'Deels behoud subsidiewerk voor kansloze'
Uit de Leeuwarder Courant van maandag 14/6/2004 plus:
Eigen verslag over behandeling in gemeenteraad d.d. 7/7/2004 van
nota 'Expeditie Werk' plus:
'Bijzondere bijstand zieken en bejaarden'
Uit de Leeuwarder Courant van za. 10/7/2004 plus:
'Stad begint werkgelegenheidsproef met productieheffing'
Uit de Leeuwarder Courant van za. 10/7/2004.
Op woensdag 23 juni 2004 vergaderde de commissie Welzijn over het
Meerjarenbeleidskader Werk en Inkomen 2006-2009. Daarover hadden B. en
W. een nota gemaakt met als titel 'Expeditie Werk'.
Noch de Leeuwarder Courant noch het Friesch Dagblad noch het on-line
blad Liwwadders heeft daarover in de dagen daarna ook maar iets bericht.
Kennelijk niet belangrijk genoeg, hoewel er wel een LC-verslaggever
aanwezig was. Wel stond in de Leeuwarder Courant van maandag 14/6/2004
een bericht over een opvallend onderdeel in de nota, namelijk dat in
tegenstelling tot wat werd verwacht, permanent gesubsidieerd werk niet
helemaal verdwijnt. Wel zijn het dan geen ID/WIW-banen meer:
LEEUWARDEN - De Friese hoofdstad houdt vierhonderd 'ouderwetse' subsidiebanen in stand voor kansloze werklozen. Staatssecretaris van sociale zaken Mark Rutte wil dat subsidiewerk uitsluitend wordt ingezet als opstapje naar regulier werk. Leeuwarden vindt dit echter onverantwoord omdat kanslozen dan automatisch in de bijstand terecht zouden komen.
[Het heeft lang geduurd, maar blijkbaar is ook bij B. en W. het besef
doorgedrongen, dat er altijd een groep mensen zal zijn, die permanent
aangewezen zal zijn op gesubsidieerd werk. Het gaat om mensen die
'te goed' zijn voor de sociale werkplaats, maar die niet goed zouden
kunnen functioneren in het reguliere bedrijfsleven.
Zitten daar ook
huidige ID-ers bij? Ik ben niet hoopvol:
Ten eerste zijn bij Proloog
per 1/8/2004 alle ID-ers ontslagen en van de 38 mensen die tot 1/2/2004
in dienst waren bij Sportwerk Friesland en voor wie het UWV 200.000 euro
uittrok voor reïntegratie, terwijl zij voor een half jaar in dienst
kwamen van Banenplan BV (schimmig BV-tje van reïntegratiebedrijf Reax)
hebben maar 7 regulier werk gevonden. Het rendement van die 2 euroton
was dus 7/38 maal 100 procent is 18 procent...
Van andere mensen,
waaronder 1 v.m. medewerker van Sportwerk, die bij het Friesland College
een korte opleiding volgden om een baan te krijgen bij een call-centre,
weten we dat hen door Reax eerst was verteld: Je krijgt een jaarcontract
en verdient 130 WML (130 procent Wettelijk Minimum Loon) In juni jl.
heettte het plotseling: Je krijgt een half-jaar contract en verdient het
wettelijk minimumloon.
Eind juni werd hen verteld door Reax: Het
call-centre heeft zich teruggetrokken en jullie worden per 1/8/2004
wanneer het halfjaarcontract met Banenplan BV afloopt, van rechtswege
ontslagen. Hiermee viel de geplande praktijkstage bij het
call-centre als laatste deel van de opleiding, in het water.
Uiteindelijk kregen zij een ontslagbrief met die inhoud. En dat was het
dan...
Geen poging van Reax om bv. hun best te doen voor degenen die de
toetsen tijdens de opleiding goed hadden doorlopen, een ander
call-centre te vinden, wat vanuit de optiek van Reax en aansluitend aan
de zojuist beëindigde opleiding logies zou zijn geweest.
Nu wil ik niet beweren dat het zo'n fantastische baan is bij zo'n
call-centre, maar iets is altijd beter dan niets en verder solliciteren
en bv. een avondopleiding doen in de favoriete richting van iemand is
nooit verboden. Het resultaat nu is de korte WW, gerelateerd aan 70
procent van het minimumloon, voor een half jaar. Dit gezien het
vrij korte arbeidsverleden van de meesten. Daarna wacht de bijstand,
behalve als je een verdienende partner hebt, want dan krijg je niks.
Geen prettig vooruitzicht!
