kennis van verschillende religies op middelbare scholen. ,,Waarden en normen, respect kan je niet alleen met een Postbus 51 spotje bereiken'', sneert de minister naar het vorige kabinet. ,,Daar kan je in het onderwijs ook wat aan doen.'' Scholen moeten daarin zelf verantwoordelijkheid nemen, door te kijken wat er op hun instelling kan worden verbeterd. Daardoor wordt de veiligheid op school ook groter, stelt Van der Hoeven. Dat het verkondigen van haatdragende boodschappen in scholen daar niet in past is voor de minister onomstreden. ,,Aanzetten tot haat kan niet.'' Zij verwacht eind september maand een rapport van de Inspectie voor Onderwijs die naar aanleiding van een BVD-onderzoek naar islamitisch onderwijs.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-CULTUUR-SCHOOL E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Staatssecretaris wil cultuurschool onderscheiden

DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Van Leeuwen van Cultuur wil elk jaar een school onderscheiden die een voorbeeldig cultuurbeleid voert. De nieuwe bewindsman wil kunstenaars de klas in sturen om leerlingen al jong met cultuur kennis te laten maken. Van Leeuwen gelooft dat wat hij noemt ,,de culturalisering van de maatschappij'' tot beter begrip tussen diverse bevolkingsgroepen kan leiden. Op die manier moet cultuur ook een rol kunen spelen bij de integratie van allochtonen. Van bibliotheken, cultuurgebouwen bij uitstek, moet Van Leeuwen overigens weinig hebben. De naam alleen al bevalt hem niet. ,,Stoffig woord. Is bibliobank niet een betere term?''
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-OCW-MEDIA E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Stimuleringsregeling voor minderhedenmedia

DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Van Leeuwen (Media, LPF) stelt in zijn begroting voor de instrumenten van het Bedrijfsfonds voor de Pers te verruimen. Hij wil een stimuleringsregeling voor bladen die zich speciaal richten op minderheden en een regeling voor journalistieke informatieproducten via het internet. De bewindsman geeft toe dat de overheidsbemoeienis met de pers afstandelijker is dan met de omroep. In de verkiezingscampagne gaf zijn partij, de LPF, aan nog een appeltje te schillen te hebben met de publieke omroep. De partij refereerde daarmee aan de berichtgeving omtrent het reilen en zeilen van Pim Fortuyn. Uit de begroting blijkt die steviger bemoeienis niet. Van Leeuwen maakte al eerder duidelijk dat de publieke omroep 5 procent moet bezuinigen. Voor de omroepen komt dat neer op 30 miljoen euro per jaar. De bewindsman hoopt wel dat er meer jongeren naar de omroep gaan kijken. Hij denkt dat zij eerder gaan kijken als er meer Nederlands drama wordt uitgezonden. De LPF-staatssecretaris wil dat de drie publieke tv-netten gezamenlijk een kijkaandeel halen van circa 40 procent. Dat houdt in dat 40 procent van het aantal mensen dat op een bepaald moment tv kijkt, op deze zenders heeft afgestemd. Het bereikcijfer (het percentage mensen dat minimaal een kwartier per week op de zenders afstemt) moet liggen op 85 procent. In 2001 lagen deze percentages respectievelijk op 39 en 85, dus de omroep ligt op koers.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-OCW-CULTUUR E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Kunst buiten schot bij subsidiekorting tot 2006

DEN HAAG (ANP) - Kunst- en cultuur zullen niet het slachtoffer worden van de in het Strategisch Akkoord afgesproken subsidiekorting tot 10,4 miljoen euro in 2006. Verder komt er met ingang van 2003 2 miljoen euro extra per jaar voor de huisvesting van musea, archieven en rijksdiensten. De kunst- en cultuurwereld bevindt zich nog in de kunstenplanperiode 2001-2004, waardoor de begroting voor 2003 deze sector weinig verrassends kan bieden. Medio volgend jaar komt het kabinet met hoofdlijnen voor de nieuwe subsidieperiode 2005-2008. Staatssecretaris Van Leeuwen van cultuur wil in elk geval dat iedereen vanaf dan al op school in contact komt met de Nederlandse cultuur en de nieuwe culturele invloeden. De komende maanden al zal met de Tweede Kamer worden gesproken over zaken die voor de nieuwe Cultuurnota ofwel het Kunstenplan van belang zijn, zoals eenvoudiger regels om subsidie toe te kennen in de nieuwe periode. Ook komt er aandacht voor het nieuwe beleid voor de monumentenzorg, de uitwerking van het Verdrag van Malta (dat het historisch erfgoed in de bodem moet beschermen volgens het 'vervuiler betaalt'-principe), het onderzoek naar de bekostiging van de rijksgesubsidiëerde musea, het vervolgonderzoek naar de arbeidsvoorwaarden in de kunstensector en de evaluatie van de maatregelen ter bevordering van het filmklimaat.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-OCW-FEITEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen - Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen maakt wat betreft de omvang van de begroting (24,7 miljard) het komende jaar een pas op de plaats. In 2004 is er 120 miljoen euro meer beschikbaar. Dat bedrag loopt in 2006 op tot 340 miljoen.
- Het hoger onderwijs moet efficiënter gaan werken. Universiteiten en hogescholen krijgen in 2003 een bezuiniging opgelegd van 36 miljoen. Die loopt in 2006 op tot 143 miljoen. Er wordt niet bezuinigd op subsidies voor wetenschappelijk onderzoek.
- Beursverstrekker IBG moet in 2006 2,2 miljoen euro en het ministerie zelf 20 miljoen euro bezuinigen. Minister Van der Hoeven hoopt dat eventueel vertrekkende ambtenaren voor de klas gaan staan.
- Het kabinet ziet niet veel in grote scholen. Fusies en vorming van grotere scholen wordt afgeremd. Er is geen maximumgrens aan het aantal leerlingen dat een school mag tellen. Universiteiten en hogescholen daarentegen worden gestimuleerd om samen te gaan.
- Alle leerlingen moet goed Nederlands leren. Daarom wordt er geen geld meer uitgetrokken om allochtonen te onderwijzen in de taal van het land van herkomst. Dat bespaart in 2004 29 miljoen euro, in 2006 72 miljoen.
- Het aantal leerlingen dat zonder diploma het middelbaar beroepsonderwijs verlaat moet in 2006 met 30 procent zijn verminderd. Hiervoor wordt samenwerking gezocht met leerplichtambtenaren, jeugdzorg, maatschappelijk werk en de politie.
- Middelbare scholen worden helemaal zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van hun schoolgebouw. Dat geldt ook voor de buitenkant van het gebouw, dat nu nog door de gemeente moet wordt onderhouden.
- Basisscholen krijgen vanaf 2005 meer zeggenschap over de besteding van hun budget. Dan krijgen ze één totaalbedrag waarvan ze zelf moeten bepalen of het voor personeel dan wel materieel wordt gebruikt. Ze krijgen echter al eerder 24 jaarlijks miljoen euro extra voor meubels in de klas.
- Voor de huisvesting van musea, archieven en rijksdiensten is in 2003 2 miljoen euro meer beschikbaar. Er wordt niet bezuinigd op subsidies voor cultuur.
- Kennisnet, de internetsite voor ouders, docenten en leerlingen, is voor 2003 gered. Het ministerie heeft daar in totaal 100 miljoen euro voor. Van der Hoeven zoekt nog naar financiering voor de jaren daarna.
- Totale uitgaven voor kunst en cultuur 667 miljoen euro. Beide sectoren blijven buiten schot bij subsidiekorting van 10,4 miljoen euro tot 2006.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VWS-BEGROTING E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Bomhoff wil af van krampachtigheid

