ALLEEN IN WONING KOST MEER GELD

Artikel: "Alleen in woning kost meer geld"
Uit de Leeuwarder Courant van ma. 9/8/99.

UIT ONS ARCHIEF:

Het Centrum voor Individu en Samenleving (CISA), een stichting voor de belangenbehartiging van alleenstaanden, is in de aanval gegaan met een onderzoek naar de financiële positie van alleenstaanden. Op ma. 9/8/99 opende de Leeuwarder Courant met het volgende bericht:

DEN HAAG - (GPD) Alleenstaanden betalen onnodig veel geld aan belastingen, pensioenen, huren, hypotheken en ziekenfondspremie.
De oorzaak daarvan is dat de overheid en financiële instellingen hun regels vooral afstemmen op gezinnen. Jaarlijks schieten mensen die alleen wonen er soms tienduizenden guldens bij in, zo blijkt uit onderzoek van het Centrum voor Individu en Samenleving (Cisa), een stichting die het opneemt voor alleenstaanden.

Volgens het onderzoek betalen alleenstaanden teveel inkomstenbelasting omdat ze worden behandeld als tweeverdieners.
Daardoor wordt hen jaarlijks maximaal f5040 door de neus geboord. Ook moeten alleenstaanden een hogere eigen bijdrage betalen voor opname in een verpleeg- of verzorgingstehuis. Dat kan oplopen tot wel f30.000 per jaar meer dan een samenwonende of gehuwde kwijt is.
[In principe steunt de inkomstenbelasting op het zg. draagkrachtbeginsel. Vanaf het moment dat alleenstaanden als tweeverdieners behandeld werden, werd t.a.v. alleenstaanden het draagkrachtbeginsel verlaten. Tevens is het probleem dat het draagkrachtbeginsel bij zowat elke regeling opnieuw losgelaten werd.
Dit is de z.g. 100%/70% systematiek, waarbij geacht wordt dat de alleenstaande genoeg heeft aan 70% van de norm die voor een gezin in een bepaalde regeling wordt aangehouden. Een bekend voorbeeld is de huursubsidie en de bijstand. Deze maatregelen opeengestapeld geven echter een cumulatief effect met als resultaat dat een deel van de 'armoedeproblematiek' zit bij alleenstaanden.]

Ook huursubsidie-regelingen pakken ongunstig uit voor alleenstaanden en bij hypotheken moeten zij verplicht premie betalen voor een levensverzekering waar ze niks aan hebben.
[Gaat hier om de z.g. overlijdens-risico verzekering waarbij de hoofdsom van de hypotheek verzekerd is, eventueel met een 'glijdende schaal':
Hoe meer is afgelost, hoe lager het verzekerde kapitaal wordt. De banken willen risicoloos bankieren:
Enerzijds hebben ze al de garantie van de Nationale Hypotheek Garantie - vroeger de gemeentegarantie - anderzijds willen ze ook nog dat bij overlijden de erfgenamen de hele restantschuld kunnen aflossen. De erfgenamen kunnen echter gewoon de woning verkopen om de restantschuld af te lossen. De verzekering heeft alleen zin, indien er een achterblijvende partner is, zodat het huis vrij van hypotheekschuld verder door diegene bewoond kan blijven. Een 'noodsprong' die alleenstaanden zouden kunnen maken, is de premie niet langer betalen, maar alleen rente en aflossing van de hypotheek. Maar ideaal is het forceren van een dan ontstaand conflict met de bank uiteraard niet.]
Cisa-voorzitter Lenie de Zwaan vindt dat alleenstaanden stampij moeten maken over deze "financiële uitbuiting".
De stichting stapt binnenkort naar de rechter om de pensioenregeling voor alleenstaanden aan te vechten. Veel pensioenfondsen laten alleenstaanden premie betalen voor een nabestaandenpensioen.
"Daar kunnen ze nooit van profiteren, want een nabestaandenpensioen is voor een partner en die hebben alleenstaanden niet."

Staatssecretaris Hans Hoogervorst van sociale zaken heeft gezegd dat hij geen wet wil maken die premieheffing voor alleenstaanden verbiedt.
Cisa noemt dat "regelrechte diefstal. Pensioen is uitgesteld loon. Dat kunnen pensioenfondsen niet zomaar inpikken. Het is in strijd met Europese en internationale wetgeving", aldus De Zwaan.
[Het heeft ook wel iets van koppelverkoop: Er wordt pensioenpremie op het loon ingehouden en het 'product' nabestaandenpensioen zit daar ook bij, zonder dat je kunt zeggen: Daar heb ik geen belang bij, laat dat maar weg.]

Uit cijfers van het Centraal Planbureau blijkt dat in Nederland 2,2 miljoen mensen alleen wonen. Dat aantal is nog nooit eerder zo groot geweest. Inmiddels telt een derde deel van alle huishoudens slechts één persoon.
[Intussen worden vrolijk (dure) eengezinswoningen bijgebouwd, terwijl de wachtlijsten van woningzoekenden voor een fors deel bestaan uit alleenstaanden met weinig inkomsten. Voor hen zouden bruikbaar zijn: Gerenoveerde oudere eengezinswoningen, die nl. vaak wat kleiner zijn en behoorlijk opgeknapte en goed beheerde appartementen.]

Tenslotte:

Als het geld oplevert voor de overheid is een alleenstaande gelijk aan een gezin, anders niet. Denk bv. aan het rioolrecht, zowel het eigenaarsdeel als ook het gebruikersdeel, terwijl dat ook aan het waterverbruik gekoppeld zou kunnen worden.
De gemeentelijke verontreinigingsheffing/afvalstoffenheffing is in sommige gemeenten gedifferentieerd naar huishoudensgrootte, in andere gemeenten nog steeds niet. Die differentiatie moest eerst bevochten worden. Enkele gemeenten wegen het afval:
De betere methode, die het eerlijkst lijkt.
De 'kindertoeslag' in de huursubsidie is een volslagen oneigenlijke manier om gezinnen verder te bevoordelen. Er is toch al kinderbijslag?
Waterschappen: De Verontreinigingsheffing kent 2 tarieven: Een voor gezinnen en een voor alleenstaanden, maar hun Ingezetenenheffing niet. Dat gebeurt vrolijk per woning, ongeacht het aantal bewoners.
De 'advocaat van onvermogen': De advocatuur moet 2 tabellen aanhouden: Een voor de 'eigen bijdrage' voor gezinnen en een veel ongunstiger tabel (tabellen gerelateerd aan inkomen) voor alleenstaanden.
Voor alleenstaanden even boven bijstandsniveau is de weg naar een advocaat al bijna onbetaalbaar door de hoge eigen bijdrage.
Zo zou ik nog wel even door kunnen gaan.
Dit alles berust op een bewuste keuze van m.n. de overheid met als achtergrond een ideologie waarover bijna nooit wordt gesproken, omdat deze als 'normaal' wordt gezien.