Onder de optimistische kop 'Zalmsnip toch voor minima' brengt de Leeuwarder Courant een berichtje over de Zalmsnip-kwestie die op 17-11-1999 aan de orde was in de Commissie Bestuur en Middelen. Uit de Leeuwarder Courant van 18-11-1999, commentaar tussen []:

ZALM-SNIP TOCH VOOR LEEUWARDER MINIMA


LEEUWARDEN - Minima in Leeuwarden krijgen volgend jaar toch de Zalm-snip uitgekeerd. PvdA-wethouder Hermien de Haan wilde het kadootje van minister Gerrit Zalm aan hen onthouden. Een ruime meerderheid in de gemeenteraad vindt dit niet eerlijk.

Leeuwarden mag volgend jaar ¦4,5 miljoen aan Zalm-snippen verdelen.
De Haan wilde de uitkering verrekenen met de afvalstoffenheffing, zodat louter belastingbetalers ervan profiteren. De regeling was tenslotte bedoeld voor lastenverlichting, motiveerde ze.
Kwijtscheldingsgerechtigden zouden buiten de boot vallen. Hoewel de meeste fracties vinden dat Leeuwarden een goed minimabeleid heeft, menen ze ook dat de zwakste groepen recht hebben op de rijksgeste.

De meerderheid kiest voor een alternatief waarbij belastingbetalers ¦108,- [Nee, m.i. ¦118,-] minder aan afvalstoffenheffing betalen, terwijl arme Leeuwarders en inwoners van verzorgings- en verpleegtehuizen afzonderlijk ¦100,- krijgen uitgekeerd. Studenten blijven uitgesloten van de regeling. [Nee, bedoeld wordt 'kamerbewoners' en deze hebben in het lopende jaar 1999 WEL recht op de Zalmsnip. Ze moeten dan snel nog even een aanvraagformulier halen bij de afdeling gemeentelijke belasting en dat ingevuld inleveren plus hun huurkontrakt laten zien.]
Einde LC-bericht.


Wethouder Hermien de Haan ging tijdens de commissievergadering met haar Collegevoorstel onderuit, want een meerderheid in de commissie koos voor alternatief 2 zoals hierboven in het krantebericht staat.
Marga Waanders van de PvdA-fractie stelde dat een meerderheid in haar fractie voor alternatief 2 was. De PvdA-fractie was dus verdeeld. Ze vond dat studenten echter niks hoefden, gezien 'hun sociaal-economische positie'... Dat was een nieuw en interessant kriterium en als mevrouw Waanders dat kriterium niet alleen voor studenten en anderen op kamers van toepassing verklaart, krijgen ook de rijken plus een meerderheid van de middle-class raadsleden zelf ook geen cent. Dat zou dan tenminste konsekwent zijn, maar de PvdA is meestal sterker in het verzinnen van criteria om ANDEREN te benadelen. In tweede termijn raadde ze wethouder De Haan aan om gebruik te maken van 'voortschrijdend inzicht' en te kiezen voor alternatief 2.
PAL/GL stelde bij monde van Truus Uitterwijk dat ze kozen voor alternatief 2 en lieten hiermee ook de kamerbewoners als een baksteen vallen.
Alleen de SP-fractie stelde via haar fractievoorzitter Ronald Boorsma dat de SP voor alternatief 3 was en bovendien de kamerbewoners niet wilde uitsluiten. Hij had kontakt gehad met de gemeente Groningen om te vragen hoe het daar ging m.b.t. de uitbetaling van de snip aan kamerbewoners en daar vraagt men het SoFi-nummer om eventuele fraude te voorkomen. (Zie ook onze opmerkingen bij ons inspraakverhaal in het andere bericht hierover.)
Ook vond hij als enige fractie dat niet zomaar ongeveer 4,5 ton aan geld dat 'over' was, in de algemene reserve mocht verdwijnen; iets dat ook wij schandalig vinden en in strijd met de bedoelingen van het Rijk, zoals dat uit de VNG-stukken bleek.
Gerrit Krol van het CDA daarentegen vond het verstandig om een deel van de Zalmsnip af te zonderen. Hij doelde kennelijk daarbij niet alleen op die 4,5 ton, maar wilde het budget voor het jaar 2000 splitsen in ¦1000.000,- en ¦3.500.000,- Dat laatste bedrag wilde hij op het tarief Afvalstoffenheffing in mindering brengen. Hij stelde dat het CDA eventueel voor alternatief 2 of 3 zou zijn in de Raad en had dus nog geen definitief standpunt. (N.b.: Ook alternatief 3 sluit kamerbewoners uit van de Zalmsnip)
Gijs Jacobse van de NLP (Nieuwe Leeuwarder Partij) vroeg zich af of je het nu kon maken om aan de aan diverse groepen mensen twee jaar lang uitbetaalde Zalmsnip nu een eind te maken. Hij was tegen de Zalmsnip ook voor kamerbewoners, omdat de lasten op de woning drukken, maar de vergoeding per eenheid is. Dat is echter een misvatting omdat de vergoeding per huishouden is en niet per wooneenheid of huisnummer. Voorzover kamerbewoners lagere lasten zouden hebben: Zij wonen niet voor niets op een kamer; niet omdat ze rijk zijn. De inkomens van studenten en andere kamerbewoners (Zo kennen we mensen op kamers die moeten leven van ¦900,- bijstand voor jongeren omdat ze door allerlei sociale omstandigheden niet meer thuis kunnen wonen... Zij kunnen die honderd piek bitter hard gebruiken.) Verder het gebruikelijke gezeur dat kamerbewoners geen afvalstoffenheffing betalen, hoewel herhaaldelijk is uitgelegd hoe de huisbaas dat dan doorberekent. Jacobse had overigens nog geen definitief standpunt, zodat het ook nog wel zo zou kunnen zijn, dat hij straks in de Raad voor het Collegevoorstel stemt.
De Jong van D66 stelde: Het College is te ver gegaan; het College geeft verder vorm aan de tweedeling in de maatschappij. Hij koos voor alternatief 2, daarmee toch de kamerbewoners uitsluitend.
Van Mourik van de VVD stelde dat de benchmark uitwees dat Leeuwarden 1,7 miljoen méér uitgeeft dan (welke?) andere gemeenten. Bij de categoriale bijstand waren de perceptiekosten laag gehouden en de fraudegevoeligheid en zo moest het ook bij de Zalmsnip. Hij was voor het Collegevoorstel, dus hierbij kwijtscheldingsgerechtigden en mensen in verzorgings- en verpleegtehuizen ook uitsluitend van dit geld. (Zo kennen we de VVD tenminste weer: Wij wat meer, de rest kan barsten. Ook zag hij over het hoofd dat de categoriale bijstand qua uitvoering veel makkelijker is dan dit: De soos weet immers al precies wie 3 jaar of langer een uitkering heeft..)
Krol van het CDA zei in reactie op Van Mourik nog eens dat een recent onderzoek omtrent armoede uitwees dat Leeuwarden daarin landelijk het hoogste scoorde.