DEN HAAG (ANP) - Er zit niet veel verrassends in de eerste begroting van de nieuwe minister Bomhoff en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hoewel zij zelf termen als perestrojka en glasnost gebruiken, borduren ze in grote lijnen voort op wat hun voorgangers al hadden uitgezet. Ook die wilden minder regels, meer doelmatigheid en meer oog voor de patiënt. Nieuw in de begroting is het recht op zorg voor iedereen, het hele jaar. Het credo van Bomhoff is ,,meer vrijheid op financieel verantwoorde wijze''. Hij wil af van de krampachtige budgetten voor de zorginstellingen en daarmee de vele regels die daarbij horen. Bedoeling is dat het zorginstellingen stimuleert om doelmatiger te werken om meer mensen te kunnen helpen. Dat betekent niet dat alle financiële beperkingen nu opeens worden losgelaten. Het woord plafond komt in de begroting niet meer voor, zo verkondigde Bomhoff vorige week trots, maar eigenlijk zijn ze er nog steeds. ,,Het criterium betaalbaarheid brengt met zich mee dat de uitgaven binnen het kader zullen moeten passen'', staat letterlijk in de Zorgnota 2003. Zijn vriend Hoogervorst, de minister van Financiën, wees daar vorige week nog fijntjes op in de Tweede Kamer. Komend jaar gaat er 44 miljard euro in de zorg om. Ieder jaar mag dat met 2,5 procent stijgen, een groei die volgens Bomhoff in de pas loopt met de internationale normen om het niveau van de zorg te handhaven. In totaal krijgt de zorgsector de komende vier jaar 9,5 miljard euro extra. Daarbovenop komt nog 1,2 miljard euro extra om de wachtlijsten aan te pakken. Echt veel extra geld zit er niet in de komende vier jaar voor knelpunten als de huisartsenzorg, medisch specialisten, het ambulancevervoer en verloskundigen. Dit medische deelterrein (cure) krijgt de komende vier 1,1 miljard euro erbij, maar wie wat krijgt is nog niet duidelijk. ,,Dat gaan we werkenderwijs invullen'', aldus de minister. De LPF-bewindsman hekelt het ,,roekeloze beleid'' van het eerste paarse kabinet waar minder van het Bruto Binnenlandse Product (BBP) voor de zorg werd uitgetrokken. Deze 'zorgquote' daalde van 9,3 procent in 1994 naar 8,7 procent in 2000. ,,Dat was internationaal uitzonderlijk'', aldus Bomhoff. Hij wijt onder andere daaraan de wachtlijsten. In 2001 en 2002 is er een inhaalslag gemaakt tot het oude niveau. Toen lanceerden Borst en Vliegenthart het motto: boter bij de vis. Dat hield in dat instellingen meer geld kregen als zij aantoonbaar meer mensen hielpen. Maar omdat het systeem nog steeds sterk aan overheidsregels was gebonden, was volgens Bomhoff niet te zeggen wat het effect was. Daarom gaat een werkgroep van de ministeries van Financiën en VWS de wachttijden en de geleverde zorg in de gaten houden.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VWS-JEUGD E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Bemoeizorg brengt hulpverlener achter voordeur

DEN HAAG (ANP) - De overheid moet zich actiever gaan opstellen als het binnen een gezin echt misgaat. ,,Er is dan bemoeizorg nodig om achter de voordeur te komen, ook als daar niet om gevraagd wordt'', vindt staatssecretaris Ross van Welzijn. De jeugdhulpverlening zit volgens haar nu te ingewikkeld en bureaucratisch in elkaar. Instanties werken vaak langs elkaar heen en hulp stopt of blijft soms achterwege als de betrokkenen zelf die afhouden. Ross streeft ernaar om de hulpverlening beter te coördineren, onder andere met een gezinscoach. Aanleiding is het drama in Roermond afgelopen zomer, waarbij zes kinderen uit een gezin omkwamen bij een brand. Bekend was dat er problemen waren, maar de hulp bleek niet adequaat. De bemoeienissen betekenen volgens Ross niet dat ,,als een kind een rolletje drop steelt in een winkel er onmiddellijk een gezinscoach op de stoep staat.'' De overheid wil kunnen ingrijpen bij ernstige misstanden.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VWS-OUDEREN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Meer opa's en oma's is leuker

