Aan de leden van de commissie stadsontwikkeling

Leeuwarden, 19-6-2001

Onderwerp: Ontwikkelingsvisie Vrijheidswijk

Geachte Commissieleden,

Op 20-5 jl. stuurden wij aan het Projectbureau en aan alle Raadsleden onze uitgebreide schriftelijke reactie op de Ontwikkelingsvisie.
Dit kunnen we nu uiteraard dunnetjes overdoen, maar we vinden het zinvoller met name even in te gaan op de Inspraaknota die er nu ook ligt.

Met betrekking tot onze reactie word niet meer geconstateerd dan dat het PEL de volkshuisvestelijke en sociale analyse en de daarop gebaseerde plannen tot doorbreken van de 'eenzijdigheid' van de bevolkingssamenstelling op geen enkele manier onderschrijft. Dat is juist, maar vervolgens wordt daaruit in feite de conclusie getrokken dat de gemeente daar dus niet op in hoeft te gaan. De reactie komt op dit punt niet verder dan een verwijzing naar het antwoord op een andere reactie. Daar heet het dat de keuze om deze woningen te willen slopen te maken heeft met de kwaliteit en de toekomstwaarde ervan. Gesteld wordt dat renovatie niet helpt en dat werd gekozen 'voor het belang van het geheel van de Vrijheidswijk en de stad'.
Wat voor belang de rest van de wijk of de stad heeft bij deze sloop ontgaat ons: Dure woningen kun je ook wel bouwen in uitbreidingsgebieden. Bovendien is uit diverse onderzoeken al gebleken dat het neerzetten van dure huizen in bestaande arme wijken niet of nauwelijks leidt tot meer 'sociale cohesie'.
Renovatie van de Mariniersespel met eventueel verkoop aan zittende huurders die dat willen wordt afgewezen, omdat - zo heet het - dat de positie van deze woningen op de woningmarkt niet blijvend verbetert.
Kennelijk is Stedelijke Vernieuwing meer een kwestie van pseudo-religie dan van rationele argumenten. 'Renovatie helpt niet omdat wij niet geloven dat dat helpt'; meer houdt dit niet in. Het is wel degelijk zo dat men geld wil verdienen met de sloop van deze woningen: Ten eerste krijgt de corporatie financiële compensatie van de gemeente en ten tweede gaat degene die de nieuwbouw gaat ontwikkelen hier aan verdienen.

De gemeente vindt m.b.t. de volkshuisvestelijke en sociale veranderopgave dat zowel de bevolkingssamenstelling als de woningvoorraad niet 'evenwichtig' is, zonder echter aan te geven wat dan m.n. wel een evenwichtige bevolkingsopbouw is.

Als we de projectleider beluisteren in de LC van 21-5 jl. is wel duidelijk welke kant het op gaat: Het heet o.a.: "Het is niet gezond als er alleen maar alleenstaanden zijn in een wijk". Afgezien van het feit dat de laagbouw Mariniersespel vooral wordt bewoond door gezinnen en er ook anderen dan alleenstaanden in Lekkumerend wonen, vragen we ons af of alleenstaanden weer gewoon als tweederangs burgers worden gezien: Je mag hen de wijk wel uitwerken, je mag hen overal de schuld van geven en je mag hun woningen wel slopen. De gemeente zou zich verre moeten houden van dat soort bevolkingspolitieke motieven.

De gemeente denkt bij een 'evenwichtige' bevolkingsopbouw veelal aan meer gezinnen met geld. Er waren in 2000 in totaal 51.863 huishoudens. 62.5% van hen (32.432) waren alleenstaanden, 5.3% vormde een eenoudergezin (2.762) en 32.1% betrof een echtpaar met of zonder kinderen (16.669). Dat is de demografische realiteit en als u die wenst te veranderen door woningen van kleine huishoudens te slopen, dan zit u hier principieel fout mee. De stad is gewoon van iedereen, niet alleen van tweeverdieners met dikke banen.

Leeuwarden wil een deel van de wijk bestemmen voor de midden en hogere inkomensklassen door bestaande huizen te slopen. Enige cijfers: 62,4 procent van de totale beroepsbevolking (61.425) kan worden gerekend tot de beroepsbevolking. Dat is 38.329 personen van 15-64 jaar. 13,4% van hen is werkloos, dus 5136 personen t.m. 64 jaar. Op het 'sociaal minimum' zaten in 2000 5319 huishoudens en een laag inkomen (d.w.z. tot 105 WML) hadden 7847 huishoudens. Zij vertegenwoordigen 15,1% van het totaal aantal huishoudens in de stad. (51.863) Houdt dit voor ogen plus de nu al stijgende wachttijden voor goedkopere huurwoningen voordat u besluit tot massale sloop van zowel de Mariniersespel als de S5 plus S12 flats. Het verhaal dat er wel voldoende goedkopere huurwoningen zijn is een verhaaltje, gebaseerd op achterhaalde cijfers van enige jaren terug.
Alle genoemde cijfers komen uit de onlangs verschenen gemeentelijke Armoedenota, die nog in de Commissie Welzijn moet worden behandeld.

Mw. Inberg van D'66 wilde graag een overzicht hebben of er nog genoeg betaalbare woningen beschikbaar zijn voor herhuisvesters. Gevraagd werd naar aantallen huishoudens, het huursubsidiebeslag de toekomstige huurhoogte en de mogelijke locaties. De gemeentelijke reactie geeft in feite aan dat hier geen antwoord op kan worden gegeven; ook niet in hoofdlijnen.
Kortom: Men weet het niet. Dat zegt ons genoeg.

Secretariaat Ver. PEL