In de Raad van 7 juli j.l. toen de nota 'Expeditie Werk' uiteindelijk
werd vastgesteld, geen woord over deze toch wel grotendeels mislukte
reïntegratiepoging voor de ex-medewerkers van Sportwerk. Dit ondanks het
feit dat de PvdA op haar website een inventarisatie was begonnen en wij
melding hadden gemaakt van deze kwestie. Het enige dat werd gezegd door
wethouder Van Mourik was, dat hij in de pauze van de Raadsvergadering de
raadsleden even zou bijpraten over de situatie rond Sportwerk. Kennelijk
mocht de pers niets horen en was e.e.a. niet voor de openbaarheid
bestemd. En de Raad pikt dit allemaal. Hoe zat dat nu toch met die motie
uit januari 2003: Geen gedwongen ontslagen!? Enfin, het zal er wel op
neerkomen dat de trajectdeelnemers ongemotiveerd waren en dat het
allemaal aan hen lag. Kortom: Veelal wordt in de slotfase het zwarte
pieten spel vol overtuiging gespeeld...
Op dat laatste namen B. en W. in de nota al een voorschotje door te
stellen: "Het is van belang om te realiseren dat de gemeente bij
ex-ID-ers alleen invloed heeft op de hoogte en de duur van de
loonkostensubsidie en niet kan ingrijpen in de arbeidsovereenkomst
tussen werknemer en werkgever. Voor de ex-Wiw-ers - voor wie de gemeente
de werkgever is - is een CAO in voorbereiding." Einde citaat.
Maar hoe zou dan dan toch komen: Plotseling ontslaat een werkgever in de
non-profitsector een werknemer. Zou dat heel misschien kunnen komen door
het feit dat deze werkgever niet in staat is zonder loonkostensubsidie
betrokkene in dienst te houden? Voor een grote profit-club zoals het MCL
wil ik nog wel een uitzondering maken:
Zij zouden toch nog wat
financiële ruimte moeten hebben om ex-ID-ers op reguliere basis in
dienst te nemen, zonder subsidie.
Hoe dit ook zij, de nota gaat uit van afbouw van de ID/WIW-banen waarbij
volgens wethouder Van Mourik in de Raad de 'groeiers' en de 'wachters'
eruit moeten via een of ander schimmig project 'Kansen zien en
benutten', waarover we tot nu toe geen enkel stuk gezien hebben.
In 2009 moet het aantal permanent gesubsidieerde arbeidsplaatsen
uiteindelijk zijn gedaald tot 400 stuks, volgens de nota.
Het gaat de gemeente erom dat het geldbeslag op de pot met geld die
'Werkdeel' heet in de WWB, kleiner wordt voorzover het gesubsidieerd
werk betreft. Volgens een grafiekje in de nota op blz. 11 wordt voor
ongeveer 78 procent beslag gelegd op deze pot met geld om de
loonkostensubsidie van ex-ID/WIW-ers te betalen en in 2009 moet dat 38
procent zijn. Iedereen behalve 'de politiek' snapt dat echt lang niet
iedereen van de mensen die daarom moeten 'doorstromen' naar regulier
werk, dat werk ook zal krijgen. Als we kijken naar het rendement van de
2 euroton reïntegratiegeld van het UWV voor de 38 v.m. medewerkers van
Sportwerk, dan weet je het wel... Kortom: Voor de meesten wacht gewoon
weer de bijstand.]
De subsidiebanen zijn het geesteskind van voormalig PvdA-minister Ad Melkert. Sinds zijn partij in 2002 het kabinet moest verlaten, heeft het rijk stevig gesneden in de regeling. Van de 1200 volledig gesubsidieerde banen in Leeuwarden zijn er inmiddels nog 900 over. De komende twee jaar wordt dit aantal teruggebracht tot 600. Daarna dienen jaarlijks telkens 50 banen te verdwijnen om in 2009 uit te komen op een totaal van 400. Dit is nodig, vindt de stad, omdat ze anders te weinig subsidiegeld overhoudt om kansrijke bijstandsgerechtigden aan het werk te helpen.
[In 2005 gaat de gemeente uit van een beslag van ongeveer 5 procent op het werkdeel voor tijdelijke gesubsidieerde banen van een half jaar. Dat loopt op tot 10 procent in 2009. Maar of het rijk dan intussen niet heeft bezuinigd op die pot met geld die hoort bij de Wet Werk en Bijstand? Kortom: Het gaat maar om weinig tijdelijke baantjes, hoewel dat ergens maar gelukkig is ook, gezien de volgende alinea uit het LC-bericht.]Voor die groep worden halfjaarbanen ingesteld, bedoeld om werkervaring op te doen. Uiteindelijk zullen jaarlijks 450 mensen voor een half jaar gesubsidieerd werk kunnen doen, liefst bij bedrijven.
[Dit is een halve waarheid en dus een hele leugen: Het gaat om baantjes
waarbij eerst een half jaar moet worden gewerkt 'met behoud van
uitkering', dwangarbeid dus en vervolgens krijgt men voor een half jaar
werk bij werkgevers in de marktsector. Zij krijgen dan een 100 procent
loonkostensubsidie van ca. 8000 euro voor dat half jaar. Een eigen
bijdrage in de loonkosten wordt niet gevraagd. De werkgever hoeft de
betrokkene na dat half jaar niet in dienst te nemen, m.a.w.: Hij heeft
voor een half jaar een gratis arbeidskracht zonder verdere
verplichtingen!