DEN HAAG (ANP) - Steeds meer grijs op straat, steeds meer mensen die aanspraak maken op pensioen, met het ouder worden vaker naar de dokter gaan, meer zorg nodig hebben, kortom veel geld kosten. Over dertig jaar zijn er 4 miljoen 65-plussers, een op de vijf mensen. Dat is tweemaal zoveel als nu. De vergrijzing slaat toe, maar het nieuwe kabinet kijkt er ,,blijmoediger'' tegenaan dan de vorige regering. ,,De hogere levensverwachting is toch vooral een reden tot vreugde'', zegt minister Bomhoff van Volksgezondheid bij de presentatie van de begroting. ,,Steeds meer kinderen groeien op met meerdere grootouders''. En dan niet door echtscheidingen en tweede huwelijken maar doordat kinderen steeds vaker overgrootouders hebben. Toch is ook dit kabinet ervan doordrongen dat de vergrijzing om specifiek beleid vraagt.
Daarom komt staatssecretaris Ross samen met de ministeries van Sociale Zaken en Volkshuisvesting met een nota ouderenbeleid.
De ouderen zelf en betrokken organisaties zullen daarbij worden betrokken, omdat Ross de veranderende behoeften van de nieuwe senioren goed in kaart brengen. En dat die wensen veranderen, staat vast, alleen al omdat er een half miljoen allochtone ouderen bijkomen. Bovendien laten de huidige dertigers en veertigers zich als bejaarden niet meer betuttelen. Zij zijn hoger opgeleid en eisen meer zeggenschap over hun oude dag. De 'dankjewel generatie' van nu is tegen die tijd uitgestorven.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VWS-SPORT E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Sport verschoond van bezuinigingen

DEN HAAG (ANP) - Sport blijft in de rijksbegroting 2003 verschoond van bezuinigingen. Er is voor volgend jaar 76.760.000 euro beschikbaar. Het budget voor breedte- en topsport blijft tot en met 2007 op dat peil. Dit jaar was er ruim 10 miljoen euro meer beschikbaar voor sport. Het ging daarbij om incidentele subsidies voor accommodaties en digitalisering. Verenigingen en bonden konden computers aanschaffen waarvoor sportkoepel NOCNSF software ontwierp. Hoeveel de overheid in het omnisportcentrum in Apeldoorn gaat steken, wil staatssecretaris Ross-van Dorp nog niet te zeggen. ,,Het ziet er niet ongunstig uit.'' De aanpak van voetbalvandalisme is summier vermeld. ,,Blijvende aandacht voor dit onderwerp'' aan de hand van gunstige cijfers. Daling van aanhoudingen naast een toename van toeschouwersaantallen. Binnenlandse Zaken en Sport (VWS) hebben in augustus na de recente uitbarstingen afspraken gemaakt over een hardere aanpak van vandalen, vooral van de harde kern. VWS zal naar verwachting meer geld beschikbaar stellen als compensatie voor de ernergieheffingen bij sportverenigingen, de ecotax. Circa 5600 verenigingen zijn gecompenseerd. Ross-van Dorp legt de nadruk op subsidiëring van talentherkenning in de topsport. Hoe is nog onduidelijk, maar het zal met verschuivingen wel binnen het budget gebeuren. Zij vindt dat de bonden maar moeten zorgen voor de gearriveerde topsporters. In 2001 zijn vijftig projecten met subsidie ondersteund, in 2002 al 45. Dat worden er aanzienlijk meer. De stipendiumregeling hielp dit jaar 477 A-topsporters met een inkomen dat lager is dan het minimumloon. In 2001 waren het er 353. De cijfers van het aantal A-topsporters fluctueren jaarlijks. Beleid en subsidiëring van antidoping zijn onveranderd. Het streven is volkomen dopingvrije top- en breedtesport. Het aantal controles wordt opnieuw opgevoerd. In 2000 verrichtte Doping Controle Nederland (DoCoNed) 1757 controles met 22 positieve gevallen, in 2001 waren 45 sporters positief bij 2270 controles.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VWS-FEITEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport - In de gezondheidszorg wordt in 2003 ruim 44 miljard euro uitgegeven, 6 miljard meer dan in 2002. Het wordt grotendeels opgehoest door burgers en bedrijven via premies: 39 miljard. In dit bedrag zit ook ruim 6 miljard euro van het rijk verwerkt. De eigen betalingen van patiënten bedragen ruim 2,5 miljard. De rest, bijna 3 miljard, komt uit de schatkist en is bestemd voor welzijn en sport.
- De ziekenfondspremie gaat in 2003 omhoog van 7,95 naar 8,45 procent. Die voor de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ), voor met name verpleging en verzorging, stijgt harder en wel van 10,25 naar 12,05 procent. Het nominale deel wordt versneld verhoogd en dat moet in 2003 en 2004 al ruim 700 miljoen euro opleveren. Dat vaste bedrag verschilt per ziekenfonds.
- De groei in de uitgaven voor geneesmiddelen wordt afgeremd naar bijna 4 miljard euro. Vanaf 2003 moet er 280 miljoen euro op de medicijnen worden bespaard. Mogelijk gaan middelen uit het ziekenfondspakket. Ook moet de prijs van medicijnen omlaag doordat zorgverzekeraars scherper inkopen en er meer concurrentie ontstaat.
- Meer mensen mogen een medische studie gaan doen. Vanaf september kunnen 2550 mensen aan de basisstudie voor arts beginnen. Er kunnen vanaf 2002 300 extra mensen een medische specialisatie beginnen (een stijging van 50 procent). Verder kunnen in 2004 670 mensen de huisartsenstudie gaan doen, een stijging met 250 plaatsen.
- Vanaf 2003 komen er meer mogelijkheden voor een persoonsgebonden budget (PGB) voor verpleging en verzorging. Waar het vorige kabinet voorzichtig was met nieuwe aanbieders, stimuleert het nieuwe kabinet dat juist. Ook de palliatieve zorg in de laatste dagen komt in de AWBZ.
SPORT: Het kabinet bezuinigt niet op sport. Er is volgend jaar ruim 76 miljoen euro voor beschikbaar. Het budget voor breedte- en topsport blijft tot en met 2007 op dat peil. Er wordt meer geld gestoken in het opsporen van jong talent. Hoeveel is nog onduidelijk.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VROM-KAMP E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

