Eigen bericht


Problemen met herhuisvesting bewoners Lekkumerend-West: Weinig passende woningen voorhanden

LEEUWARDEN - Ons bereiken berichten dat de woningcorporatie Nieuw Wonen Friesland problemen ondervindt met het herhuisvesten van bewoners van twee flats die ze willen slopen in Lekkumerend-West. Het gaat om de S8-flat aan de Jan Evenhuisstraat en de Wierdaflat aan de Gebroeders Wierdastraat. In de laatste flat wonen hoofdzakelijk ouderen. Zij willen hier eigenlijk helemaal niet weg. Hen is verteld, zo stelde onze bron, dat de woningcorporatie in december deze flat leeg wil hebben. Maar: M.b.t. verhuis- en herinrichtingskosten zou nog niets zijn geregeld. Hoopt Nieuw Wonen Friesland er op, dat men zelf vantevoren wel wat anders zoekt? Wellicht; dan spaart dat mooi verhuis- en herinrichtingskosten uit. Er geldt immers: Wie op eigen houtje vantevoren vertrekt, vertrekt 'vrijwillig' en krijgt dus geen cent. We hoorden, dat enkele bejaarden zelf al op eigen kosten wilden verhuizen.
We vragen ons af of sommige ouderen niet erg gauw bang zijn te praten en of zij door NWF ook bang zijn gepraat. Het zou ons niet verwonderen.

Het hoofdpunt is echter, dat NWF moeite zou hebben om voor de bewoners van beide flats vervangende huisvesting te vinden. Het blad "Woonwijzer" (waarin de woningaanbiedingen staan van de gezamenlijke corporaties) schreef in nr. 10 van 11-5-2000 o.a.:

"Stedelijke vernieuwing in laag tempo verder. Eerste verhuizingen uit sloopflats begonnen." Zou luidde de 'kop' boven het hoofdartikel. Het heet daarin verder:

"Ondertussen worden de nieuwste marktontwikkelingen strak in het oog gehouden door gemeente en corporaties. Zij concluderen juist dat er minder leegstand is dan verwacht waardoor er vooralsnog minder gesloopt kan worden. Pas als er weer meer nieuwbouwwoningen worden opgeleverd, zoals straks in Zuiderburen op grote schaal, dan zullen weer veel woningen in de stad zelf vrij komen. Andere mensen grijpen die kans om naar een betere woning te verhuizen, en daarbij komen woningen die minder in trek zijn, leeg te staan. Als dan ook de financiële middelen zijn gevonden om alles te bekostigen, kan de Stedelijke Vernieuwing weer in vlot tempo worden hervat."

Kortom: Door het gebrek aan woningen voor o.a. herhuisvesting van bewoners van flats die gesloopt worden, moet het tempo van Stedelijke Vernieuwing omlaag. Ook krijgen we berichten binnen van mensen met weinig geld die er niet in slagen om woonruimte te vinden in Leeuwarden, ook niet in bv. Heechterp, een van de goedkopere wijken. Andere berichten van mensen stellen dat de leegstand in delen van Camminghaburen grotendeels 'over' is en dat diversen die vanuit Aldlân-West een duur nieuwbouwhuis kochten in Zuiderburen (gebied Hempens/Teerns) er niet in slagen kopers te vinden voor hun achtergelaten koopwoningen in Aldlân-West.

Over dat laatste het volgende: De Stedelijke Vernieuwing verplaatst voornamelijk Leeuwarders; dat blijkt telkens weer uit de cijfers m.b.t. de vraag: Waar komen de mensen weg in de nieuwe uitbreidingsgebieden? De theorie is, dat mensen die een nieuwbouwhuis kopen, een verhuisketen op gang brengen. Laten we zeggen A, B, C en D. De D staat voor duur; deze nieuwbouw-koopwoning. De C staat voor de achtergelaten woning die prijzig is, maar wat minder duur. De B staat voor huur of goedkopere koopwoning en de A staat voor de huurwoningen die plat gaan in het kader van de SV. De stap van A naar B is voorzover het huur betreft de verantwoordelijkheid van de corporaties. (herhuisvesting) Deze stap begint te haperen of anders gezegd: Het tempo is eruit door onvoldoende vrijkomende woningen. De stap van B (duurdere huur of goedkope koopwoning) naar C (achtergelaten duurdere koopwoning, bv. in Aldlân-West) begint te haperen, want C lijkt slecht verkoopbaar.
Reden: De prijs begint te hoog te worden voor de mensen in B die in principe wat beters/duurders willen kopen of vanuit een duurdere huurwoning meteen een redelijke koopwoning willen; niet het goedkoopste maar ook geen nieuwbouw. (Hebben daarvoor onvoldoende geld.) CONCLUSIE: DE VERHUISKETEN BEGINT TE STAGNEREN; DE VOLGENDE STAP KAN NIET OF IN MINDERE MATE WORDEN GEZET. ANDERS GEZEGD: DE LEEUWARDERS DIE DEZE STAP KUNNEN/WILLEN MAKEN RAKEN 'OP'!