Na dat half jaar komt er gewoon weer een andere gratis
kracht...
Draaideurwerknemers krijg je hierdoor...
Alle werkgevers
kunnen hier gebruik van maken, om bevoordeling van bepaalde sectoren
(staatssteun) te voorkomen, zoals de nota stelt.
Ik dacht dat dit in Europees verband niet mocht? Maar ja, who cares? Maar afgezien
daarvan: Waarom kiest de gemeente voor die rare verdeling: Eerst een
half jaar 'werken met behoud van uitkering' en dan een half jaar
contract?
M.i. om twee redenen: Ten eerste meent de gemeente dat dit
goedkoper is dan het hele jaar loonkostensubsidie geven en ten tweede
wil en zal zij dat 'werken met behoud van uitkering' er door drukken. De
PvdA wilde niet verder gaan dan 3 maanden, maar waren daarover muisstil
tijdens het raadsdebat op 7/7 jl. Maar let maar op: Het begint met een
half jaar, dan wordt het een jaar en dan voorgoed... En als in
Leeuwarden de 'draaideurbaan' na 1 jaar weer draait richting bijstand?
Begint dan het circus weer overnieuw?!
Uiteraard is er straks ook geen minimumloon meer, want dat wil deze
regering uiteindelijk ook afschaffen.
Ten tweede is dit gedaan om
formeel-juridische redenen: In de Memorie van Toelichting bij de
wettekst van de Wet Werk en Bijstand staat o.a. dat dit alleen mag als
onderdeel van een traject richting reguliere betaalde arbeid. Door na
dat half jaar dwangarbeid te kunnen zeggen: Nu krijg je een betaald
baantje, probeert Leeuwarden binnen de criteria te blijven van deze
Memorie van Toelichting. Wat dat betreft had het wellicht beter geweest
als het PEL maar had gezwegen over die criteria... Kort gezegd: Hadden
we beter de buitenspelval open kunnen zetten?...
Het had zo simpel kunnen zijn: Ook gewoon het eerste halfjaar ook
loonkostensubsidie geven en de besparing op het Inkomensdeel van de WWB
waarmee de gemeente mag doen wat ze wil, ook inzetten om dat te betalen.
Geen gemier met 'werken met behoud van uitkering' maar gewoon loon!
Maar er is uiteindelijk geen enkele partij geweest die meeging met ons
idee om uitkeringsgeld creatief 'terug te ploegen' tot loon.
De
gevaarlijke ideologie 'ze moeten wat doen voor hun uitkering' en de
onzin waarmee wethouder Van Mourik dit verdedigde 'men moet bereid zijn
te investeren in zichzelf' is nu ook in Leeuwarden praktijk geworden. Ik
zou zeggen: Biedt dan maar scholing en opleiding aan, hetzij op school,
hetzij in de praktijk als leer- en werkstage, met begeleiding, zodat men
echt iets leert in plaats van het gratis ter beschikking stellen van
dwangarbeiders voor een half jaar aan de heren ondernemers! Je
investeert pas in jezelf m.b.v. een opleiding, hetzij via school, hetzij
via een leer- en werkplaats.]
"Mensen die nooit meer een andere mogelijkheid hebben op werk, moeten de volledig gesubsidieerde banen bezetten. Dit werk dient maatschappelijk nuttig van aard te zijn", schrijven burgemeester en wethouders. Hierbij gaat het om werknemers die het niveau van de sociale werkvoorziening maar net ontstijgen. Het rijksbeleid staat een nieuw soort gesubsidieerde arbeid voor, die altijd moet leiden naar regulier werk. Toch mag Leeuwarden banen als werkverschaffing inzetten voor wie anders kansloos is, zo lang de stad op andere manieren haar best doet om mensen uit de bijstand naar werk te leiden.
[Dit lijkt toch op een soort deal met de staatssecretaris, want officieel mag geld uit het 'werkdeel' WWB alleen worden gebruikt voor tijdelijk gesubsidieerd werk en voor reïntegratietrajecten. Overigens is dit deel van de nota het meest verrassend: Ook in de toekomst is in principe voor sommigen nog steeds permanent gesubsidieerd werk mogelijk, maar ik verwacht dat dit nooit meer zal opleveren dan het minimumloon en als de werkgeversclub z'n zin krijgt, moet er dan 40 uur/week gewerkt worden voor hetzelfde loon, als tenminste ook het minimumloon niet sneuvelt...]
Behalve de halfjaarbanen komen er waarschijnlijk nog nieuwe methoden om doorstroming te vergroten. Zulke regelingen zullen in de toekomst het grootste deel van het Leeuwarder werkbudget innemen.
[Er zijn inderdaad op 6/7/2004 weer nieuwe B. en W. besluiten genomen waarover de Raad zich echter tot nu toe niet heeft uitgesproken.]