VROM: Geen vergezichten maar uitvoering van beleid

DEN HAAG (ANP) - Geen nieuwe nota's maar uitvoering van beleid.
Minister Kamp en staatssecretaris Van Geel van VROM zullen zich de komende tijd niet bezondigen aan grootse vergezichten, zo beloven zij in de begroting voor 2003. Liever zorgen zij ervoor dat de regels simpeler worden en er op de naleving ook werkelijk wordt toegezien. Helemaal de vrije keuze hadden de bewindslieden nu ook weer niet, simpelweg omdat er geen geld was.
,,Ik heb niets aan ambities die niet gerealiseerd kunnen worden'', zei Kamp in een toelichting op de begroting. Stond de afgelopen regeerperiode nog in het teken van de grote nota's over wonen, ruimte en milieu. Het is nu hoog tijd voor de uitvoering daarvan, vinden Kamp en Van Geel.
De steden moeten weer aantrekkelijk worden om te wonen, ook voor midden- en hogere inkomensgroepen. Dit kan door nieuwbouw, woningverbetering en verkoop van huurhuizen, zo had het vorige kabinet al bedacht.
Het nieuwe wil er vaart achter zetten, door zich te concentreren op veertig tot zestig wijken, en de bouw van nieuwe woningen op te voeren.
Kamp ziet hierbij een belangrijke rol weggelegd voor de gemeenten. Want dat vindt het nieuwe kabinet ook erg belangrijk: de verantwoordelijkheid zoveel mogelijk dichtbij de burger leggen, in dit geval bij de gemeenten en niet bij het Rijk. De regels op het gebied van wonen, ruimte en milieu moeten en kunnen simpeler, vinden de bewindslieden op VROM. Dat maakt het gemakkelijker voor burger en ondernemer, en zorgt ervoor dat de procedures sneller worden afgehandeld. Overbodige regels moeten helemaal weg.
Het recht van burgers om bezwaar te maken tegen ruimtelijke plannen, ook als zij geen betrokkene zijn, is ook zo'n blok aan het been. Kamp wil gaan bekijken of hij van deze 'actio popularis' af kan.
Op het vlak van het milieu vindt de nieuwe ploeg dat de Kyoto-afspraken over de uitstoot van broeikasgassen gewoon moeten worden gehaald, desnoods met maatregelen die de vorige milieuminister nog niet wilde aanboren. Voor de inzameling, opslag en verwerking van cfk's en halonen komt maximaal 23 miljoen beschikbaar, en het is de bedoeling dat er eind 2003 plannen liggen voor een systeem van CO2-emissiehandel. VROM heeft de komende vier jaar 100 miljoen beschikbaar voor de externe veiligheid. Dit is bedoeld om een einde te maken aan gevaarlijke situaties, zoals spoorwegemplacementen midden in de stad.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VROM-ILLEGALEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Illegalen zijn nog niet van Kamp af

DEN HAAG (ANP) - In zijn vorige baan als Tweede-Kamerlid stond hij bekend om zijn strenge en rechtlijnige opvattingen over het vreemdelingenbeleid. Wie dacht dat Henk Kamp zich daar als minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening niet meer over zou uitlaten, heeft zich vergist. In de begroting voor 2003 zet Kamp zijn strijd tegen de illegalen voort. Terwijl er woningnood is, bezetten wel tussen de 112.000 en 162.000 illegalen woonruimte waar zij geen recht op hebben. Die moeten daar weg, vindt Kamp. Dat levert zo weer vele duizenden woningen op. De aanpak van de illegalen is onderdeel van een groter plan dat ook een einde moet maken aan illegale onderverhuur. Kamp noemt het ,,diefstal'' dat mensen die goedkoop een woning huren van een corporatie, deze weer voor een veelvoud van dat bedrag doorverhuren aan bijvoorbeeld studenten. En als zijn collega van Justitie nog behoefte heeft aan extra cellen, dan kan die altijd een beroep doen op Kamp, zo zei deze in een toelichting op de begroting. Want die gaat nu over de Rijksgebouwendienst, die de cellen bouwt.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VROM-HUUR E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Kamp waagt nieuwe wijziging huursubsidie

