'Scholen geven buitenlandse studenten te rooskleurig beeld.'
Uit het on-line blad Liwwadders van donderdag 11/12/2003 plus:
'Duizend kamers voor studenten'
Uit de Leeuwarder Courant van vrijdag 12/12/2003 plus:
'Korte visie PEL over de kamernood.'
Notitie van woensdag 10/12/2003 t.b.v. de forum-discussieavond van FLeS.
Op woensdagavond 10/12/2003 vond in studentensociëteit Wolwêze een
openbare forum-discussieavond plaats over de problemen rond
de huisvesting van studenten in Leeuwarden. Uiteraard ging dit met name
over de huidige schaarste aan kamers in de stad. De uitgenodigde mensen
voor het forum waren allemaal present, behalve de vertegenwoordiger van
de PvdA. Vreemd. Naar verluidt zou wethouder Sluiter van
volkshuisvesting het jammer hebben gevonden dat hij, naar zijn zeggen,
niet was uitgenodigd. Naar wat ik zelf hoorde van Henk Deinum,
directeur verhuurzaken van Corporatieholding Friesland, was hij graag
naar de bijeenkomst toe gegaan, maar was hij verhinderd wegens een
overvolle agenda. Overigens zat namens CHF wel de heer H. van Dijk in
het forum.
De pers maakte het volgende van deze avond waarbij de opkomst in de zaal
behoorlijk was:
Blad Liwwadders 11/12/2003:
Hogescholen in Leeuwarden spiegelen buitenlandse studenten een te rooskleurig beeld voor van studeren in Leeuwarden. Zo bleek gisteravond tijdens een discussieavond van de Federatie Leeuwarder Studenten. In de Friese hoofdstad studeren momenteel ongeveer 700 buitenlandse studenten, maar door zeer actieve werving van de hogescholen zijn dat er naar verwachting in 2005 al bijna 1900.
[Met name de VVD-vertegenwoordiger in het forum, Wyb Feddema, legde de zwarte piet neer bij de hogescholen, die wel buitenlandse studenten aantrekken, maar volgens hem verzuimen bijtijds te overleggen met gemeente en woningcorporaties, zodat dan te elfder ure noodmaatregelen genomen moeten worden, zoals het zetten van containerwoningen achter het Regerspark aan de Paardenwei. Van de zijde van de studenten werd opgemerkt dat de huur van die containerhokken, waarover overigens veel klachten van huurders zijn geweest, veel te hoog was voor buitenlandse studenten en dat zij al met al niet met een positief beeld van Leeuwarden en Nederland t.z.t. weer naar huis gaan.]
Hoofdspreker van de avond was ex-Tweede Kamerlid Rémi Poppe (Socialistische Partij). Hij schetste een algemeen beeld over de huisvestingsproblematiek onder studenten. Corporaties zouden door liberalisering te commercieel bezig zijn en daardoor onvoldoende zorg dragen voor voldoende betaalbare woningen aan de onderkant van de markt. Leeuwarden beschikt in dat segment over zo'n 9000 woningen, waar dat er voorheen nog 12.000 waren. De afname is vooral veroorzaakt door sloop in het kader van de herstructurering van oudere wijken. De corporaties stellen echter dat Leeuwarden maar 7000 goedkope woningen nodig heeft.
[M.i. was de analyse van Poppe grotendeels correct. Het gesloop van goedkopere woonruimte is catastrofaal voor studenten en jongeren met weinig geld in het algemeen. De hele filosofie van Stedelijke Vernieuwing zou op de helling moeten.]
Veel van die woningen, maar ook kamers voor studenten, kampen echter met achterstallig onderhoud. Ook worden door particuliere verhuurders woekerprijzen gevraagd, zoals bijvoorbeeld in de Molenstraat. De verhuurders vragen soms zelfs tegenprestaties. In ruil voor karweitjes wordt dan renovatie beloofd, die vervolgens vaak uitblijft.
[De gemeente verwacht door het versoepelen van de kamerverordening, dat
er meer kamerpanden bij komen. Ten eerste zijn dit particuliere
individuele verhuurders die niet zoals een corporatie doet, gericht
plannen maken om een x aantal kamers toe te voegen ofwel:
Huisjesmelkers
zijn geen ontwikkelaars van projecten, ten tweede zijn ze berucht om hun
slechte onderhoud. Als gemeente wed je daarmee wel op het verkeerde
paard, als je meer kamers voor studenten wilt.]
