Wie dacht dat het tarief voor de Onroerende Zaak Belastingen 2001 nu wel eens vaststond, komt bedrogen uit. Op 1-7-2001 meldden we al: 'OZB-circus start opnieuw' met daarin o.a. het LC-bericht: "OZB-tarieven cent te hoog : Strop dreigt".
We kunnen het moeilijk iemand kwalijk nemen die zegt: "Ik snap er langzamerhand geen bal meer van!" Wat er precies was foutgegaan sinds december 2000 toen de gemeenteraad de tarieven vaststelde, is m.b.v. het zoekmachientje op onze website wel terug te vinden in de vorm van diverse berichten.

Hoewel het heette dat de reparatie van de fouten zo snel mogelijk moest en dit pas op 28-5 jl. klaar leek te zijn, was het opvallend dat B en W geen haast hadden met de formele bekendmaking. Pas op 7-7-2001 verscheen deze in een advertentie in de Leeuwarder Courant en op 11-7-2001 in de Huis aan Huis. Zo kun je toch nog zoveel mogelijk mensen het oude, hogere tarief laten betalen onder het motto: Wat niet weet dat niet deert?
Het duurde toen volgens de LC nog 6 dagen voordat de gemeente het raadsstuk kon tonen met daarin de tariefswijziging. Het inzien was gratis, maar aanschaf kostte 14 maal 35 cent ofwel fl. 4,90 kopieerkosten.
Dat zijn rijkelijk hoge kopieerkosten...
Het vreemde is dat het Raadsstuk voor 28-5 voor die tijd gewoon gratis te verkrijgen was...
Maar wat moet je met dat Raadsstuk? Weinig, want het is alweer achterhaald vanwege de volgende fout, nl. de fout dat de eigenarentarieven meer dan 25 procent hoger zijn dan de gebruikerstarieven. (huurders)
N.b.: Eigenaren-bewoners betalen zowel het eigenaarsdeel als het gebruikersdeel.
De Leeuwarder Courant van 24-8-2001 bericht hier verder over:


GEMEENTE NEGEERDE WAARSCHUWING BELASTINGFOUT

LEEUWARDEN - De gemeente Leeuwarden is door extern adviseur Monsma en partners op 1 mei uitdrukkelijk voor gewaarschuwd dat er in de tariefsvoorstellen voor de onroerendezaakbelasting (ozb) een fout zat, die tot problemen zou kunnen leiden. De waarschuwing werd echter door ambtenaren terzijde gelegd, uit vrees voor complicatie van het raadsdebat over het herstel van de eerste blunders.
[De ambtenaren die in februari jl. achter hun eerste blunder waren m.b.t. een onjuiste inschatting van de z.g. incourante objecten niet-woningen (voorbeeld: De vliegbasis. Wat is de WOZ-waarde?) en dit eerst hadden verzwegen voor de wethouder die de politieke verantwoordelijkheid draagt, flikten ditzelfde geintje dus nu weer.
Koppig en niks bijgeleerd dus.
De ambtenaren lijken de baas te zijn en lijken ook wel even uit te maken wat de Raad mag weten...
Reden: Die Raad bestaat toch uit dombo's (nu ja, sommigen wel...) en die raken helemaal van slag als bovenop het probleem nu nog eens dit probleem wordt gestapeld...
Kortom: Ambtenaren op de stoel van de Raad.]

Dit blijkt uit een raadsbrief van burgemeester en wethouders over de tweede ozb-affaire. Het college noemt het "onjuist" dat het niet tijdig over de waarschuwing van Monsma is ingelicht. Dat gebeurde pas nadat bekend was geworden dat het gerechtshof in Arnhem eenzelfde fout van de gemeente Harderwijk had afgestraft met vernietiging van belastingaanslagen voor twee bedrijven aldaar.

Het gaat om een overschrijding van de wettelijke limiet voor de eigenarenbelasting op onroerend goed met 1 cent. Het tarief voor deze eigenarenbelasting mag ten hoogste 25 procent hoger zijn dan de gebruikersbelasting.