DEN HAAG (ANP) - Alle problemen die minister Kamp (Volkshuisvesting) afgelopen zomer heeft gehad met het nieuwe systeem van huursubsidie hebben hem niet afgeschrikt om met een nieuwe wijziging te komen.
Huurders die in aanmerking komen voor deze regeling, moeten een subsidie krijgen die is afgestemd op hun inkomen en niet meer op de huur die zij betalen.
Met een wijziging in de huursubsidiewet moet de verdeling van de subsidies eerlijker worden. Het geld dat door deze operatie overblijft wordt gebruikt om huurders die plotseling buiten de subsidie vallen doordat zij meer zijn gaan verdienen, te compenseren.
De huidige ontvangers blijven buiten schot, belooft Kamp in de begroting van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu..
De nieuwe minister zat deze zomer koud op zijn departement, of hij moest al voorschotten uitdelen omdat er grote problemen waren met het nieuwe systeem van de huursubsidie. Ook bleken er veel meer nieuwe aanvragers dan was verwacht.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-FEITENOVERZICHT E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu
- Het ministerie van VROM heeft komend jaar een kleine 3,5 miljard euro te besteden.
- Bijna de helft hiervan gaat op aan de huursubsidie. De verdeling van deze subsidie wordt meer gerelateerd aan het inkomen van de aanvrager. Nu is het huurbedrag nog bepalend voor de mate van subsidie.
- Minister Kamp wil de bewijslast voor huurders omdraaien. Als dit lukt, dan moeten huurders zelf kunnen aantonen dat zij legaal in een corporatiewoning zitten. - Verhuurders worden gestimuleerd om de huur omlaag te doen, zodra zij het eigenaarsdeel van de onroerendzaakbelasting niet meer hoeven betalen.
- Onwettige doorverhuur en huur aan illegalen worden hard aangepakt. Door de gegevens van de onroerendzaakbelasting en de bevolkingsadministratie naast elkaar te leggen, wil het ministerie inzage krijgen in de omvang van illegale huur.
- Er komt een onderzoek of de actio popularis kan worden afgeschaft. Dit is de mogelijkheid dat iedereen bezwaar kan aantekenen tegen plannen, ook als iemand geen belanghebbende is.
- Voor de veiligheid rondom gevaarlijke plekken zoals spoorwegemplacementen in binnensteden, trekt het kabinet de komende vier jaar 100 miljoen euro uit. Vanaf 2006 wordt dat 50 miljoen per jaar.
- Er is 600 miljoen voor stedelijke vernieuwing. Dat is drie keer zoveel als in 2002 maar iets minder dan het jaar ervoor.
- De vermindering van uitstoot van broeikasgassen kost 138 miljoen. - De regels voor wonen, ruimte en milieu moeten simpeler, en waar mogelijk helemaal weg.
- De overheid gaat de regels die blijven beter controleren. Hiermee is 80 miljoen euro gemoeid.
- Nog dit jaar komt er een gewijzigde Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening.
- Op het departement verdwijnen 350 banen als gevolg van de bezuinigingen.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-ALGEMEEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Meer asfalt, minder spoor

DEN HAAG (ANP) - ,,In nota's kan je niet rijden, op asfalt wel'', is het motto van de nieuwe verkeersminister De Boer (LPF). Hij trekt de komende vier jaar dan ook 380 miljoen euro extra uit voor de aanleg van nieuwe wegen, voornamelijk nieuwe spits- en bufferstroken. Het spoor komt er bekaaider af. In 2006 zal er in Nederland 150 kilometer spitsstrook liggen, als het aan De Boer ligt. Hij wil 80 miljoen euro uittrekken voor andere maatregelen om de doorstroming op 's rijkswegen te verbeteren, zoals een slimmere afstemming van wegwerkzaamheden, snellere afhandeling van ongelukken en het terugdringen van te zware belading van vrachtwagens. Het kabinet voorziet verder een versnelde aanleg van diverse projecten, zoals de tweede Coentunnel en de aanpassing van de A2 in Maastricht. Maar daarvoor moeten wel vooral het bedrijfsleven respectievelijk de locale gemeenten betalen, want het Rijk heeft voor deze infrastructuur vooralsnog geen grote geldbedragen gereserveerd. ,,Ik heb ondernemers nodig'', aldus De Boer. Om de bedrijven, die tol mogen heffen, te verleiden belooft de minister optimale voorwaarden te scheppen. ,,Dus geen overdreven regels meer, geen overdreven bedilzucht'', zei de bewindsman in een toelichting op zijn begroting. Hij neemt daarmee expliciet afstand van het vorige kabinet ,,dat werkelijk met alles en met iedereen rekening hield, met elke zeggekorfslak, met elke kamsalamader.'' Dat is met De Boer afgelopen. ,,Soms moet die schop gewoon de grond in.'' Om het extra asfalt te financieren, en tegelijkertijd de algemeen afgesproken bezuinigingsdoelstellingen te halen, trapt het ministerie van Verkeer en Waterstaat op de rem bij de aanleg van nieuwe spoorlijnen. De aanleg van de Hanzelijn (Zwolle-Lelystad) wordt vijf jaar uitgesteld (oplevering nu in 2014) en ook andere projecten, zoals Randstadrail (snelle treinverbinding tussen Rotterdam, Zoetermeer en Den Haag), de treintunnel in Delft en de financiele bijdrage aan de Noord-Zuidlijn in Amsterdam moeten even wachten. Ook wordt de strippenkaart duurder. Om de treinreiziger tegemoet te komen wil het kabinet de bestaande treinverbindingen beter gebruiken. De Boer trekt 300 miljoen extra uit voor het wegwerken van achterstallig onderhoud aan het spoor, opdat de dagelijkse sein- of wisselstoringen tot het verleden gaan behoren. De minister wil dat aan het einde van deze regeerperiode 87 procent van de treinen op tijd rijdt, tegen circa 82 procent nu. Verder verzekert De Boer dat ondanks alle financiële tegenwind de nieuwe Vinex-woonsteden een eigen station krijgen. De treinreiziger kan ook rekenen op veiliger vervoer. Zo komen er extra politieagenten en andere toezichthouders op de stations, krijgen die controleurs extra middelen (handboeien, wapenstok, mogelijk zelfs honden) en verschijnen er overal camera's.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-WEGEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Daar komt de asfaltmachine Met infografiek De files zullen over vier jaar niet verdwenen zijn, waarschuwt minister De Boer (Verkeer), maar als het aan hem ligt staan we vanaf volgend jaar wel minder vaak stil. Om het fileleed in te dammen, werkt het kabinet aan de versnelde aanleg van elf spitsstroken in 2003 en de snelle verbreding van zes stukken autoweg. Concreet gaat het om de volgende trajecten:
spitsstroken - A2/A27 Everdingen - Houten - A28 Utrecht - Amersfoort - A27 Utrecht - Hilversum - A27 Gorinchem - Noordeloos - A13 Zestienhoven - Delft-Zuid - A20 Bufferstrook Terbregseplein voor de ringweg Rotterdam - A8 Bufferstrook Coenplein voor de ringweg Amsterdam - A1 Bufferstrook Watergraafsmeer voor de Amsterdam - A12 Gouda-Zevenhuizen - A50/A1 Valburg-Heteren/Arnhem-Deventer - A2 Den Bosch - Eindhoven
Een spitsstrook is een bestaande vluchtstrook die in de spits door iedereen mag worden gebruikt (als er een ongeluk is gebeurd wordt deze strook weer vluchtstrook) Een bufferstrook is een extra aan te leggen strook links van de weg die open gaat als er een file staat (ook wel standby-strook genoemd) wegverbreding - corridor Amsterdam - Almere - 't Gooi A1/A6/A9 - A9 Wijkertunnel - Badhoevedorp - A7 Zaanstad - Purmerend - A12 Utrecht - Den Haag - A12 Utrecht - Duitse grens - A2 rond Eindhoven
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-DODEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Afname verkeersdoden stokt

