LEEUWARDEN - Opwinding in het Leeuwarder stadhuis, gisteravond. Na uren vergaderen, schorsen en nog eens schorsen culmineerde het raadsdebat over de afschaffing van de rioolheffing in een onwrikbare patstelling. Tegen elven stuurde burgemeester Loeki van Maaren de raad voor bezinning weg, met het verzoek de zaak komende maandag vlot te trekken.

'Ik heb dit nog niet eerder zo meegemaakt', zei PvdA-wethouder Hermien de Haan na afloop over het politieke rumoer. Wetend dat de kwestie moeilijk lag, had ze afgelopen vrijdag nog alle fractievoorzitters bij zich geroepen. Het CDA wilde een besluit over haar voorstel een jaar uitstellen, 'maar daar was op dat moment geen meerderheid voor.' Dus zette ze het plan door.
[Ze zette echter ook het oorspronkelijke voorstel voor de Zalmsnip door, wetend dat een meerderheid in de commissie Bestuur & Middelen de Zalmsnip i.t.t. het voorstel, ook wilde geven aan minima die kwijtschelding Afvalstoffenheffing kregen en aan de mensen in de verpleegtehuizen.
Wellicht was er een 'deal' met de VVD: Als het College vasthoudt aan het uitsluiten van de minima en andere 'niet-belastingbetalers' Afvalstoffenheffing, krijgen de belastingbetalers pakweg ¦118,- lastenverlichting en doen wij van de VVD niet moeilijk over het feit (?) dat in het voorstel van B&W de bezitters van woningen boven de ¦150.000,- in feite (Verstopt in de OZB) wat meer rioolrecht eigenaarsdeel gaan betalen.
'Totaalpakket' op z'n merites beoordelen, heet zoiets. Toch kon Hermien de Haan weten dat dergelijke deal niet kon slagen vanwege de wijzigingen die commissie Bestuur en Middelen wilde m.b.t. de Zalmsnip...
Dat het CDA nog een jaar op de oude voet verder wilde met de rioolheffing, is in feite een CDA-manier om te zeggen: Eigenlijk zijn we ook tegen, vanwege onze achterban, de 'middengroepen', die veelal ook koopwoningen bezit boven de 1,5 ton... Maar vanwege ons zogenaamde 'sociale gezicht' zeggen we dat niet hardop en moeten we ook wel voor uitbreiding zijn van de doelgroep aan wie de Zalmsnip wordt gegeven. Anderzijds hoeft toch de VVD niet kwaad op het CDA te zijn, want ze proberen het rioolheffingsvoorstel te lozen onder het motto: Van uitstel komt afstel...]

Gisteravond was die meerderheid er evenmin. De verhouding kwam uit op precies 18-18.
[N.B.: Het College maakt ook onderdeel uit van de Raad en stemt ook mee. De totale Raad telt 37 zetels. Het CDA-Raadslid Yvonne Mol was ziek, zodat de stemmen zouden staken. B&W voorkwamen dat er echt gestemd zou worden, door toen snel de vergadering te schorsen...]
De Haan vond de PvdA aan haar zijde, evenals de SP en PAL/GroenLinks. Verzet kwam er, om uiteenlopende motieven, van een opmerkelijke congsi, de collegepartijen CDA (inclusief wethouder) en VVD (idem), en D66, NLP, fractie De Haan en GPV/RPF/SGP.
[De laatste pleitte bij monde van raadslid Addy Stoker tevergeefs opnieuw voor het 'waterspoor'-verhaal. T.a.v. het gebruikersdeel rioolrecht lijkt dat wat op ons alternatief, dat een uitwerking was van alternatief 3 in het B&W verhaal. I.t.t. echter tot zijn verhaal, werd het waterverbruik alleen maar gebruikt als verdeelsleutel voor het gebruikersdeel rioolrecht, zonder van het rioolrecht een milieuheffing te maken. Dat laatste gaat nl. wel ver, omdat je op water maar beperkt kunt bezuinigen en het water volgend jaar al duur genoeg wordt. In ons verhaal zou een gezin met een gemiddeld waterverbruik hetzelfde hebben betaald als nu, nl. ¦39,- gebruikersheffing rioolrecht. Die 39 piek gedeeld door het gemiddeld waterverbruik geeft dan het tarief in zoveel cent per eenheid, ofwel zoveel cent per kub.m. waterverbruik.]
Was CDA'er Yvonne Mol niet wegens verblijf in het ziekenhuis afwezig geweest, dan had dit gelegenheidspact de vis nipt kunnen binnenhalen.
[Over dat 'waterspoor' in relatie tot het B&W voorstel nog het volgende: De Raadsleden kregen nog een brief uitgedeeld van de 'Dijkgraaf' van het Waterschap Friesland, gedateerd op 1-12-1999 en gericht aan wethouder Hetty Hafkamp. Er stond het volgende in:

