Nog steeds is er geen einde aan de vervolgstory over de gemaakte fout met de WOZ-waarden van incourante bedrijfspanden en -terreinen en daarmee ook niet aan de verkeerde tarieven OZB.
Uit de Leeuwarder Courant van 20-4-2001:


KOSTEN HERSTEL STROP BELASTINGEN VALLEN MEE

LEEUWARDEN - Voor de correctie van de blunder bij de berekening van de tarieven voor de onroerende-zaakbelasting hoeft Leeuwarden geen nieuwe OZB-aanslagen de deur uit te doen. De kosten van een hersteloperatie blijven hiermee beperkt tot ruim ¦1 miljoen in plaats van de eerst geraamde ¦2 miljoen.
[Het nu voorgestelde foefje is het woningtarief maar met 1 cent te verlagen voor zowel gebruikersdeel als eigenaarsdeel. De gemeente meent het tarief dan 'ambtshalve' te kunnen verlagen. Krijg je dan de teveel betaalde OZB terug? Nou, nee dus, als je al hebt betaald.
Het heet: "De verlaging zal, in verband met de van toepassing zijnde afrondingsverschillen en de gemeentelijke gedragslijn om belastingverminderingen beneden de ¦9,- niet uit te betalen, slechts in een beperkt aantal gevallen tot een daadwerkelijke teruggave leiden."
Kortom: De bekende gemeentelijke arrogantie: "Het is onze 'gedragslijn' om..."
Maar als een inwoner eens bv. een stuiver te weinig OZB overmaakt dan wordt alles in het werk gesteld om die te innen, al kost dat ook ¦1000,- of meer aan extra menskracht ed.
Natuurlijk krijgen degenen met vette villa's het teveel betaalde wel terug: Zij worden op de hoogte gesteld dat er teveel is betaald en krijgen het teveel betaalde terug, als dat meer is dan ¦9,- , wat uiteraard met een huis van 5 ton zo is...
Het gaat me hier niet om die 9 piek, maar wel om het idee. Wethouder De Haan beweerde op de vergadering van de Commissie Bestuur en Middelen dat prof. Monsma had gezegd dat die niet-teruggave wel kon als dat ook in het verleden steeds de gedragslijn was geweest. Dat zal dan wel: Controleerbaar is dat toch niet, want die opmerking was dan wel in besloten vergadering geplaatst. (Nu staat e.e.a. wel op papier in een bijlage bij het commissiestuk voor 25-4 jl. maar dat is een ambtelijke weergave van vragen van commissieleden aan Monsma en Partners plus de mondelinge antwoorden. De gemeente hoort uiteraard in zo'n antwoord ook graag wat zij er in wil horen.)
Ik had anders daar willen vragen of verrekening van het teveel betaalde door burgers dan ook o.k. was in het jaar daarop, mits die burger dat dan maar als vaste gedragslijn aanhoudt...
Kortom: De verlaging van de woningtarieven zoals B&W die voorstellen (dat noemen ze scenario 1) is in feite bedrog: Op papier gaan de 2 woningtarieven elk met 1 cent omlaag, maar de burger krijgt geen andere aanslag en krijgt ook niks terug als hij/zij al had betaald...
Maar zo hebben Monsma en Partners dat niet op papier gezet in hun aanvullende brief aan de gemeente d.d. 28-3-2001. Daar staat niet in: U hoeft geen nieuwe aanslag te sturen. Daar staat niet in: U hoeft niets terug te betalen. Dat is slechts mondeling door Monsma gesteld in besloten vergadering van de Commissie Bestuur en Middelen op 18-4 jl.
De ambtenaren stelden in het stuk voor de openbare vergadering van 25-4-2001 dat dhr. Monsma op 18-4 op de vraag: "Is 1 cent tariefsverlaging in de ogen van de rechter niet te symbolisch en dus niet toelaatbaar?" antwoordde: "De wet stelt geen eisen aan de omvang van de tariefsverlaging." Gevraagd zou ook zijn: "Is het noodzakelijk dat alle woningen een nieuwe aanslag moeten ontvangen wanneer het tarief met 1 cent wordt verlaagd?" Geantwoord zou zijn: "Een nieuwe aanslag is juridisch niet nodig. De tariefsvermindering van 1 cent kan ambtshalve worden toegepast. De aanslag is correct opgelegd conform de geldende verordening met bijbehorend tijdvakpercentage en tarieven. (Maar niet conform de bedoelingen van de Raad in december 2000 indien zij toen alle feiten had gekend en ook niet conform de nieuwe belastingverordening feiten had gekend en ook niet conform de nieuwe belastingverordening die de Raad op 14 mei a.s. zal moeten vaststellen.) Degenen die door de tariefsverlaging ook voor een lager bedrag aangeslagen hadden moeten worden kunnen van deze vermindering schriftelijk op de hoogte worden gesteld met overmaking van het te veel betaalde wanneer dit bedrag meer is dan ¦9,00 volgens beleid van de gemeente."
Nu is het m.i. maar net de vraag of zo'n ambtshalve tariefsverlaging die in feite niet wordt uitgevoerd richting burgers - want ik zie ook boven de ¦9,- de gemeente niet echt terugbetalen op de OZB maar uitsluitend dat alleen maar zeggen in de stukken - en waarbij ook geen nieuwe aanslag OZB wordt uitgereikt, juridisch een besluit wel kan dragen om het tijdvakpercentage te verhogen! Want daar ging het in feite om bij de truc met de ene cent.
Ik ben geen jurist maar puur op m'n gevoel zeg ik: Ook een nieuwe aanslag sturen en echt terugbetalen lijkt mij 'veiliger', juridisch gesproken.
Dan heb je nl. ook feitelijk inhoud gegeven aan wat je nu slechts op papier uitvoert en niemand het merkt qua belastinggevolgen, hoe klein dan ook. Dit is m.i. een extra argument om het voorstel van PEL te volgen: Zet de woningtarieven terug op het bedrag van ¦24,- Dat is het bedrag wat uit de tariefberekening kwam als alles goed was gegaan. Ons voorstel werd overigens in de Commissievergadering van 25-4 jl. gesteund door de SP (Ronald Boorsma) en D66 (Maurice Hoogeveen) en vooral Hoogeveen wist helder en scherp te formuleren waarom het College er goed aan deed te kiezen voor scenario 2; het hiermee wethouder De Haan knap lastig makend...
Het LC-bericht vervolgt met:]

