"Kansrijken voorrang in nieuwe bijstandswet."
Uit de Leeuwarder Courant van dinsdag 21/10/2003 plus:
"Werkloze jongeren prioriteit Leeuwarden."
Uit het Friesch Dagblad van dinsdag 21/10/2003.
Op maandagavond 20/10/2003 heeft de Commissie Welzijn een aantal
hoofdlijnen geformuleerd in verband met de Wet Werk en Bijstand en dat
dan vooral over de reïntegratie ed.
Een keuze tussen 'werken met behoud
van uitkering' of 'gesubsidierd werk voor loon' werd handig ontweken,
maar het is duidelijk wat B. en W. willen: Op 14 november om 14.00 uur
vergadert de Commissie Welzijn opnieuw en dan zijn uitgenodigd: Mensen
van Helmond en Hengelo, om te vertellen hoe fantastisch dat 'werken met
behoud van uitkering' daar gaat. M.a.w.: De geesten in de Leeuwarder
Commissie Welzijn moeten dan gemasseerd worden om ook akkoord te gaan
met deze vorm van dwangarbeid.
Zowel op 20/10 jl. als straks op 14/11 a.s. kan er niet worden
ingesproken. Kennelijk een van de zegeningen van het duaal stelsel,
hoewel er formeel nog steeds een reglement is voor de werkwijze van de
raadsaadvies commissies. Er is wel toegezegd dat in een later stadium
nog wel ingesproken kan worden. Overigens heeft ons dit er niet van
weerhouden om vlak voor 20/10 jl. een notitie "Werken moet lonen"
naar de commissieleden te sturen. Overigens is mijn indruk
dat het wel eens kon uitdraaien op zowel 'werken met behoud van
uitkering' als 'gesubsidieerde tijdelijke (deeltijd)banen'.
De Leeuwarder Courant berichtte op dinsdag 21/10/2003 over de
vergadering het volgende:
LEEUWARDEN - De meest kansrijken in de bijstand worden het snelste aan het werk geholpen. Het geld dat de gemeente dan over heeft, kan worden gebruikt voor de moeilijk bemiddelbaren.
[In de gemeentelijke notitie die was gemaakt om diverse scenario's te
schetsen, heettte het:
"De laatste stand van zaken is een systematiek
met verschillende klassen van uitkeringsduur met elk een eigen
wegingsfactor. Gemeenten krijgen hierbij relatief minder geld in het
W-deel voor langdurig uitkeringsgerechtigden: de duurste trajecten
worden het minst vergoed."
Het idee is nu vermoedelijk dat bijstandsgeld
dat wordt bespaard door de meest kansrijken aan werk te helpen, dan kan
worden gebruikt voor 'de moeilijk bemiddelbaren' of in het jargon
'fase-4' klanten van de soos.]
Dit zal de opdracht zijn die de Leeuwarder gemeenteraad haar college meegeeft voor het uitvoeren van de aanstaande Wet werk en bijstand, zo bleek gisteren tijdens de oriënterende commissievergadering Welzijn.
Nu nog gaat meer dan de helft van het geld voor reïntegratie op aan de moeilijk bemiddelbaren. Alle gevallen uit deze groep moeten straks individueel worden bekeken. Niemand is dus bij voorbaat uitgesloten van de arbeidsplicht, behalve dan misschien alleenstaande ouders met kinderen tot vijf jaar.
[In een eerder bericht: "CU: Onrust en onzekerheid over de Wet Werk en Bijstand" is daarover al het nodige te vinden en kern van de zaak is, dat er wel een compromis uitrolde in de Tweede Kamer over het punt of moeders met jonge kinderen wel/niet een arbeidsplicht hebben, maar dat het aan de gemeenten werd overgelaten of de arbeidsplicht zwaarder moest wegen of de zorgplicht. Dus nu is betrokkene overgeleverd aan de toevallige opvattingen hierover van de gemeente waar zij woont. Ik vind dat het betrokkene zelf is die het recht moet hebben om te bepalen wat in haar specifieke omstandigheden wel of niet verantwoord is en wat het zwaarst moet wegen: (Deeltijd)werk of een full-time zorgplicht.]
Mensen zullen straks eerder zijn gedwongen tot het vinden van 'algemeen geaccepteerde arbeid'. Nu geldt nog het voorschrift van de 'passende arbeid'.