Een specifieke groep studenten zijn buitenlanders, waaronder een
relatief groot aantal uit China. Zij worden door de hogescholen naar
Nederland gehaald met onder meer de toezegging dat betaalbare
woonruimte in Leeuwarden geen probleem is.
Maar dat is het vaak wel
omdat buitenlandse studenten een beperkte studietoelage krijgen en in
Nederland geen cent mogen bijverdienen. Een aanzienlijk aantal
studenten zou daarom zwart werken in met name de horeca. Daar verdienen
ze slechts enkele euro's per uur en zijn onverzekerd.
[Heb je dus te maken met de hoge huurprijzen zoals CHF vraagt voor haar containerwoningen aan de Paardenwei, waar buitenlandse studenten wonen, dan sluiten die huren helemaal niet aan bij hun zeer bescheiden inkomsten. Bovendien zie ik het niet zitten als een student veel tijd moet besteden aan bijbaantjes. Het kan niet anders dan dat dat gaat ten koste van de studie en de studieduur.]
Een ander punt is de begeleiding tijdens de 'inburgering'. De scholen zeggen bij de voorlichting dat de begeleiding goed zal zijn, maar in de praktijk wordt die taak vervuld door andere studenten en dat gaat lang niet altijd goed.
[Ik heb bijvoorbeeld nooit begrepen waarom buitenlandse en Nederlandse studenten gescheiden moeten wonen en niet gewoon door elkaar. Projecten van woningcorporaties moeten m.i. toegankelijk zijn voor alle studenten. Lijkt me beter voor de integratie.]
De VVD Leeuwarden heeft daarom gisteravond voorgesteld om met de
buitenlandse studenten, hun begeleiders, de corporaties en de
hogescholen om tafel te gaan zitten.
"Scholen geven buitenlandse
studenten een te rooskleurig beeld. We willen daarom de problemen
inventariseren en aandacht vragen voor de positie van met name de
buitenlandse studenten", zegt VVD-raadslid Wyb Feddema.
"Bij het zoeken
naar oplossingen zullen wij heel nadrukkelijk de hogescholen
aanspreken. Als ze actief studenten ronselen, dan moeten ze een eerlijk
verhaal vertellen en daarna hun verantwoordelijkheden nemen."
[Uiteraard is er die avond nog veel meer gezegd en gelukkig bemoeide het
publiek in de zaal zich uitgebreid met de forumdiscussie. Op een gegeven
moment werd uit de zaal opgemerkt dat 'scheefwoners' goedkope woningen
bezet hielden waar anders studenten met weinig geld hadden kunnen wonen.
Die 'scheefwoners' zouden moeten vertrekken. VVD en PAL/GroenLinks waren
het hiermee eens, Rémi Poppe die gastspreker was namens de SP, was het
hiermee oneens. Ondergetekende heeft gesteld dat hij het hiermee ook
oneens was, omdat een eenmalige huur/inkomenstoets bij woningtoewijzing
wel voldoende is. Daarna hoort m.i. mede terwille van de huurbescherming
te gelden: Huurcontract is huurcontract. Ik heb richting PAL/GroenLinks
gesteld, dat zij wel moeten beseffen dat ze in feite pleitten voor een
huur/inkomensstelsel. Verder vind ik het in feite een
afleidingsmanoeuvre van de werkelijke oorzaken van de schaarste aan
goedkope woningen:
Groepen huurders die met de beschuldigende vinger
naar elkaar wijzen en zeggen dat het gebrek aan goedkopere huizen aan de
andere groep ligt, die zich een beetje a-so gedraagt door maar te
blijven zitten en niet door te stromen, laten zich tegen elkaar
uitspelen.
Machthebbers zien dit graag: Het is het oudste spel ter
wereld: "Verdeel en heers". De werkelijke oorzaken worden hiermee
verdoezeld, nl. het hele beleid qua Stedelijke Vernieuwing.