In haar reactie stelde wethouder De Haan o.a. dat Vermeend de maatregel had bedacht (waarom heet het dan de ZALMsnip?) en dat de snip dubbele doelstellingen had: Het voeren van een belastingbeleid (Ja, omdat de gemeentelijke lasten overal zo de pan uitrezen) en het voeren van een inkomensbeleid. (Nou en?) Ze had nog een verhaal over haar opmerking in de krant dat ze de Zalmsnip 'een onding' vond, wat m.i. nogal irrevelant was en ze zei dat ze bezwaren had tegen de regeling, omdat het het probleem niet oploste, waar het om ging. Dat probleem was te weinig geld in het gemeentefonds. Ze wilde dus meer geld daarin, maar dan weet ondergetekende wel hoe dat gaat: Niet geoormerkt geld daar in stoppen, betekent in Leeuwarden dat het geld wordt besteed aan sloop van de woningen van de armeren en verdonderjaagd wordt aan allerlei flauwekul en prestigeprojecten.
Bovendien zou de maatregel lastig uit te voeren zijn en kregen de gemeenten geen geld voor de extra ambtelijke capaciteit die nodig was. (Dat zou je anders niet zeggen, als je 4,5 ton overhoudt...) 'We hebben het uitgevoerd zoals het Rijk het wilde', zei De Haan, maar vergat erbij te vertellen dat dat pas gebeurde nadat door o.a. de SP en D66 Kamervragen over Leeuwarden waren gesteld... Het geld zou ook geen Rijksgeld zijn: 'Op dit moment is het geld in het Gemeentefonds gestopt; in feite is alles Rijksgeld.' 'Nee, het is gemeentegeld'.
'We willen zo weinig mogelijk perceptiekosten.' (Het kan dan wel in het Gemeentefonds zijn gestort door het Rijk, op basis van de VNG-stukken konkluderen we dat het Rijk wel degelijk het geld heeft geoormerkt en dat het de bedoeling is van het Rijk, dat het voor ALLE HUISHOUDENS is, zij het, dat het Rijk juridisch de zaak te vaag heeft geformuleerd. Als je een vinger geeft, nemen ze de hele hand; het Rijk had haar gemeenten beter moeten kennen.) De kamerbewoners zelf kregen de schuld van het feit dat ze zo weinig in 1999 gebruik van de Zalmsnip hadden gemaakt: 'We kunnen ook alles brengen als het om studenten gaat', zei ze sarcastisch. (De gemeente zou ook vaker eens kunnen vermelden in de Huis aan Huis dat in 1999 kamerbewoners ook recht hebben op de Zalmsnip, het jaar telt nog 1,5 maanden... En voor wat dat brengen betreft: Zoek eerst maar eens uit waar de kamerpanden zitten.)
Over de 4,5 ton: 'Er gaat incidenteel geld naar de Algemene Reserve'. (Dus precies zoals we dachten. In het voorstel zelf is dat veel mistiger geformuleerd. In tweede termijn zei Jacobse nog dat hij de keuze qua alternatieven meeneemt naar de fractie, maar in de stadpunten kwam geen beweging meer. Commissievoorzitter De Beer stond voor de insprekers nog een tweede ronde toe en we hebben aangedrongen op het wel geven van de Zalmsnip aan kamerbewoners, waarbij wel gekeken wordt of men bij het GBA wel op het adres woont - iets dat m.i. nooit was gebeurd - en er is gesteld: Als je beweert dat je een huurkontrakt niet kunt checken, waarop baseer je dan eigenlijk meteen het vermoeden van fraude? Dat zijn alleen maar kwaadaardige vooronderstellingen zonder schijn van bewijs. (Negatieve beeldvorming t.a.v. studenten op kamers; daar ging het m.i. om.)

secretariaat Ver. P.E.L.