De fout werd ontdekt door Monsma, toen zijn bureau dit voorjaar was ingeschakeld bij het rechtbreien van een blunder bij de waardebepaling van het Leeuwarder onroerend goed. Nadat Monsma er telefonisch al eens een balletje over had opgegooid, kreeg de gemeente op 1 mei een faxbericht waarin Monsma een serie adviezen geeft ter verbetering van de raadsbrief over de eerste ozb-affaire.

"Voorts wijzen wij er nogmaals met klem op dat de nieuwe tarieven zoals die door het college worden voorgesteld niet geheel voldoen aan de Gemeentewet", aldus de fax. Volgens Monsma "is niet uit te sluiten" dat de belastingrechter de foute tariefsverhouding niet zal accepteren.
Monsma beveelt dan ook "ten zeerste" aan de tarieven met een cent te verlagen.
[Als de Raad en daarvoor de Commissie Bestuur en Middelen het voorstel van SP, D66 en het PEL hadden gevolgd: Verlaag het eigenaarstarief met fl. 0,65/fl. 5000 WOZ-waarde dan was nu dit probleem er ook niet geweest...
En: Daar blijf ik bij: Het was het voorstel dat het meest recht deed aan de bedoelingen van de Raad in december 2000 als ze toen alle echte OZB-waarden had geweten.]

De betrokken ambtenaren houden PvdA-wethouder Hermien de Haan (financiën) onkundig van het faxbericht. Zij oordelen op eigen houtje dat zij de zware raadsdiscussie over de eerdere ozb-blunder "niet onnodig moeten belasten" met het probleem van de limietschending. [Van onnodige belasting was echter geen sprake geweest; dat blijkt nu wel. Bovendien moet de Raad dat uitmaken, niet een ambtenaar. De Raad hoort gewoon alle relevante feiten zoals die binnenkomen, te kennen, om een goed besluit te kunnen nemen.]
Zij zagen de overschrijding van het maximaal toegestane eigenarentarief met 1 cent als een "latent en theoretisch probleem" dat toch niet gauw "manifest" zou worden.
[Maar 25 procent is gewoon 25 procent en geen 25,003 procent o.i.d. Daar zit geen rek in, anders zou het hek van de dam zijn. Als het gebruikerstarief op 100 procent wordt gesteld kan het eigenarentarief maximaal 125 procent zijn volgens artikel 220g van de Gemeentewet.
Dit geldt OOK voor de onderlinge tariefsverhouding voor de tarieven voor niet-woningen! Daar is het gebruikerstarief fl. 12,81 en het eigenarentarief fl. 16,02 Het eigenarentarief mag maximaal dan zijn: fl. 16,0125 ofwel afgerond: fl. 16,01
De krant spreekt over de eigenarentarieVEN in het meervoud en dus mag je hopen dat B en W nu beide eigenarentarieven, dus zowel voor woningen als voor bedrijven elk gaan verlagen.]

Wethouder De Haan zegt "te begrijpen" dat de afweging zo uitviel. "Maar ze hadden het mij wel moeten voorleggen. Ik had dan zelf kunnen afwegen of herstel van deze fout direct bij de reparatie van de eerdere fout moest worden betrokken. Ik denk dat ik dat had gewild, maar dat is natuurlijk gepraat achteraf."
[Ik vind wethouder De Haan ten opzichte van deze ambtenaren merkwaardig lankmoedig. Twee maal dezelfde ongein uithalen was voor mij mooi genoeg geweest. Het liefst ontsloeg ik diegene(n) en als dat rechtspositioneel niet zou kunnen (ambtenaren nietwaar) dan werden ze overgeplaatst naar een positie waar ze weinig brokken meer hadden kunnen maken. Gesteld dat de wethouder van de bewuste fax had geweten, dan had het gezien haar uitspraken hier nog kunnen gebeuren dat de Raad onkundig was gelaten. Typisch weer de houding van: IK maak wel uit wat de Raad te horen krijgt. Niet veel beter dus qua opvatting dan haar ambtenaren...]