Uiteraard zit een deel van de oorzaak in de overspannen koopmarkt. Toch wijst op dit moment niets op een 'instorting' van de koopprijzen zoals in 1982-1984, hoogstens (in het meest gunstige geval) op wat stabilisatie. Andere oorzaak is structureel: Nog steeds is Leeuwarden een relatief 'arme' stad met een hoger werkloosheidspercentage dan in de rest van Friesland, terwijl de provincie qua werkloosheid ook weer boven het landelijk gemiddelde zit. En de 'kunstmatige' baantjes zoals WIW, ID-banen, Melkert, Banenpool of hoe ze maar heten, helpen ook niet veel, omdat hun lonen allemaal wat zitten op of rond het wettelijk minimumloon.

Tenslotte: Natuurlijk lost het probleem van een leegstaande koopwoning die maar niet wordt verkocht zich uiteindelijk wel weer op, omdat de verkoper omlaag moet met z'n prijs, zodat hij een 'gat' heeft in zijn financiering van zijn nieuwbouwhuis. (Minder eigen geld dan hij had gedacht kan gebruikt worden.) Uiteraard moet je ook niet kijken naar 1 qua verkoop slecht lopende koopwoning maar naar de trend. En als het zo is, dat ook een verlaging van de verkoopprijs van een achtergelaten koopwoning niet helpt, dan is duidelijk dat degenen die in principe dat huis wel zouden willen kopen, dit niet meer kunnen omdat ze hun financiering niet meer rond kunnen krijgen.

Volgens de banken zijn het in het algemeen (over Nederland) vooral de starters en de eenverdieners op de woningmarkt die niet of nauwelijks nog kunnen kopen. In de Leeuwarder situatie zouden zij het alleen nog kunnen hebben van verkoop van oudere laagbouwwoningen en van appartementen door woningcorporaties, mits de corporatie hier geen slaatje uit wil slaan door markt-conforme prijzen te rekenen, zoals nu Patrimonium van plan is in het Rode Dorp. Maar omdat ook de verhuisketen van A naar B (zie boven) niet meer vlot schijnt te lopen, kan in feite niet al te veel worden verkocht door de corporaties, om de 'ijzeren voorraad' niet te klein te laten worden.

Wat moet er nu gebeuren? De conclusie is onafwendbaar: De geplande sloopcijfers moeten omlaag. De leegstand in de corporatiewoningen is maar 0,75 % (Aedes-Friesland) en in 20 jaar nog nooit zo laag geweest.
Degenen die naar de uitbreidingsgebieden gaan zullen zich nog dieper in de schulden moeten steken omdat te weinig mensen in staat zijn hun achtergelaten koopwoning over te nemen voor de prijs die de verkoper had gedacht. (Niet de vraagprijs, maar de vraagprijs minus de 'kosten koper' die de verkoper hier meestal bij telt omdat hij die vroeger betaalde kosten nu terug wil pakken en dit resultaat minus zoveel duizend gulden die de verkoper bovenop de prijs gooide om te laten 'afdingen'...
Meestal heeft de verkoper wel een prijs in het hoofd die hij echt gerealiseerd wil zien en die hij nodig heeft als 'eigen geld' bij de financiering van zijn nieuwbouwwoning.) Deze individuele gevallen worden door 'de markt' met harde hand uiteindelijk opgelost. Neemt dit structurele vormen aan, dan stagneert ook de aankoop van nieuwbouwwoningen in het weiland, omdat de verkoper maar afziet van verkoop en blijft zitten... (Woning C dus.)

Het is, zoals ooit dhr. Gosse van der Veen, toenmalig hoofd van Inspectie Noord van VROM tegen ondergetekende zei onder vier ogen m.b.t. mijn ongeloof over de toen nieuwste beleidsvoornemens van VROM: "Ach, dan zal uiteindelijk de wal het schip wel keren..."
Dat is zeker waar, maar kijk niet naar de 'brokken' die inmiddels dan zijn gemaakt door het verkeerde beleid...

Secretaris PEL