Op 7/7/2004 vond de definitieve behandeling plaats van de nota 'Expeditie Werk' in de gemeenteraad:
De raadsleden van de verschillende partijen dienden in totaal 9 moties
in:
Zo diende de Lokale Leeuwarder Partij een motie in dat in de nog te
maken reïntegratieverordening WWB moet staan dat cliënten het keuzerecht
moeten hebben van reïntegratiebedrijf als de dienstverlening van het
bedrijf niet voldoet, dat cliënten het recht hebben om zich tijdens
keuringen en gesprekken bij de soos zich te laten bijstaan door een
vertrouwenspersoon, een begeleider of iemand uit de kennissenkring, dat
clienten de vrijheid moeten hebben om zelfstandig/actief naar werk te
zoeken, indien zij dit duidelijk vooraf aangeven bij de
uitvoeringsinstantie en dat cliënten op deze rechten moeten worden
gewezen als het traject begint.
De motie was ook mede namens de FNP en de ChristenUnie.
De wethouder stelde in zijn reactie dat de cliënten al op zijn rechten
wordt gewezen, dat de keuzevrijheid van RIB er al is, mits binnen de
groep RIB waarmee Leeuwarden een contract heeft, dat het meenemen van
een vertrouwenspersoon altijd al mocht en dat actief zelf naar werk
zoeken ook o.k. was en zei dat het 'een prima motie' was.
Dat die keuzevrijheid er is qua RIB waag ik sterk te betwijfelen en dat
clienten van RIB's op hun rechten gewezen worden ook. Het klopt, dat je
altijd al een vertrouwenspersoon mee mocht nemen en qua zelf
solliciteren:
Ik dacht dat er altijd al een sollicitatieplicht was
geweest. Bij dit laatste zal echter door de LLP gedoeld zijn op
situaties dat iemand bij een RIB een traject loopt, maar er in
tussentijd zelf in slaagt om betaald werk te vinden. RIB woest, want zij
zien zich een vette nota voor 'bemiddeling' tussen de vingers door
glippen, bellen de nieuwe werkgever van betrokkene en maken stennis...
Wij kennen nl. zo'n praktijkgeval.
Kortom: Aan de ene kant lijkt de
motie hier en daar wat op het intrappen van een open deur, maar aan de
andere kant kan het geen kwaad als die vanzelfsprekende rechten dan ook
maar even formeel in de reïntegratieverordening komen.
Dan weet iedereen
precies waar hij/zij aan toe is en het biedt houvast bij conflicten.
De motie werd uiteindelijk aangenomen met de stemmen voor van: SP, PAL,
PvdA, D66, FNP, LLP en CU. Natuurlijk waren CDA en VVD tegen, Kennelijk
vinden zij dat iemand in de bijstand die naar een RIB moet, geen rechten
heeft, maar uitsluitend plichten... En Ina Veenstra van de SP had het
nog zo mooi gezegd: "Geen plicht waar recht ontbreekt". (Citaat uit de
Internationale)
Verder waren er vijf PvdA-moties:
Een motie samen met de FNP over een experiment met het ProHef systeem voor 25 mensen, werd aangenomen, tegen de zin van het College. Er is nl. een Innovatiebudget WWB en daaruit zou geld moeten worden aangevraagd voor het experiment. Posthumus van het FNP stelde nog dat ook de provincie een ProHef experiment wel wil faciliteren.
Een motie van PvdA plus SP: In september moet er een lijst liggen met alle instellingen waaruit duidelijk wordt op welke manier instellingen gebruik kunnen blijven maken van gesubsidieerd werk.
De wethouder wilde wel een lijst maken op het niveau 'werksoort', maar niet op het niveau 'instelling' en wilde zich duidelijk daaraan niet de vingers branden. Een lijstje met daarin de werksoorten die wellicht nog van gesubsidieerd werk gebruik kunnen maken kan ik echter ook maken binnen een half uurtje... M.a.w.: Dat is volkomen nietszeggend. Florijn van de PvdA bleef echter aandringen op een meer concrete lijst en alle partijen behalve CDA, VVD en LLP stemden uiteindelijk voor, waarop de motie was aangenomen.
Een motie van de PvdA over het niet-gebruik van voorzieningen:
Dit was een soort afgezwakt verhaal wat ze eerder hadden over de 'sociaal makelaar' die onuitgenodigd op huisbezoek ging. Het PEL had indertijd op het oorspronkelijke voorstel de nodige kritiek gehad.
De wethouder stelde dat bv. bezoeken aan verzorgingstehuizen en
wijkcentra om daar voorlichtingsmiddagen te houden over sociale
voorzieningen, al lang gebeurt. Maar ik zie nooit een aankondiging in
bv. de gemeentelijke rubriek van de Huis aan Huis, waar je zo'n
mededeling dan ook zou verwachten. Bij de stemming over de motie stemden
voor: PAL, PvdA, SP, D66 en de Christen-Unie en tegen: Het CDA, de VVD,
de FNP en de LLP. De stemming eindigde onbeslist, met 17 stemmen voor en
17 tegen. Daarop stelde de plaatsvervangend voorzitter (de burgemeester
was er niet) Hendrik ten Hoeve van de PvdA dat de motie na de vacantie
opnieuw in stemming zou worden gebracht.
