Verdeling woonruimte heeft grote nadelen.

Verhaal secretaris Vereniging P.E.L. in "Te Gast" rubriek Leeuwarder Courant dinsdag 7/10/2003.
Onderstaande tekst is de originele tekst zoals deze werd ingestuurd.
De Leeuwarder Courant heeft sommige stukken tekst op eigen houtje herschreven en sommige stukken zijn weggelaten... De weggelaten stukken staan tussen blokhaken en in rode letters in onderstaand verhaal.

INGEZONDEN

Sinds 1 oktober 2003 heeft Leeuwarden niet 1 centraal woonruimteverdelingssysteem meer: Corporatieholding Friesland heeft voor al haar woningen in Friesland nu 1 systeem en Nieuw Wonen Friesland gaat per 1/1/2004 over op een min of meer daarop gelijkende werkwijze.
De verschillen kunnen echter verwarrend werken, wat spijtig is voor Leeuwarden. Het nieuwe verdeelsysteem van CHF heeft een aantal plus- en minpunten en enige risico's in vergelijking met de tot nu toe gevolgde werkwijze.

Ten eerste heeft het ons verbaasd dat het z.g. 'Deelconvenant Woonruimteverdeling' uit 1997, dat was afgesloten tussen de Leeuwarder corporaties en de gemeente en waarin afspraken waren gemaakt over de wijze van woonruimteverdeling, kennelijk eenzijdig terzijde kan worden geschoven zonder dat de gemeenteraad daarin is gekend: Er is overleg gepleegd met de wethouder, heette het en dat was het dan.

Ten tweede vragen we ons af wat er nog terecht komt van bv. de jaarlijkse rapportage over het aantal woningtoewijzingen, woningzoekenden, de wachttijden enz. Cijfers die ook voor een gemeenteraad van belang zijn. Mede gezien het forse huidige tekort aan betaalbare huurwoningen lijkt een nieuw convenant politiek niet zonder belang: Een ander verdeelsysteem levert weliswaar geen huis extra op, maar het gaat erom dat de toewijzing zo eerlijk en rechtvaardig mogelijk verloopt. De raad zou daar over mee moeten kunnen praten.

Een ernstig bezwaar tegen de nieuwe werkwijze is, dat wie als woningzoekende mee wil doen, over een computer plus internet-aansluiting moet beschikken. Dit weliswaar niet meteen -het aanbod gaat voorlopig ook nog via deze krant- hoewel velen met een minimum-uitkering zich ook een krantenabo niet kunnen permitteren.
Bekend is bovendien dat het juist de lagere inkomensklassen en veel ouderen zijn, waar het computer- en internetgebruik lager liggen dan bij mensen met wat meer geld.

Positief is dat het verschil tussen starters en doorstromers verdwijnt, maar niet de inschrijfdatum wordt als criterium genomen om te bepalen wie de woning toegewezen krijgt, maar de woning gaat naar degene 'die het langst aktief zoekt'. Dat moet het probleem oplossen van degenen die wel ingeschreven staan, maar nooit een woonbon instuurden, alsof de corporaties ook van hen jaarlijks niet inschrijfgeld opstreken. De mogelijkheid van een los abonnement op WoonWijzer had dat probleem indertijd simpel kunnen oplossen. Het probleem verschuift straks van de inschrijfduur naar de mensen die elke week gaan reageren: Als 3000 woningzoekenden elke week reageren bouwen ze allemaal evenveel 'rechten' op: Wie krijgt nu een bepaalde woning als 50 woningzoekenden met evenveel opgebouwde rechten daarop reageren?
Dan wreekt zich het gemis aan criteria in het nieuwe systeem: Geen regels meer voor inkomenshoogte versus huurhoogte, geen regels ten aanzien van huishoudensgrootte. De gedachte achter een huur/inkomenscriterium was, dat schaarse goedkopere woningen zoveel mogelijk beschikbaar moesten blijven voor lagere inkomens. Nu niet meer dus, alsof hogere inkomens al niet altijd veel meer keus hadden op de woningmarkt. Mensen met lagere inkomens kunnen nu dus ook 'duurder en mooier' gaan wonen heet het, alsof de fiatteringsgrens voor de huursubsidie dat niet feitelijk afstopt.

Bovendien is er gezien de schaarste qua goedkopere huurhuizen het risico dat huurders financieel 'op hun tenen' gaan lopen [en de keuze maken niet langer te wachten op een betaalbare woning, maar kiezen voor een huurhuis dat ze maar amper kunnen betalen met als risico dat ze bij het minste of geringste in financiële problemen kunnen raken. Denk aan baanverlies, echtscheiding enz.] Ooit kenden we het begrip 'noodkopers', straks kennen we 'noodhuurders' of 'scheefwoners' in de zin van 'te duur'.

[Wij hadden enige, niet al te strenge criteria willen handhaven t.a.v. woninggrootte versus huishoudensgrootte, tenminste bij de goedkopere schaarsere woningen. Daarbij zou er ook een toewijzingscriterium moeten zijn: Maximaal zoveel personen per woning om 'overbewoning' te voorkomen.]

[Als het hele toewijzingssysteem wordt bekeken kan gezegd worden dat er sprake is van individualisering van de volkshuisvesting: Geen criteria meer, maar een grabbelton met te weinig pakjes erin voor iedereen.]
Het volkshuisvestingsbelang, waarbij wordt gezocht naar evenwicht tussen iemands woonwensen en een zo goed mogelijke verdeling van schaarse goedkopere woningen, raakt zoek. Het 'marktgerichte denken' dat nu z'n entree doet bij de woonruimteverdeling, zal in de praktijk betekenen dat de mensen met de lagere inkomens het in zo'n systeem afleggen tegen de financieel sterkeren. Men wil mij toch niet wijsmaken dat straks de hoogte van iemands loonstrookje er niet meer toe doet, om over de ophanden zijnde liberalisering van de huren en haar verstrekkende gevolgen maar te zwijgen...

Leeuwarden, 29/9/2003          secretaris P.E.L.