Pijnlijk genoeg dateert de fax van een week na een commissievergadering, waarin diverse fracties zware kritiek uitten op de gebrekkige "politieke aansturing" van het belastingapparaat door wethouder De Haan.
Adviesbureau Price Waterhouse Coopers had het college ook pas voorgehouden dat de eerste blunder mede te wijten was aan miscommunicatie tussen ambtenaren en politieke bestuurders.

De rest van het college stelde zich toen vierkant achter De Haan op. Dat is ook nu het geval.
[Als toen wethouder De Haan een motie van afkeuring aan de broek had gekregen, wilde het hele College van B en W opstappen. Daarop deinsde een raadsmeerderheid terug.
Men had moeten zeggen: 'Beloofd is beloofd' en gewoon door moeten zetten.]

Opnieuw beloven b. en w. beterschap. "Het expliciet voorleggen van keuzes aan ons college krijgt bijzondere aandacht", aldus de raadsbrief.
[Je wordt er misselijk van: Dit is totaal ongeloofwaardig langzamerhand. En die 'bijzondere aandacht' geldt alleen tot en met de raadsbehandeling.]

De tarievenfout zelf kan eenvoudig worden hersteld door de eigenarentarieven achteraf met 1 cent te verlagen. Het college wil dan ook dat de raad daar op 10 september toe besluit.
[De eigenarentarieven zouden dan worden: Voor woningen fl. 13,67 en voor bedrijven fl. 16,01. Vergeleken met de oorspronkelijke tarieven is het eigenarentarief voor woningen dan 2 cent per fl. 5000 WOZ-waarde lager.
De meeste mensen hebben al lang hun OZB betaald, behalve dan diegenen die zowel bezwaar maakten als schorsing en voorlopige voorziening vroegen met betrekking tot de betaling. Uit eerdere discussie bleek al dat B en W niet van plan waren ook maar 1 cent terug te geven aan mensen die betaald hadden op basis van de aanslag, die was gebaseerd op het oorspronkelijke tarief. Uiteraard kreeg de computer daarvan de schuld; een echte 70-er jaren smoes...
Tenslotte nog dit: Er is nog een andere tariefsverhouding waarmee ook rekening gehouden moet worden. Artikel 220f lid 2 van de Gemeentewet stelt: "Het tarief van de belasting voor onroerende zaken die in hoofdzaak tot woning dienen, kan op een ander bedrag worden vastgesteld dan het tarief voor onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen. (N.b.: Dit is de grondslag voor de verschillende tarieven voor woningen en bedrijfspanden.) Indien verschillende tarieven worden vastgesteld, gaat het ene tarief niet uit boven 120 percent van het andere tarief van de belasting." Einde citaat.
Als het eigenaarstarief woningen wordt vergeleken met het eigenaarstarief bedrijven, dan voldoet dat aan die norm en de gebruikerstarieven onderling ook. Toch is dit m.i. een punt om ook altijd even te checken als OZB-tarieven aan de orde zijn.
Nu het er op lijkt dat pas op 10 september de definitieve OZB-tarieven voor 2001 kunnen worden vastgesteld (laten we dat tenminste hopen...) vraag ik me af wat er terecht is gekomen van het door raadslid Van Mourik eerder genoemde 'kenbaarheidsprincipe'. De haast die het herstel van de eerste blunder heette te hebben, had nl. daar mee te maken: Uiterlijk vrij vroeg in het belastingjaar zelf hoort de burger te weten waar hij/zij aan toe is qua tarieven. Wellicht dacht hij/zij dat op 31-5-2001 eindelijk te weten, maar de krant haalde hem/haar al weer snel uit die droom...
Welnu, dat 'kenbaarheidsprincipe' lijkt me nu toch wel met voeten getreden: Daar is niks van terecht gekomen...
Wordt vervolgd...]

Einde LC-bericht. Commentaar tussen [].