Normaal is echter, dat bij het
staken van de stemmen de motie wordt geacht te zijn verworpen, maar ja,
de motie kwam van zijn eigen partij en dan weet je het wel...
Kortom:
Klopt dit formeel wel volgens het Reglement van Orde van de Raad?
Een motie van PvdA en PAL/Groen Links voor herstel van de categoriale bijstand voor ouderen vanaf 65 jaar, chronisch zieken en gehandicapten:
Deze groepen mag je als uitzondering op de hoofdregel in de WWB dat
catagoriale bijzondere bijstand verboden is, nog steeds bijzondere
bijstand toekennen per categorie, wat veel efficiënter is dan per
individu steeds te moeten uitzoeken of iemand recht heeft op bijzondere
bijstand.
Persoonlijk vond ik dit eigenlijk hun beste motie. Het komt er
op neer dat de Tweede Kamer in december 2003 budget vrij heeft gemaakt
voor armoedebestrijding bij ouderen, chronisch zieken en gehandicapten.
Hierdoor kon Leeuwarden ongeveer 600.000 euro toevoegen aan de algemene
reserve. Dit geld is dit jaar gebruikt voor reparatie van de
Rijksbezuinigingen 2004. Men wil dat, als op Prinsjesdag blijkt dat dit
geld jaarlijks terugkomt (structureel wordt) zoals de Tweede Kamer wil,
er weer vanaf 2005 categoriale bijzondere bijstand mogelijk is voor
65-plussers, chronisch zieken en gehandicapten.
Maar dat had dus in 2004 met die 600.000 euro al gekund...
De wethouder vond dat ze echter goed gehandeld hadden door bij de
AV-Frieso de bezuinigingen op het ziekenfondspakket te repareren.
De door die bezuinigingen anders optredende stijging van de kosten van
de individuele bijzondere bijstand worden hierdoor gehalveerd, zo stelde
de nota. Maar zou de werkelijke kostenstijging dan nu OOK 600.000 zijn?!
Of maakt Leeuwarden in feite WINST door het rijksgeld voor categoriale
bijstand voor deze groepen maar snel in de Algemene Reserve te stoppen?
Ander punt is de motie over 1 miljoen euro extra geld die de Raad in
november 2003 aannam. Dat geld had de Raad toen uitgetrokken om de
nadelige gevolgen van het verdwijnen van de categoriale bijzondere
bijstand te verzachten voor 2004 en 2005, dus voor twee jaar. Dat geld
zou dus goed van pas komen om te gebruiken voor de individuele
bijzondere bijstand voor mensen die juist NIET chronisch ziek of
gehandicapt zijn en ook nog geen 65 jaar en ouder. Maar het College
schreef in de nota dat ze met dat geld nog niets hadden gedaan. In hun
financieel overzicht op blz. 25 van de nota, waar de raming staat van
inkomsten en uitgaven, wordt dat geld pas vanaf 2005 niet over 2 maar
over 3 jaar uitgesmeerd.
Maar niemand in de Raad zei daar iets over. Wat
dat betreft neemt de Raad wel een motie aan, maar laat vervolgens toe
dat B. en W. daaraan een eigen draai geven...
Tegenkomend op de motie: Deze werd uiteindelijk tegen de zin van het
College aangenomen met alleen CDA, VVD en FNP tegen.
Maar ik vermoed dat
er structureel op Prinsjesdag helemaal geen cent meer loskomt voor
koopkrachtherstel van deze groepen, zodat dan de motie betekenisloos zal
zijn...
De laatste PVdA-motie ging erover dat er een reservering was gevormd
voor oninbare vorderingen, maar dat in de nota echter stond dat je
voordat je terugvordert ook moet zien naar de doelmatigheid en de
individuele omstandigheden. Simpel gezegd: De nota stelde terecht
eigenlijk dat soms het lak duurder wordt dan de brief: Je geeft dan meer
uit om de vordering binnen te halen dan de hele vordering zelf groot
is...
De PvdA wilde dat de accountant speciale aandacht moest besteden
aan de 'hoogwaardige handhaving' en aan het gehele traject van
terugvorderingen. Of ze nu bedoelden dat alles altijd tot de laatste
eurocent terug moest worden betaald, werd mij niet duidelijk. Hoe dit
ook zij, de motie werd aangenomen.
Verder waren er nog 2 SP-moties of amendementen, dat was onduidelijk.
Ze werden niet voorgelezen en op hun website stonden ze ook niet, dus
lastig te volgen was het wel, maar eentje ging over de categoriale
bijzondere bijstand. De SP wilde die weer invoeren voor 65-plussers en
chronisch zieken en gehandicapten. Onduidelijk is waarom deze motie niet
inelkaar was geschoven met de PAL/PvdA-motie over precies hetzelfde.
