In de Raadscommissie Bestuur en Middelen van wo. 17/11/99, aanvang
19.30 uur, stadhuis, komen o.a. aan de orde: "Evaluatie Zalmsnip
1999", een voorstel tot het aanpassen van de heffing van rioolrecht
en een voorstel tot wijziging van diverse gemeentelijke heffingen en
tarieven. Over de Zalm-snip en de plannen van de gemeente om diverse
groepen huishoudens daarvan uit te sluiten, stuurden we onlangs al
een brief naar de gemeenteraad. De "diverse heffingen en tarieven"
bevat meestal de tariefswijziging O.Z.B. en gezien de akelig
gestegen prijzen van de woningen op de koopmarkt, valt een forse
stijging te verwachten, tenzij de gemeente haar tarieven fors omlaag
bijstelt.
Maar dan nog zit daar een probleem: De goedkopere huizen
stegen naar verhouding meer in prijs dan de duurdere huizen.
Dus naar verhouding gaan de huiseigenaren en huurders van de goedkopere
woningen meer OZB betalen.
OZB is ook een probleem van de huurders, omdat zij het gebruikersdeel OZB betalen. Eigenaar-bewoners betalen zowel voor het eigenaarsgedeelte als voor het gebruikersgedeelte.
Intussen is er een nieuwe peildatum geweest voor de WOZ (Wet
Waardering Onroerende Zaken), nl. 1/1/1999. Die WOZ-waarde zal gaan gelden voor de periode 2001 t.m. 2005. Daarom valt bij de OZB in
2001 gezien de idiote waardestijging van vooral de goedkopere
woningen een forse klap te verwachten, die ook bij huurders via het
gebruikersdeel OZB hard zal aankomen, tenzij herfst 2000 de Raad
ingrijpt en de OZB-tarieven drastisch - en dan bedoel ik ook
drastisch - verlaagt!
Ook aan de orde is die avond een voorstel tot het aanpassen van de
heffing van rioolrechten. De Leeuwarder Courant van wo. 27/11/99
schreef hierover:
LEEUWARDEN - De gemeente Leeuwarden verwerkt de rioolheffing voortaan in de onroerendezaakbelasting. De burgers kunnen fors hogere aanslagen verwachten. Aan de andere kant verdwijnt het rioolrecht. Burgemeester en wethouders hopen met dit voorstel een einde te maken aan juridisch weerwerk van bedrijven die vinden dat ze onbillijk veel betalen.
Leeuwarden kende tot vorig jaar een systeem waarbij een gering
aantal grootverbruikers opdraaide voor een groot deel van de totale
aanslag. Particuliere huishoudens betaalden niets of een
schijntje.
[Indien waterverbruik lager lag dan 200 kub.m./jaar,
woongroepen die maar 1 watermeter hadden kwamen gezamenlijk door die
ene meter vaak boven dat verbruik en moesten wel betalen.]
De Hoge Raad maakte vorig jaar korte metten met een identiek
heffingensysteem in Tilburg. Leeuwarden trof daarop snel een
schikking met vier grote bedrijven die bezwaar maakten tegen hun
aanslagen van de twee voorgaande jaren. De stad liep zo bijna f3
miljoen aan heffingen mis.
[Er zijn 2 heffingen rioolrecht: Het eigenaarsgedeelte, dat gelijk is voor alle eigenaren en het gebruikersgedeelte dat een soort 'schijventarief' kent, waarbij meer
wordt betaald naarmate meer water wordt verbruikt. Verbruik lager
dan 200 kub.m./jaar was vrijgesteld, terwijl vanaf 1999 ook degenen
met een verbruik beneden die 200 kuub een gebruikersheffing
betaalden.
De eerste 'schijf' qua verbruik liep van 0 tot 150 kub.m. waterverbruik/jaar. Wat er nu mis was aan het idee dat degenen met het meeste waterverbruik - die dus het meeste profijt hadden van de riolering - het meest betaalden, is me nooit duidelijk geweest.
En het was n.b. ook nog een degressief tarief, dus als je meer water verbruikte betaalde je per kub.m. water minder dan als
kleinverbruiker. Ik vond dat al een 'buiging' richting industrie ten koste van de kleinverbruikers.]
Als antwoord presenteerde financiën-wethouder Hermien de Haan vorig jaar een nieuw systeem, waarbij praktisch alle particulieren f39‚-
per jaar betalen. In de praktijk kleven ook aan dit systeem nogal
wat nadelen. Zo voelen bewoners uit het buitengebied zonder
aansluiting op de riolering zich benadeeld.
[Lijkt me logisch: Dit wijst er op, dat de gemeente ook geprobeerd heeft om rioolrecht gebruikersheffing bij hen te innen. Zo ja, dan lijkt me dat onterecht.]
Ook bleek het waterleidingbedrijf de gewenste gegevens niet te kunnen leveren.
In dit verband is het handig even een stukje van een eerder bericht te herhalen dat als kommentaar is gegeven n.a.v. een bericht uit de Leeuwarder Courant van 19/11/98:
"De gemeente heeft vanochtend bij de Waterleiding geïnformeerd naar het precieze aantal huishoudens met een gebruik lager dan 150 kub.m.