Een ander punt van discussie vormde de opmerking van de
vertegenwoordiger van CHF, dat de gemeente woningen sloopt. Ik heb
hierop gereageerd door te stellen, dat de corporatie woningeigenaar is
en dat als de eigenaar geen aanvraag indient voor een sloopvergunning,
er niet wordt gesloopt, wat B. en W. ook vinden.
Het is frappant dat
niemand openlijk er voor uitkomt dat hij woningeigenaar is, als er
gesloopt wordt, omdat men heel goed weet dat dit slecht ligt bij de
bevolking.]
Datum: Donderdag, 11 december 2003
Het Friesch Dagblad berichtte niets over de avond, de Leeuwarder Courant kwam twee dagen na de avond nog met het volgende bericht:
LC vrijdag 12/12/2003:
LEEUWARDEN - Corporatieholding Friesland (CHF) wil het aantal
studentenkamers in Leeuwarden met duizend uitbreiden.
Zij trekt hier
tien jaar voor uit. Concentratie van meer dan 150 studenten in één
complex mag niet.
[Onduidelijk bleef waarom meer dan 150 studenten in 1 complex niet mag. Overigens vind ik een gebouw met 150 studenten ook al erg groot. Het lijkt me prettiger voor de bewoners zelf om dan drie complexen van 50 kamers te bouwen.]
De CHF denkt aan een breed scala van initiatieven ter bestrijding van het tekort, dat op zevenhonderd kamers is becijferd: nieuwbouw ( op de beoogde kenniscampus aan de Rengerslaan) ,aankoop en aanpassing van gebouwen en de geleidelijke omvorming van 'gewone' flats tot studentenflats. Concrete plannen zijn er nog niet, zegt medewerker Harry van Dijk. Het houten studentenwooncomplex met driehonderd kamers aan de Rengerslaan, dat tot uiterlijk 2007 op deze plaats mag staan, wordt gedemonteerd en elders - in delen - in de stad gebruikt. De CHF vindt de grootte van het voormalige Lienward College aan de Kanaalstraat, waar sinds enkele maanden zo'n zeventig studenten wonen, ideaal.
[Eerder was door CHF betoogd, dat de containerwoningen meer dan EUR 300
per maand moesten doen, omdat ze daar maar vijf jaar mogen staan en in
vijf jaar moeten worden afgeschreven. Vervolgens bleek dus dat de
containerwoningen daarna elders op verschillende plaatsen weer gebruikt
gaan worden. Dus hoezo, in vijf jaar afschrijven?
CHF zegt dat ze in
tien jaar duizend studentenkamers erbij wil, maar dat er nog geen
concrete plannen zijn...
Kortom: Wat is dit waard?? M.i. weinig. Anders
had je als corporatie tenminste voor 2004 je plannen rond moeten hebben.
Maar het doet het altijd goed om naar buiten toe wat te strooien met
vage beloften. Daar zijn de corporaties altijd al goed in geweest.]
De corporatie streeft naar een geleidelijke uitbreiding van het tal
studentenkamers. "We willen voorkomen dat er over enkele jaren
leegstand ontstaat", aldus Van Dijk.
Het VVD-gemeenteraadslid Wyb Feddema betwijfelt of het tekort werkelijk
zo groot is.
"Ik denk dat er van die zevenhonderd zoekers al driehonderd een kamer
huren in Leeuwarden. Veel mensen zoeken een andere kamer, terwijl ze
hier al wonen".
[Waar de heer Feddema dat op baseerde bleef mistig. Vaak is het zo, dat dit soort dingen slechts berust op ad-hoc ervaringen van een persoon, maar niet op een echt onderzoek naar de tekorten.]
In vergelijking met de rest van Nederland valt het tekort in Leeuwarden wel mee, zei voorzitter Merijn de Jong van de Landelijke Studentenvakbond woensdagavond tijdens een discussiebijeenkomst over dit onderwerp in de sociëteit van studentenvereniging Wolwêze.
[Verder kwamen een aantal discussiestellingen ook ter sprake. Over het
campuscontract bleek dat de VVD daar voor was, maar de
woningcorporatie tegen.
Ik heb me hier ook tegen uitgesproken, omdat het
weer het probleem verplaatst naar de huurders, in dit geval de student,
die daarna op straat dreigt te belanden als hij van zijn kamer af moet
als hij is afgestudeerd.