De wethouder raadde de motie af en stelde dat ze hadden gekozen voor de
AV-Frieso en dat bejaarden en chronisch zieken daar veel aan hadden.
Hij beweerde dat de AV-Frieso open stond voor allen met een inkomen tot
105 procent WML wat een halve waarheid is en dus een hele leugen.
In werkelijkheid is de AV-Frieso toegankelijk voor mensen die maximaal
qua inkomsten zitten op 105 procent van het voor hem/haar/hen geldende
bijstandsnorm en dat staat ook in de folder van de gemeente over de
AV-Frieso.
Dat betekent dat de wethouder alleen gelijk heeft als hij het heeft over
gezinnen. Want de rekensom is zo:
Grens gezin 105 procent WML (Gezinsbijstand even hoog als minimumloon)
Grens eenoudergezin 94,5 procent WML (Bijstand 70 + 20 = 90 procent WML)
Grens alleenstaande 73,5 procent WML (Bijstand 50 + 20 = 70 procent WML)
Verschil alleenstaande/gezin: 31,5 procent WML
Dit betekent bv. dat een gezin wel in de AV-Frieso kan, maar een
eenoudergezin of een alleenstaande met precies even hoge netto inkomsten
niet...
Idem zijn er voorbeelden te bedenken waarbij zowel een gezin
als een eenoudergezin wel in de AV-Frieso kunnen, maar een alleenstaande
niet...
En dan maar verbaasd doen over het lage gebruik van de AV-Frieso
door mensen met bv. uitkeringen even boven bijstandsniveau. Want wie
zijn daarbij fors vertegenwoordigd: Juist, alleenstaanden. En wie mogen
dan als eerste geen gebruik maken van de AV-Frieso vanwege deze
systematiek: Dezelfden.
Kortom: De AV-Frieso, de enige
ziektekostenverzekering waarbij wordt gediscrimineerd op
huishoudensvorm!
De andere SP-motie waarbij ook de FNP en de ChristenUnie zich hadden
aangesloten, ging over de relatie tussen het grote aantal
reïntegratietrajecten, nl. 950 per jaar en het berekende/geschatte
aantal vrijkomende arbeidsplaatsen voor de doelgroep, nl. in 2005 125,
in 2006, 2007 en 2008 150/jaar en 175 in 2009.
Er werd ook op gewezen
dat de Leeuwarder Papier Fabriek en Atoglas als productiebedrijven
verdwenen. Wat de motie precies wilde, is me niet duidelijk geworden:
Minder reïntegratietrajecten en meer gesubsidieerd werk gezien de
mismatch tussen aantal trajecten en beschikbaar regulier werk? Ik zie
de noodzaak ook niet in van het rijk maken van RIB's die je tenslotte
vertellen dat je maar 'sociaal geactiveerd' moet worden of dat je maar
vrijwilligerswerk moet gaan doen...
Ik vind dat in feite ook de PvdA zich bij deze motie had moeten
aansluiten, want dit raakt de kern van het hele circus:
Veel weggegooid
geld en uiteindelijk veel te weinig beschikbaar regulier werk...
Maar 'natuurlijk' werd de motie verworpen.
Verder was er een motie van de ChristenUnie dat er voor 1-ouder-gezinnen
met kinderen tot 12 jaar geen sollicitatiepkicht moest zijn. Stoker had
begrepen dat de Eerste Kamer op de valreep nog een wijziging had
aangebracht in de wet Werk en Bijstand. M.i. is de enige wijziging
indertijd door de Tweede Kamer aangebracht, nl. dat B. en W. een
individuele afweging moeten maken tussen de zorgplicht en de werkplicht
als de betrokkene zich beroept op de zorgplicht voor de kinderen.
Maar
Stoker meende dat dit dus had geleid tot een categoriale ontheffing van
de arbeidsplicht. Er werd gezegd dat dat in strijd was met de wet,
waarop hij de motie terugtrok en zei dat hij er nog eens naar zou
kijken. Ondergetekende heeft in elk geval niks hierover kunnen vinden
bij de Eerste Kamer op internet.
Aanvankelijk verscheen opnieuw geen letter hierover in de lokale pers, maar op zaterdag 10/7/2004 plaatste de Leeuwarder Courant over twee deelonderwerpen die bij de notabehandeling aan de orde kwamen, toch nog twee berichten:
LEEUWARDEN - De armoede onder langdurig zieken, bejaarden en gehandicapten in Leeuwarden zal vanaf volgend jaar weer worden bestreden met bijzondere bijstand.
[Even precies nu: Individuele bijzondere bijstand is ook in 2004 mogelijk, alleen categoriale bijzondere bijstand niet. Om dat laatste gaat het hier.]
Dit heeft de gemeenteraad besloten op voorstel van de PvdA en PAL/GroenLinks. Voorwaarde is dat het rijk de middelen er voor beschikbaar stelt, die de Tweede Kamer heeft gevraagd. Voor Leeuwarden gaat het om EUR 600.000 per jaar.