DEN HAAG (ANP) - Vorig jaar kwamen welgeteld 993 mensen om in het verkeer. Dat is minder dan ooit tot tevoren, maar daarmee is al het goede nieuws verteld. Een nog verdere vermindering, zoals het paarse kabinet zich indertijd had voorgenomen, zit er niet in, verwacht het kabinet. In het meest recente Nationaal Verkeers en Vervoers Plan had voormalig minister Netelenbos zich ten doel gesteld het aantal verkeersdoden terug te brengen tot 750 per jaar in 2010. Het aantal mensen dat na een verkeersongeluk in het ziekenhuis wordt opgenomen zou moeten teruggaan tot circa 14.000 (nu nog 19.000). De nieuwe minister De Boer (Verkeer) denkt echter dat met circa 980 verkeersdoden en circa 20.000 ziekenhuisgewonden het maximaal haalbare bereikt zal zijn (in 2006). Dat neemt niet weg dat de gemeenten extra geld krijgen om straten en buurten veiliger te maken. De Boer reserveert in de tweede helft van deze regereerperiode zo'n 60 miljoen euro voor de aanleg van 30-km-zones en verkeersdrempels. Ook zullen basisscholieren meer verkeersles krijgen. Daarnaast moeten vrachtwagens verplicht aan een dodehoekspiegel en een digitale tachograaf (om de rij- en rusttijden beter te kunnen controleren). Om de snelheidsduivels binnen de perken te houden komt er volgend jaar een verbod op radardetectors. Dat is extra zuur voor de snelle medemens omdat verkeersminister De Boer in zijn begroting eveneens aankondigt dat de politie vaker zal gaan flitsen.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-SCHIPHOL E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Schiphol zo snel mogelijk naar de beurs

DEN HAAG (ANP) - De Staat verkoopt een minderheidsbelang in de luchthaven Schiphol ,,op een financieel gunstig moment'', aldus staatssecretaris Schultz van Haegen. Wanneer dat zal zijn is nog onbekend, want dat hangt voor een belangrijk deel af van het beursklimaat. Wanneer dat weer aantrekt weet niemand, maar het Rijk heeft wel een beetje haast. ,,Het zou mij een lief ding waard zijn om de beursgang zo snel mogelijk plaats te laten vinden'' zei de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in een toelichting op haar begroting. De kabinet kan de opbrengst, als het mee zit miljarden euro's, goed gebruiken voor de financiering van de extra investeringen in asfalt en spoor. In de begroting staat de beursgang, dat overigens een politiek compromis is tussen VVD (voor verkoop van alle staatsaandelen) en LPF en CDA (eigenlijk helemaal tegen verkoop), aangekondigd als een van de ,,zichtbare resultaten in 2003''. Volgens Schultz van Haegen moet dat echter niet te letterlijk worden genomen. Begin 2003 wil de staatssecretaris aan de Tweede Kamer voorstellen hoe zij de randvoorwaarden voor de beursgang wil regelen. ,,Daarna zou het dus kunnen'', aldus Schultz van Haegen. In de randvoorwaarden wil het kabinet vastleggen dat het nieuwe Schiphol voldoende oog houdt voor het belang van de reizigers en vliegmaatschappijen, dus geen al te hoge landingsrechten gaat vragen. Ook wil Schultz van Haegen Schiphol afhouden van bedrijfseconomisch gevaarlijke plannen, zoals overambitieuze investeringen in het buitenland.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-BETUWEROUTE E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Bij LPF-minister De Boer dendert Betuwelijn voort