Afgezien dat de brief gericht had moeten worden aan wethouder De Haan: Voor het eerst is het Waterschap 'om' m.b.t. het 'waterspoor' verhaal, want eerst wilden ze aan dergelijke experimenten niet meedoen. Er is een idee dat heet 'smal waterspoor', waarbij alleen de waterleidingbedrijven meedoen en een 'breed waterspoor', waarbij meer instellingen meedoen. Over dat 'breed waterspoor' durf ik nu nog niets te zeggen: Er zou eerst een uitwerking van zo'n plan moeten zijn om een oordeel te kunnen geven.]

'Trek je voorstel dan in', kreeg De Haan tijdens een van de schorsingen te horen. 'Toen werd ik even emotioneel.'
[Dit typeert: Typisch PvdA: Arrogant en overtuigd van het eigen gelijk tot het bittere eind. Hoezo, 'emotioneel'? Het voorstel intrekken is rationeel: De koppen waren geteld, de zaak lag fifty-fifty. Bij een gewone vereniging is het zo: Staken de stemmen, dan wordt het voorstel geacht te zijn verworpen. Een zinnige gedachte, want waar is het draagvlak?? Een voorstel moet m.i. gedragen worden door de meerderheid, ook terwille van het draagvlak. Typerend is ook, dat B&W het niet op stemming aan lieten komen, maar de vergadering verdaagden, het hiermee ook proberend toch nog hun zin te krijgen t.a.v. de Zalmsnip. Want ook daarover werd niet gestemd... B&W hadden gewoon moeten laten stemmen. De Raad is per slot het gemeentebestuur, niet B&W. De Raad is ook 'beslissingsmachine' als het moeilijk wordt. Het resultaat had geweest: De motie m.b.t. de Zalmsnip was aangenomen (nederlaag voor het College!) en de stemmen hadden gestaakt over het voorstel rioolrecht. Dat is dan gewoon een politiek feit en een signaal dat het voorstel gewijzigd moet worden of moet worden vervangen, opdat er wel een meerderheid voor komt. Uiteraard is dergelijke rechtlijnigheid teveel gevraagd voor onze wethouder De Haan.]
De Haan blijft vinden dat haar plan het beste is: de rioolheffing wordt afgeschaft en gecompenseerd door een hogere onroerende-zaakbelasting.
Bijna iedereen betaalt per saldo minder, behalve die 10 procent van de Leeuwarder huishoudens met een woning van meer dan ¦150.000.
[In de Raad werd op een gegeven ogenblik gewezen op de gevolgen van de hertaxatie. Dit betekent dat de WOZ-waarde (Wet Waardering Onroerende Zaken) flink stijgt. De OZB heeft deze WOZ-waarde als grondslag. Dan komen heel veel huizen plotseling qua prijs boven die ¦150.000,- uit...
Verder denk ik, dat we gewoon vernaggelt worden: De OZB-opbrengst die het College wil binnenhalen plus het bedrag aan rioolrechten dat ze willen vangen zou afzonderlijk hoger liggen dan de optelsom die dan samen OZB heet?! Goedkopere uitvoeringskosten? Kom nou, de OZB plus het rioolrecht staan nu ook al beide afgedrukt op 1 aanslagbiljet.]