[Dat moet met Prinsjesdag op de derde dinsdag in september blijken. Ik vermoed dat het gezien de bezuinigingsdrift van de regering, niks wordt. Maar goed, proberen mag.]
Het kabinet schafte de regeling vorig jaar juist af.
[Nee, er was toen al vanaf het begin duidelijk, dat het niet verboden
was om categoriale bijzondere bijstand te geven aan 65-plussers. In de
regerings-logica heeft dat te maken met het feit dat mensen die vijf
jaar of langer van een minimumuitkering rond moeten komen en die nog
geen 65 zijn, gebruik kunnen maken van de regeling voor
Langdurigheidstoeslag. Voor de goede orde:
Die regeling is noch algemene
bijstand, noch bijzondere bijstand, maar een geheel los daarvan staande
regeling.
Later kwamen daar nog bij als groep: Chronisch zieken en
gehandicapten, dus ook beneden de 65 jaar.]
Daartegen rees onmiddellijk protest, omdat zieken, 65-plussers en gehandicapten door allerlei bezuinigingen toch al aan koopkracht inboeten. Bovendien vinden de gemeenten het verlenen van extra bijstand op individuele grondslag duur. Er moet zelfs extra personeel voor worden aangenomen.
[Als je vraagt: Hoeveel procent van een euro kost het om die euro op de juiste plaats te krijgen, dan is het 'rendement' laag bij individuele bijzondere bijstand, maar hoger bij categoriale individuele bijstand. De z.g. regeling 'duurzame gebruiksgoederen' ofwel de 'witgoedregeling' was een van de beste en ook simpelste regelingen die we hier tot 2004 ooit hebben gehad: Simpel aanvraagformuliertje, simpel uit te voeren. Dat moet terugkomen, voorzover toegestaan.]
De gemeenteraad kreeg geen uitsluitsel over de vraag waar de komende jaren gesubsidieerde banen verloren zullen gaan. De gemeente ziet zich door nieuwe wetgeving gedwongen het aantal id'ers en wiw'ers in vier jaar terug te brengen van 900 naar 400. In die periode komt er overigens eenzelfde aantal banen met loonkostensubsidie bij, aldus het streven.
[Dat zijn dus die draaideurbaantjes waarbij je eerst een half jaar 'mag'
werken 'met behoud van uitkering' en vervolgens een half jaar een
contract hebt waarbij de werkgever 100 procent loonkostensubsidie
krijgt. Maar enige baangarantie krijg je niet en na jouw komt de
volgende, terwijl jij als het slecht wil, terugvalt in de bijstand.
Volgens de nota wordt het aantal draaideurbanen vanaf 2005 t.m. 2009
respectievelijk 200, 200, 400, 450 en 450. Het aantal 'oude' ID-banen
wordt vanaf 2003 resp. 900, 650, 600, 550, 500, 450 en 400.
In 2009 zouden er dan dus 450 draaideurbaantjes zijn en 400 permanent
gesubsidieerde arbeidsplaatsen.]
Een raadsmeerderheid wil van wethouder Tom van Mourik over twee maanden een lijst hebben van werksoorten die behouden kunnen blijven.
[Helaas draait het CDA er steeds maar wat in om en weet geen onderscheid
te maken tussen de organisaties en hun belang en de belangen van de 400
blijvers bij permanent gesubsidieerd werk. Vervolgens verwijten zij dat
dan weer andere partijen, maar m.i. snappen ze het zelf niet op dit
punt. Terecht had Van Mourik het over het 'matchen' van vraag en aanbod.
Terecht stelde hij ook dat het WWB-geld persoonsgeld is, geen
instellingsgeld. En terecht merkte Elzinga van D66 op: "We zullen niet
aan ANDERE financiering ontkomen voor sommige maatschappelijk nuttige
functies."
M.i. moet je eerst vaststellen: Welke mensen horen bij die
400 en vervolgens: Welke maatschappelijk nuttige organisaties willen we
subsidieren uit een andere pot met geld. Tenslotte zoek je bij de
persoon de juiste baan bij een organisatie. Als niemand van die 400 past
bij een bepaalde organisatie, maar je vindt die club toch
maatschappelijk nuttig en die club kan niet zonder betaalde krachten,
dan zul je die club andere subsidie moeten geven. Dan kan daar regulier
werk worden geschapen m.b.v. loonkostensubsidie NIET uit de WWB.]
Veel fracties maken zich vooral zorgen over de buurthuizen en buurtscholen, die dikwijls in de problemen komen als gesubsidieerd werk wegvalt.
Op zaterdag 10/7/2004 plaatste de Leeuwarder Courant ook het volgende bericht, eveneens een deelonderwerp tijdens de raadsbehandeling van de nota 'Expeditie Werk':
LEEUWARDEN - Ook in Leeuwarden komt volgend jaar een werkgelegenheidsproef, waarbij niet de lonen worden belast maar de productie die door de extra arbeid ontstaat.