Dit heeft wethouder Hermien de Haan van financiën gisteren bekend gemaakt. De raadscommissie bestuur en middelen vergadert woensdag 25 april ten derde male over de belastingstrop. Op 28 maart en afgelopen woensdag (achter gesloten deuren) bleef de commissie zitten met de vraag of een hersteloperatie juridisch en bestuurlijk door de beugel kan.

Wethouder De Haan weet zich inmiddels gesterkt in haar optimisme over een tariefswijziging, die de strop voor de komende jaren kan beperken.
Hiervoor is een nieuwe belastingverordening nodig.
[Dat wordt dan een verordening met een nieuw woningtarief OZB dat vervolgens niet echt wordt uitgevoerd...]

In de besloten commissievergadering van afgelopen woensdag heeft extern adviseur Jan Monsma aannemelijk weten te maken, dat de gemeente het onderscheid in ozb-tarieven voor woningen en niet-woningen met terugwerkende kracht mag aanpassen. Dat de gemeente vorig jaar heeft verzuimd zo'n wijziging aan te kondigen hoeft geen beletsel te zijn, aldus de fiscaal jurist.
[Voor de goede orde: De gemeente verzuimde niks op dat punt, ze was toen domweg niet van plan het z.g. tijdvakpercentage te verhogen. Dat ze dat nu wel wil is puur een noodsprong, die nodig is om te zorgen dat datgene dat bedrijven te weinig betalen dankzij een fout van de ambtenaren, wordt 'ingehaald' door diezelfde bedrijven en niet mede ook door de huurders en eigenaren van woningen.]
Einde 1e LC-bericht. Commentaar tussen [].