Om het leed iets te verzachten, zou de Zalmsnip volgend jaar uitsluitend worden uitgekeerd aan belastingbetalers.
[Hiermee negerend dat kamerbewoners en mensen in verpleegtehuizen indirect via de huur, de energie (all-in huur!) of de verpleegprijs de Afvalstoffenheffing net zo goed betalen! Het spel is duidelijk: Door groepen uit te sluiten schroef je de Zalmsnip op tot ongeveer ¦118,-
Hiermee koop je verzet af van de VVD en het versluierde verzet van het CDA tegen het wat hoger uitvallende eigenaarsdeel van het rioolrecht dat in de OZB wordt opgeborgen. Uiteraard over de ruggen van de uitgesloten groepen heen... Maar dit liep mis. Lees verder...]
De PvdA-fractie stak daar echter een stokje voor. Met een motie, gesteund door alle fracties minus de VVD, dwong de PvdA ook uitkering aan minima af.
[Maar m.i. ook t.b.v. de mensen in de verpleegtehuizen. Dit was alternatief 2 in het voorstel over de Zalmsnip. M.b.t. de kamerbewoners stelde fractievoorzitster Waanders dat studenten gezien hun (toekomstige) sociaal-economische positie hier geen recht op hadden. Hiermee sloot ze in feite ook het grootste deel van de Raad en alle rijkere burgers van de stad uit van de Zalmsnip. Dat laatste zou niet zo erg zijn, maar zo is deze regeling niet bedoeld.]
Die betalen dankzij het kwijtscheldingsbeleid nu geen belasting. Het voordeel voor de belastingbetalers werd zo met een tientje gereduceerd.

Voor de VVD, die wel kritiek op maar ook begrip voor het belastingvoorstel had, was dit de aanleiding om de kont tegen de krib te gooien.
[Dit was raadslid Ton van Mourik die het belastingdrukkend effect van de Zalmsnip voor zijn doelgroep, t.w. de woningbezitters met WOZ-waarde boven de ¦150.000,- met een tientje per jaar zag dalen. Die 'klap' kwam natuurlijk hard aan... Dat de VVD een club van minima-haters is, werd zo weer eens goed duidelijk.
Klassenstrijd van rijk tegen arm om een tientje per jaar...]
Leeuwarden wil graag meer rijkere inwoners, en moet dat niet frustreren met lastenverzwaring voor die groep, motiveerden de liberalen. VVD-wethouder Arno Brok achtte zich niet langer gebonden aan de collegevoorstellen, nu de Zalmsnip uit het pakket getrokken was, en schaarde zich achter zijn fractie. Wethouder Bearn Bilker van het CDA had dit al eerder gedaan.
[En zo was de 'deal' met 'het pakket' waarbij de Zalmsnip ofwel het rijksgeld werd misbruikt in een politieke koehandel, mislukt. De breuklijn liep toen ook dwars door het College heen...]

Toen geen van de partijen ook maar een millimeter wilde toegeven, besloot Van Maaren tot een week schorsing van de vergadering. Ze wil, in verband met het naderende nieuwe belastingjaar beslist deze maand een besloot. De Haan zei desgevraagd geen oplossing te kunnen bedenken. Ze ziet geen mogelijkheid om een nieuw voorstel in elkaar te timmeren.
[Onzin! Ze WIL geen nieuw voorstel formuleren, dat is alles. Daar ben je als PvdA-wethouder te koppig en arrogant voor; zo zijn PvdA-bestuurders helaas vaak nu eenmaal... En ergens over laten stemmen: Ho maar, stel je voor dat je het verliest...]
'Inhoudelijk niet, en praktisch niet.' De raad moet het maar zeggen, vindt ze: 'Die is de baas.'
[Hier geloof ik niks van. Laatste herkansing om deze woorden waar te maken is op maandagavond 20 december 1999. Dan MOET er IETS besloten worden. Zo niet, voor de armeren nog beter: Dan gaan we het tariefloze (derde) millennium in.... Laat dan die Zalmsnip maar zitten!]
Einde LC-bericht. Commentaar tussen [].