DEN HAAG (ANP) - Van wijlen Pim Fortuyn mochten de bouwers aan het ,,nutteloze en kostbare'' project onmiddellijk omzien naar ander werk.
Ook LPF-formatieonderhandelaar Herben zag de Betuwelijn graag tot stilstand komen. Maar verkeersminister De Boer (ook LPF) gaat er gewoon mee door. De bouw is te ver gevorderd om de aanleg nog af te blazen. ,,Ik voel me als een gezagvoerder op een Boeing 747 die 80 procent van de startbaan al heeft afgelegd en dan te horen krijgt dat hij moet remmen. Nou, daar krijg je brokken van'', zei de bewindsman in een toelichting op zijn begroting. De Boer gaat studeren op de vraag hoe de toekomstige goederenspoorlijn, die in 2006 klaar moet zijn, in de toekomst rendabel valt te exploiteren. Sommige deskundigen denken namelijk dat de treinverbinding tussen Rotterdam en Duitsland haar geld (4,7 miljard euro) niet opbrengt. Verkeer en Waterstaat kijkt daarom naar plannen om meer goederentreinen te laten rijden, of vollere. Zelfs een plan om ook personentreinen toe te laten op het nieuwe baanvak is in beeld. ,,Het is niet de meest voor de hand liggende variant, want dan moet je ook allerlei andere extra infrastructuur aanleggen, zoals stations'', aldus De Boer. Maar expliciet uitsluiten wil hij de optie niet.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-VERKEER-FEITENOVERZCI E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Verkeer en Waterstaat - aanleg van elf nieuwe spitsstroken vanaf 2003 (380 miljoen extra) onder andere langs Ringweg Amsterdam, A28 Utrecht-Amersfoort, A27 Utrecht-Hilversum.
- diverse maatregelen voor 'slimmer' gebruik van snelwegen (80 miljoen extra), zoals snellere afhandeling ongelukken.
- versnelde uitvoering van wegverbreding in de pijplijn, bijvoorbeeld A12 Utrecht-Den Haag en de A2 rond Eindhoven.
- medio 2003 invoering van klachtentelefoon voor automobilisten.
- versnellen van nieuwe projecten mits bedrijfleven (zoals 2e Coentunnel)of plaatselijke overheid (A2 in Maastricht, A4 Midden-Delfland) meebetalen.
- plannen voor een efficiënter gebruik van het spoor (waardoor ook minder vertragingen), zoals introductie van een 'groene sein-golf' voor goederentreinen en dichter op elkaar rijden van personentreinen (a la metro).
- extra geld (300 miljoen) om achterstallig onderhoud aan spoor weg te werken.
- aanleg Zuiderzeelijn (Groningen-Amsterdam) gaat door, maar Rijk betaalt niet mee aan eventuele kostenoverschrijding.
- aanleg Hanzelijn (Lelystad-Zwolle) wordt vijf jaar uitgesteld, andere plannen (HSL-West, Randstad-rail) moeten nog langer wachten.
- veel minder rijkssubsidie voor stads- en streekvervoer.
- extra geld (100 miljoen) voor projecten voor verkleining van kans op ongelukken met vervoer van gevaarlijke stoffen (chloor, LPG), onder andere in tunnels.
- extra aandacht voor bestrijding kleine criminaliteit in openbaar vervoer door meer politie, meer bevoegdheden controleurs en meer camera's op stations.
- vanaf 2003 geleidelijk invoering van de OV-chipkaart, ook om het zwart-rijden uit te bannen (maar Rijk betaalt niet mee).
- ministerie moet zelf 32 miljoen bezuinigen op ambtenaren.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-LNV-ALGEMEEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Meer vrijheid voor boeren

DEN HAAG (ANP) - Boeren moeten meer ruimte krijgen voor vrij ondernemerschap. Het vertrouwen tussen boeren, consumenten en de overheid moet worden hersteld. Zo verwoordde minister Veerman van Landbouw zijn voornemens voor de komende jaren tijdens een toelichting op zijn begroting. ,,Vrijheid en ondernemerschap zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, een kader moet geen keurslijf zijn,'' zei Veerman. Voor hem staat daarbij de vermindering van de papierwinkel centraal. Veerman noemde de administratieve lastendruk een ,,molensteen om de nek van de boer.'' Nog dit jaar komt hij met een voorstel voor vereenvoudiging. Om het vertrouwen tussen boeren, burgers en overheid te herstellen moet volgens Veerman 'de boerenethiek' in ere hersteld worden. ,,Duurzaam produceren is niet iets wat de overheid moet opleggen, ondernemers moeten daar zelf achter staan. We moeten weer deugdzaam willen zijn,'' aldus Veerman. Veerman wil het agrarisch natuurbeheer door boeren stimuleren in plaats van grond aan te kopen om nieuwe natuurgebieden te maken. Zoals eerder uit het strategisch akkoord van het kabinet bleek, bezuinigt het ministerie de komende jaren flink op de aankoop van natuurgebieden. In 2003 wordt er 70 miljoen euro ingehouden, de jaren daarna stijgt dat tot 90 miljoen euro. Veerman erkent dat de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), de slinger van natuurgebieden door Nederland, vertraging oploopt. Hoeveel het particulier en agrarisch natuurbeheer het ministerie gaat kosten, is nog onduidelijk. Nieuw is ook dat Veerman en zijn staatssecretaris Odink op enkele punten minder ver vooruit willen lopen op Europese regels. ,,We mogen best vooraan in het peloton fietsen, maar moeten niet het peloton verlaten'', aldus Veerman. Dit geldt bijvoorbeeld voor de bestrijdingsmiddelen of regels voor dierwelzijn. Hiermee nemen de bewindslieden afstand van hun voorgangers Brinkhorst en Faber, die meenden dat Nederland juist het goede voorbeeld moest geven in Europa en zonodig zelf strengere regels invoeren.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-LNV-MEST E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Mestprobleem vrijwel opgelost

DEN HAAG (ANP) - De jarenlange strijd tegen het mestoverschot is bijna gewonnen. Het aantal varkens en andere dieren is door maatregelen zover beperkt, dat volgend jaar nog slechts een gering mestoverschot bestaat. De gunstige effecten op het milieu zijn al te zien. Het grondwater bevat al veel minder schadelijk nitraat, aldus staatssecretaris Odink (Landbouw) in een toelichting op zijn begroting. Door deze gunstige situatie betwijfelt Odink of de scherpere mestnormen voor 2003 nog steeds nodig zijn. Odink wil hierover met staatssecretaris Van Geel (Milieu) en de Europese Unie spreken. Allerlei overheidsmaatregelen hebben de hoeveelheid mest de afgelopen jaren verminderd. Zo mochten varkenshouders minder dieren houden: ze moesten zogeheten varkensrechten afstaan. Ook kocht het ministerie hele bedrijven op, om de stallen vervolgens te slopen. Veehouders die te veel mest produceerden moesten ook een zogeheten Minas-heffing betalen.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-LNV-LASTENDRUK E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Boeren krijgen kleinere papierwinkel