Inmiddels had de krant het nieuwe B&W-voorstel binnen voor de vergadering van de Commissie Bestuur en Middelen van 25-4-2001.
Bel voor de derde ronde dus...
Uit de Leeuwarder Courant van 23-4-2001:


HERSTEL BELASTINGFOUT KRIJGT LOTERIJ-TREKJES

LEEUWARDEN - Het raadsvoorstel voor herstel van de blunder bij de Leeuwarder onroerende-zaakbelasting (ozb) vertoont de trekken van een loterij. PvdA-wethouder Hermien de Haan presenteert de raad zes scenario's die zwalken tussen een strop van ¦20,4 miljoen (bij falen van de herstelpoging en gemeentebrede bezwaarschriften tegen de nieuwe aanslagen)en een stropje van ten hoogste ¦0,8 miljoen (bij maximaal succes van de hersteloperatie).

Niks doen en de blunder accepteren levert volgens de wethouder financiën een strop op van tussen de ¦15 miljoen en de ¦20 miljoen. Al deze saldi hebben betrekking op de belastingopbrengsten tot en met 2004.
De gemeente vergaloppeerde zich eind vorig jaar bij de berekening van de ozb-tarieven door deze te baseren op onbetrouwbare ramingen van de waardegroei van het onroerend goed.
[Iets preciezer: Een te hoge schatting van de WOZ-waarden van lastig in te schatten bedrijfspanden en bedrijfsterreinen. Voorbeeld: Wat is nu de WOZ-waarde van het vliegveld hier?? De WOZ-waarden van dat soort panden en terreinen viel veel lager uit dan gedacht en daarmee was tevens het bedrijventarief te laag berekend...]

Als gevolg daarvan hoesten de woningbezitters dit jaar samen ¦0,5 miljoen te veel op en de bezitters van niet-woningen ¦5,7 miljoen te weinig. De Haan wil alles in het werk stellen om deze onbedoelde verschuiving in belastingdruk te niet te doen en het nadeel voor de gemeente te beperken.
[Nu ja, dat is maar deels waar: In de Commissievergadering van 25-4 werd bv. scenario 2 afgewezen door De Haan. Dat ging er van uit dat de woningtarieven naar beneden toe werden gecorrigeerd tot ¦24,- Stelde het Commissiestuk voor de vergadering van 28-4 jl. nog dat een interne ambtelijke werkgroep had berekend dat de juiste woningtarieven ¦24,- rond hadden moeten zijn, geconfronteerd hiermee door Boorsma van de SP, stelde De Haan op 25-4 glashard: 'op 28-3 jl. waren de tarieven nog niet goed berekend. De (woning)tarieven nu zijn de goede tarieven!' Dat was een keiharde leugen en pure bluf van de in het nauw gebrachte wethouder De Haan. Reden: Geprobeerd werd in het voorstel van 25-4 voor B&M om allerlei extra uitvoeringskosten die waren ontstaan door de ambtelijke blunder vrolijk mee te rekenen bij de opbrengst OZB die op het kleed moest komen. Zelfs de tariefsverlaging van 1 cent die niet zou worden terugbetaald en zou leiden tot een extra gat van 35 mille (wat er dan dus ook niet zou zijn) werd meegenomen bij de te realiseren opbrengst. Als ik schade veroorzaak van 35 mille vergoed ik die dus niet aan de slachtoffers, maar stuur hen een nota van 35 mille...
Ik bespaar dan 70 mille! Kortom: De dingen zijn niet helemaal wat ze lijken bij het mooie B&W-verhaal: De fout wordt niet hersteld op kosten van woninghuurders en -eigenaren. In 2001 deels wel als je de 2 tarieven voor woningen niet terugbrengt tot ¦24,- totaal.]