Want de onbeantwoorde vraag is: Waarheen kan
hij doorstromen? M.i. zou je hiermee hoogstens kunnen werken bij kamers
die van de hogeschool zelf zijn en die bovendien op hun terrein staan;
m.a.w. bij een echte campus. Maar het Burgerlijk Wetboek hoeft daarvoor
niet veranderd te worden, zoals de regering wil: Je zou zo'n kamer als
'dienstwoning' kunnen zien. Maar voor alle kamers buiten dat
schoolterrein zou het gewone huurrecht gehandhaafd moeten worden.
Verder waren veel studenten het niet eens met de regel dat per
postcodegebied niet meer dan tien procent van de huizen in kamers mag
worden omgebouwd. Sommigen noemden dit discriminatie en eigenlijk is
dat ook zo. Anderzijds heb ik betoogd, dat je het niet zozeer in
omzettingen moet zoeken als wel in toevoegingen van kamers door de
woningcorporaties om twee redenen:
Systematisch toevoegen vermindert het
tekort, het beheer, het onderhoud en de huurcontracten zijn beter
geregeld, je krijgt een eindafrekening voor de servicekosten enz.
Zaken
die bij veel particuliere verhuurders slecht geregeld zijn.
Kortom: Meer
kamer voor je geld.
Tweede reden: Dit soort toevoegingen kunnen de
huisjesmelkers weg-concurreren en van de markt drukken en dat lijkt me
een goede zaak. Als je veel particuliere huizen omzet in kamers, krijg
je gratis de huisjemelker erbij, met alle risico's van verwaarlozing van
panden in een straat.]
Tenslotte nog de eigen notities die t.b.v. deze discussieavond zijn gemaakt:
T.b.v. forum-discussie FLeS (Federatie Leeuwarder Studenten) over kamernood in Leeuwarden.
Het PEL vindt dat het ombouwen van particuliere koophuisjes tot
kamerpanden geen structurele goede oplossing biedt voor het huidige
tekort aan kamers.
Immers: Zowel goedkope koophuisjes als kamers zijn schaars. Je haalt nu
1 koophuisje van dat marktsegment weg en je voegt bv. 3 kamers toe in
een ander marktsegment. Je verplaatst de schaarste.
De 10 procent maatregel is eigenlijk een repressieve maatregel tegen
studenten als groep in zijn geheel.
Maar anderzijds: Wil je nu echt particuliere huisbazen de kar laten
trekken bij het oplossen van het kamertekort? Zijn zij daarvoor wel de
juiste partij? Denk bv. aan slecht onderhoud, te hoge huren, all-in
huren, geen eindafrekening energiekosten, te hoge huurverhogingen enz.
Wij denken dat je dan als kamerhuurder bij een woningcorporatie toch
altijd nog net even iets minder slecht uit bent, door de bank genomen.
Woningcorporaties hebben de verantwoordelijkheid om als volkshuisvesters
te zorgen voor voldoende huurwoningen, maar wij vinden ook dat zij
een taak hebben op de kamermarkt.
Wij vragen hen die
verantwoordelijkheid te nemen. Corporatieholding Friesland zou volgens
de wethouder werken aan 3 projecten die in totaal 200 kamer kunnen
opleveren, maar Nieuw Wonen Friesland wil volgens de krant niets doen.
Als zij nu ook enige projecten gingen opstarten, was binnen enige jaren
het leed geleden.
Kortom: Het PEL vindt dat de oplossing m.n. zit in het toevoegen van kamers door woningcorporaties door v.m. kantoorpanden, scholen, bedrijfspanden ed. te verbouwen. Bijkomend voordeel: Woningcorporaties hebben de know-how in huis om ook professioneel beheer te voeren.
Dit alles is niets nieuws: In de tachtiger jaren hebben de corporaties
hier in een verbouwgolfje diverse v.m. scholen, pakhuizen en
kerkgebouwen omgebouwd voor studentenhuisvesting, panden die nu nog
goed functioneren. Voordeel bij die strategie: Het drukt particuliere
huisjesmelkers met slechte kamers uit de markt.
Kortom: Meer kamers EN
goede kamers via de woningcorporaties is onze oplossing.