DEN HAAG (ANP) - Boeren en tuinders hoeven met ingang van 2003 minder formulieren in te vullen. Volgens minister Veerman (Landbouw) is de administratieve lastendruk van de Nederlandse boeren de afgelopen jaren te ver opgelopen. Vooral maatregelen op het gebied van voedselveiligheid, dierenwelzijn, de bestrijding van dierziekten en het terugdringen van het mestoverschot zorgden voor veel administratieve rompslomp. Eerst zal Veerman maatregelen op het gebied van mest en veterinaire verplichtingen aanpassen. De minister wil daarna de administratie rond plantenziekten en bestrijdingsmiddelen vereenvoudigen. Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland dringt er al langer op aan het aantal formulieren terug te dringen. ,,Als er iets is wat boeren en tuinders mateloos irriteert, is het wel de toenemende administratie van de afgelopen jaren'', zei LTO-voorzitter G. Doornbos in april.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-LNV-FACTSHEET E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Hoofdpunten begroting Landbouw en Visserij - Totale uitgaven in 2003: 2,1 miljard euro. De grootste kostenpost is het landbouwonderwijs.
- Een bezuiniging van 70 miljoen euro op de aankoop van grond voor natuur. De jaren erna is er 90 miljoen per jaar minder voor natuur dan gepland.
- Een bezuiniging van 13 miljoen euro op ambtenaren en hun voorzieningen Minister Veerman weet nog niet of hij ambtenaren ontslaat.
- Uitzendkrachten en andere ingehuurde krachten zijn nog amper welkom. Dit bespaart 9,6 miljoen euro. Voor subsidies is er 5,5 miljoen minder.
- Het mestoverschot is bijna opgelost. Het ontmoedigen van veehouders heeft zijn effect gehad. Het grondwater is flink schoner.
- Boeren hoeven minder achter hun bureau te zitten om formulieren in te vullen op terreinen als mest, dierenwelzijn en plantenziekten.
- Nieuwe bestrijdingsmiddelen worden makkelijker toegelaten.
- Om biologische landbouw te bevorderen blijft het ministerie de vraag naar biologische producten bevorderen.
LET OP E M B A R G O

PRINSJESDAG-ONDERWIJS-VAN DER HOEVEN E M B A R G O TOT DINSDAG 17 SEPTEMBER 2002, 15.15 UUR PRINSJESDAG

Maria van der Hoeven gaat zaken doen

DEN HAAG (ANP) - Maria van der Hoeven gaat zaken doen met het bedrijfsleven. Een gesprek met werkgeversvoorzitter Schraven opende diens ogen voor het lerarentekort. Het bedrijfsleven is ook bij het oplossen van het lerarentekort op middelbare scholen gebaat, liet minister Maria van der Hoeven de voormanvan VNO-NCW weten. Van der Hoeven (53) mikt op de tijdgeest. Ze moet wel, ze kan niet anders. Het kabinet-Balkenende trekt in 2003 niet meer geld uit om het probleem aan te pakken. Het lerarentekort in het middelbaar onderwijs bereikt over vier jaar zijn hoogtepunt. Het wringt ook al in het beroepsonderwijs en straks stromen die leerlingen nog door naar de hogescholen. De eerste vrouwelijke minister van onderwijs vindt dat er nog veel meer moet gebeuren om het lerarentekort op te lossen. ,,Buiten het onderwijs was in de vorige kabinetsperiode onvoldoende besef van de urgentie van het probleem.'' Ze erkent dat lesuitval in het basisonderwijs meer in de gaten loopt. Daar wordt een klas onverwacht een hele dag naar huis gestuurd. Als er geen leraar is op de middelbare school valt ,,alleen maar'' een lesuur uit. Zelf stond Van der Hoeven eind jaren zestig als 19-jarige voor de klas. ,,Dat was niet makkelijk. Die kinderen waren echter niet zo veel anders dan nu.'' Maar een leraar maakte toen meer uren en ze was maar een paar jaar ouder dan haar leerlingen. ,,Het doorgeslagen assertivisme'' dat Van der Hoeven constateert, is van later tijd. In de jaren tachtig en negentig vierde het individualisme hoogtij. Pas nu ziet de minister een terugkeer van behoefte aan respect en meer inbreng van ouders op de basisschool. Van der Hoeven, die binnenkort opnieuw bij Schraven aanklopt, vindt dat het lerarentekort ook ,,het probleem van het bedrijfsleven'' is. Volgens de CDA-minister had Schraven er zo nog nooit over nagedacht, maar hij luisterde wel. ,,Het bedrijfsleven denkt vaak alleen belang te hebben bij studenten op technische beroepsopleidingen'', zegt ze. ,,Maar als er geen biologie-, wiskunde-, scheikunde- of natuurkundeleraren zijn, zijn die studenten er straks niet meer. ,,En dan krijg je hetzelfde als met Frans. Door een tekort aan leraren Frans zit de handelssector nu te springen om personeel dat Frans spreekt.'' Het ontbreken van extra geld dwingt de bewindsvrouw tot creativiteit en de medewerking van anderen. Straks vallen de gesubsidieerde banen weg. Daarmee verliest de sector 9000 arbeidsplaatsen die waren bedoeld om docenten te ontlasten. Van der Hoeven heeft al een afspraak met de gemeenten om te praten over mogelijkheden die ondersteunende banen voor het onderwijs te behouden. Uit de onderwijsplannen blijkt dat er in de periode tot 2006 ruim 46.000 volledige arbeidsplaatsen moeten worden vervuld in het basis- en middelbaar onderwijs. Met voortzetting en intensivering van het beleid van haar voorganger komt ze een heel eind. Maar er blijft een gat van 6000 voltijdarbeidsplaatsen bestaan. Tijd om nieuw beleid te verzinnen heeft de minister sinds haar aantreden nog niet gehad. Eigenlijk was er alleen maar het strategisch akkoord van de nieuwe coalitie. Echte nieuwe plannen komen de volgende maanden, belooft ze.
LET OP E M B A R G O


Terug naar het begin van de feiten bij de Troonrede.
Naar Deel 1.


Terug naar deel 2 van de feiten bij de Troonrede.
Naar Deel 2.