Het bedrijf kon niet direct uitsluitsel geven. Woordvoerder Liesbeth
ten Wolde: "We willen de gegevens over alle ruim 40.000 Leeuwarder
aansluitingen wel voor de gemeente uitdraaien, maar dat kost drie
kwartjes per uitdraai. De gemeente beraadt zich nu."
[Het lijkt mij in strijd met de Wet Persoonsregistraties indien de
Waterleiding op huisnummer of naam herleidbare gegevens levert aan
de gemeente. Wat gaat het hen aan hoeveel water iemand gebruikt?!
Bovendien kan daar weer allerlei rottigheid mee worden uitgehaald.
Ik denk vooral aan de Sociale Dienst: Heel weinig waterverbruik: Je
woont daar z.g. niet: Onderzoek Sociale Recherche. Waterverbruik
neemt toe: Je woont stiekum samen. Onderzoek Sociale Recherche...
Gebeld door het PEL krabbelde Liesbeth ten Wolde terug:
"Gevoelsmatig lijkt me dat inderdaad in strijd met de
privacybescherming." M.i. zijn water- en elektraverbruik ed.
persoonlijke gegevens, evenals de stand van je bank of girorekening.
Ze stelde, dat het wellicht voordeel zou opleveren voor de mensen
als de gemeente zou kiezen voor het 'Waterspoor' idee, dat inhield
dat het rioolrecht aan het waterverbruik wordt gekoppeld.
Ze begon
echter daarbij ook over onderscheid qua basisverbruik en
vrijstelling van heffing voor verschillende typen huishoudens.
Het draagkrachtbeginsel is echter al toegepast in de belastingwetgeving
en het is m.i. onjuist dat "op te stapelen", zoals bv. in de reeks:
Loon/inkomstenbelasting (netto verschil) + huursubsidie (verschil) of bijstandsuitkering (netto verschil) + huursubsidie.
Juist door die cumulatie (opeenstapelingen) van die financiële verschillen qua
belastingen, heffingen, subsidies en vrij- of kwijtscheldingen
ontstaat mede de armoe-problematiek bij veel alleenstaande
huishoudens!
Overigens deelde ze ook mee, dat de gemeente gezien de prijs van drie kwartjes per aansluiting voor het leveren van
gegevens, maar had afgezien van het opvragen daarvan...
Onze privacy werd dus door enerzijds geldgebrek bij de gemeente en anderzijds
door de vercommercialisering als produkt van deze informatie
voorlopig gered... ]
[Kortom: Het is de gemeente te duur om gegevens op te vragen. Gegevens opvragen kan wel, als ze veralgemeniseerd worden en niet herleidbaar zijn tot bepaalde namen en adressen. En voor wat betreft de riolering: Dat behoort de gemeente zelf te weten: Welk perceel heeft een aansluiting en welk perceel niet? Dat hebben ze per slot zelf aangelegd.]
Daarnaast bleef de wijze van toerekening juridisch riskant. Momenteel leveren zes bedrijven juridisch weerwerk. Zij betwisten aanslagen over de periode 1996 tot nu. De waarde ervan bedraagt volgens gemeentevoorlichter Jan van der Hoek enkele miljoenen.
In het gisteren voorgestelde systeem is de hoeveelheid verbruikt
water niet langer van belang. Doorslaggevend is de waarde van het
pand waarin de eigenaar of gebruiker huist, net als bij de
onroerendezaakbelasting.
[Nee, in het voorstel van B&W wordt het rioolrecht voor eigenaren en voor gebruikers afgeschaft en worden de
tarieven OZB met meer dan 26% (!) verhoogd.]
Het idee hierachter is
dat mensen met een groot huis meer regenwater opvangen, en dus ook
moeten afvoeren, dan mensen met een klein huis.
[Een nogal gezocht kriterium: De waarde van een woning is niet gekoppeld aan oppervlakte of inhoud van het huis. Een groot, slecht onderhouden huis op een 'slechte' lokatie voert meer regenwater af dan een klein huis op een toplokatie. Bovendien speelt zo de
hoeveelheid afvalwater door het verbruik geen enkele rol meer,
hoewel ook dat via de riolering wordt afgevoerd.]
In de praktijk komt het er volgens wethouder Hermien de Haan op neer dat 80 procent van de burgers volgend jaar niet meer gaat betalen dan voorheen. Het gaat om mensen die een huis hebben met een waarde minder dan f150.000. De rest betaalt meer.
In totaal hoopt de gemeente volgend jaar bijna f12 miljoen aan
bijdragen voor de riolering te vangen. De daarop volgende jaren
stijgt dat bedrag steeds, tot ruim f38 miljoen in 2049. De verhoging
is het gevolg van een omvangrijke investering in de riolering, zo'n
f800 miljoen in vijftig jaar tijd.
[Hoezo, geen lastenstijging?! Tot halverwege de volgende eeuw stijgen deze lasten jaar na jaar.]