Volgens het raadsvoorstel is er een gerede kans van slagen, als Leeuwarden de reële verschillen in waarde-ontwikkeling tussen woningen en niet-woningen alsnog vertaalt in naar rato gewijzigde tarieven. Mocht de belastingrechter deze wijziging-achteraf verwerpen, dan wil De Haan een 'terugvaloptie' bij de hand hebben, die de onbedoelde meevaller voor de bezitters van niet-woningen althans ietsje beperkt.

Overigens zal een vernietiging door de rechter alleen gevolgen hebben voor de belastingaanslagen, waartegen daadwerkelijk beroep is aangetekend. De gemeente rekent er op dat het aantal bezwaarschriften beperkt zal blijven.
Woensdagavond zal in een extra commissievergadering blijken of De Haan voldoende steun krijgt voor haar reddingspoging.
[Niet dus...
Inzake de kwestie: Woningtarieven 1 cent verlagen of terugbrengen tot ¦24,- rond probeerde wethouder De Haan mist te verspreiden, door net te doen alsof het juridisch advies van Monsma hetzelfde was als de berekening van de tarieven zoals die hadden moeten zijn als de Raad vorig jaar had geweten wat ze nu wist. Monsma had echter niet gezegd: Verlaag het woningtarief met 1 cent en dan klopt het woningtarief weer, maar: Juridisch is het voldoende om 1 cent te verlagen om een hoger tijdvakpercentage te mogen berekenen. En dat is heel wat anders.
Monsma zegt niet wat politiek gezien 'eerlijker' is, hij geeft alleen juridisch advies op basis van de hem voorgelegde vragen. Daarna is het gewoon aan de Raad om iets te beslissen. Vrij breed werd er gevallen over de B&W-opzet om ook de extra kosten die ontstaan waren door de ambtelijke fout, maar mee te rekenen bij de totaalopbrengst OZB zoals die volgens B&W maar op het kleed moest komen. Die totaalopbrengst had de Raad al eerder vastgesteld en daar moest het bij blijven, vonden m.n. CDA, Christen-Unie, VVD en diverse anderen.
Over maximaal ¦9,- niet terugbetalen als 'vaste gemeentelijke gedragslijn' bleek geen letter op papier te staan, bleek uit het antwoord op een vraag van de VVD. Er zouden op dit moment 1500 bezwaarschriften binnen zijn bij de gemeente, maar op 30-4-2001 komen de WOZ-waarden plus OZB-aanslagen nog binnen voor de corporatiewoningen, dus wie weet volgen er meer...
De afhandeling van de bezwaarschriften bleek te zijn uitbesteed. Aan wie, werd niet duidelijk. De NLP wilde alles voor dit jaar zo laten als het is, maar komt nog met een eigen voorstel om eerst de woningtarieven te verhogen (dat kan dit jaar nooit, want dat is in strijd met de rechtszekerheid) en dan vervolgens weer via een andere weg meer terug te geven dan de verhoging. Soort schaduw-OZB of een soort alternatieve Zalmsnip. 'Don't' zou ik zeggen: Wordt een chaos. De ambtenaren kunnen dit toch niet aan en over de uitvoeringskosten zullen we het maar niet hebben. Afgezien dan ook nog van alle juridische haken en ogen. Zo'n teruggave-schip zul je nl. toch ook juridisch een basis moeten geven.
De hoofdlijn zoals die zich nu aftekent is dat er een meerderheid uitkomt voor scenario 1 van B&W maar dat de doorberekening van de ontstane extra kosten die de fout veroorzaakte, niet wordt geaccepteerd door een meerderheid van de Commissie Bestuur en Middelen. M.b.t. dat punt moet wethouder De Haan terug naar het College van B&W voor overleg.
Kortom: Het blijft politiek toch nog spannend...]

Einde tweede LC-bericht. Commentaar tussen [].