Het gaat om een uitgeklede versie van het 'Prohef'-idee, waarvoor ook de provincie en enkele plattelandsgemeenten warm lopen.
Met alleen de 12 stemmen van CDA en VVD tegen nam de gemeenteraad deze week een motie aan, waarin het college wordt gevraagd om een proef met 25 vrijwillige deelnemers.
[Dat hoeft niet bij 25 bedrijven, er kunnen ook meer deelnemers bij bv. vijf bedrijven. Als ik het goed snap, kunnen alleen loonvormende bedrijven hier iets mee, omdat over de productie een heffing moet worden betaald. Meer productie betekent in principe meer verkopen, dus meer winst. Ik blijf overigens zitten met de vraag hoe die productie te meten, als het niet concreet gaat om geproduceerde goederen.]
Volgens de indieners van de motie, Sybren Posthumus (FNP) en Marco Florijn (PvdA) kan hierdoor extra werkgelegenheid worden gecreëerd zonder dat er meer kosten aan zijn verbonden.
[Er is een Innovatiebudget WWB en daarbij zal subsidie worden aangevraagd. Lukt dat, dan kost het de gemeente niets.]
Wethouder Tom van Mourik (additionele werkgelegenheid) staat sceptisch
tegenover de wens van de raad.
"Het is in zijn oervorm een prachtig
systeem, maar Leeuwarden is geen eiland in de economie. Eigenlijk kan
het alleen werken als je het landelijk of Europees zou toepassen."
[Het is mij bv. niet duidelijk waarom er plotseling geen loonbelasting afdracht door de werkgever meer nodig zou zijn. In elk geval weigert bv. het UWV elke medewerking, zodat men er niet onderuit komt om sociale premies af te dragen. En die premies vormen het leeuwendeel van de totale loonheffing bij werkgever plus werknemer. Het zou bovendien anders betekenen dat de werknemer niet verzekerd is voor de z.g. 'werknemersverzekeringen' zoals WW en WAO. Maar goed, het is een experiment en daarvan kan geleerd worden hoe het gaat en werkt.]
Bovendien vreest Van Mourik dat de gemeente er - los van de verstrekking van een budget - weinig aan kan bijdragen.
[Nu vind ik dat niet het grootste probleem: Dan heb je er als gemeente ook weinig werk van en dat spaart uitvoeringskosten en ambtelijke uren. Het systeem moet eigenlijk zichzelf bewijzen in de praktijk.]
De VVD is beducht voor concurrentievervalsing. De voorstanders vinden dat geen argument. "Elts bedriuw komt der foar yn 'e beneaming", aldus FNP'er Posthumus.
[Vertaling: "Elk bedrijf komt er voor in aanmerking." De VVD moet niet
zeuren:
Alsof loonkostensubsidie bij een loonvormend bedrijf zoals men
nu wil bij de 'draaideurbanen' geen concurrentievervalsing is.
Natuurlijk: Ook elk bedrijf mag daar op in stappen, maar zowel de
loonkostensubsidie van de gemeente als het Pro-Hef budget is eindig. Het
zijn geen open-end regelingen: Op is op. Maar over die
loonkostensubsidie aan loonvormende bedrijven heb ik Aukje de Vries niet
gehoord...]
Notitie 20/6/2003 van voorzitter en secretaris PEL over 'Werken met behoud van uitkering'.
Folder PEL over Wet Werk en Bijstand: Balkenbende's bijstands-hitparade! Incl. "Vierkante cirkels bestaan niet! Verplicht vrijwilligerswerk ook niet!" van 20/8/2003.
Notitie PEL 17/10/2004 aan de commissie Welzijn: 'Werken moet lonen: Voorstel om bijstandsgeld in te zetten voor het scheppen van gesubsidieerd werk.'
Ingezonden brief voorzitter PEL d.d. 30/12/2003 in de Leeuwarder Courant over verplicht vrijwilligerswerk en de Wet Werk en Bijstand.
Advies gehele Cliëntenraad Sociale Zaken d.d. 19/2/2004 aan de commissie Welzijn over 'Werken met behoud van uitkering' in de Wet Werk en Bijstand.
Brief PEL 5/3/2004 aan commissie Welzijn over reïntegratie en handhavingsbeleid in de Wet Werk en Bijstand
Ingezonden brief 19/5/2004 van voorzitter PEL naar Kollumer Courant:
'Smerige taken voor uitkeringsgerechtigden.'
Nieuwsbrief PEL mei 2004: 'Tien vragen over de Wet Werk en Bijstand'.
Reactie PEL op Meerjarenbeleidskader Werk en Inkomen (WWB), nota 'Expeditie Werk' 17/6/2004.
Advies gehele Cliëntenraad Sociale Zaken over Meerjarenbeleidskader Werk en Inkomen (WWB), nota 'Expeditie Werk'. Brief 21/6/2004 aan commissie Welzijn.