[Dat is al lange tijd nog maar gedeeltelijk waar: Er is een korte periode waarin men 'passende arbeid' mag zoeken, maar daarna moet men al snel arbeid aanvaarden ver onder het opleidingsniveau.]
Dat betekent dat een afgestudeerde hogeschoolstudent zonder meer een baan bij een hamburgerketen moet accepteren.
[Ik heb hiertegen geen bezwaar omdat diegene daar 'te goed' voor zou zijn, maar omdat de schoolkennis m.i. snel verwatert als men deze niet in de praktijk kan toepassen. Ik vind dat slecht voor de persoon zelf en voor de maatschappij. Per slot is het deels vaak gemeenschapsgeld waarmee de studie werd betaald. En als het om een terug te betalen studiebeurs gaat, kan die terugbetaling niet als diegene bij een hamburgerketen een armoebaantje heeft.]
De gemeente hoeft zo iemand dan niet meer bij te staan met bijvoorbeeld sollicitatietrainingen, vond Gea Dames (CDA). "Ze hebben toch een báán?"
[Dit is de domme opvatting: Werk über alles, ongeacht wat het verdient, ongeacht of een persoon er enige affiniteit mee heeft, want dat is maar luxe nietwaar, ongeacht of iemand wel geschikt is voor het werk wat hij/zij moet doen enz. Echte CDA-liefdadigheidsopvatting: Je moet dankbaar zijn voor elk werk wat je 'krijgt'. Dat is een gunst van ons soort mensen om jou 'werk' te geven. En dan nog ontevreden zijn en ander werk willen?! Wat een ondankbaarheid.]
PvdA'er Marco Florijn was het daarmee oneens. "De werkplicht moet wel tot iets leiden. Tot duurzaam werk dus." Daar mag de gemeente best wat geld uit de reïntegratiepot voor reserveren.
[Als iemand uit de bijstand niet-passend werk aanneemt om uit de bijstand te komen zou diegene bv. nog een tijdlang aanspraak moeten kunnen maken op reïntegratievoorzieningen. Er is echter een ander probleem, nl. de slechte kwaliteit ofwel het lage niveau van de geboden voorzieningen. M.a.w.: Je denkt dat je wat nuttigs aanbiedt en je bent als gemeente daar ook best wat geld aan kwijt, maar het levert niks op... Daarom geef ik inhoudelijk ook niet veel om zo'n sollicitatietraining.]
Straks krijgen gemeenten van het rijk voor de bijstand en reïntegratie een vast bedrag. Lukt het ze zoveel mogelijk bijstandsgerechtigden aan regulier werk te helpen, dan ontstaat uit het bijstands- en reïntegratiebudget een overschot, dat vrij te besteden is.
[Als er geld overblijft in de pot met geld voor het 'werkdeel', dan moet dat geld terug naar het rijk. Blijft er geld over in de pot met geld voor het 'inkomensdeel', dan is de gemeente vrij dat geld naar eigen goeddunken te besteden. Ze mogen daar bij wijze van spreken ook lantaarnpalen voor kopen.]
De commissieleden waren het er over eens dat afbouwen van de gesubsidieerde arbeid noodzakelijk is, al miskende niemand het nuttige werk dat bijvoorbeeld de stadswachten doen voor Leeuwarden. Wie hen straks moet betalen, blijft onzeker.
[In onze notitie 'Werken moet lonen' zij we er van uitgegaan dat er altijd een zekere hoeveelheid gesubsidieeerde banen zullen moeten zijn, die permanent zijn omdat niet iedereen geschikt is om door te stromen naar ongesubsidieerd regulier werk.]
Ook het Friesch Dagblad van dinsdag 21/10/2003 berichtte over de vergadering van de Commissie Welzijn:
dinsdag, 21 oktober 2003, Regio FD
Leeuwarden - Bij de invulling van de nieuwe wet werk en bijstand in de gemeente Leeuwarden moet vooral de aanpak van het aantal werkloze jongeren prioriteit krijgen. Dat vinden de Leeuwarder raadsleden, bleek maandagavond tijdens een extra commissievergadering over de invulling van wet.
De Tweede Kamer heeft begin september het wetsvoorstel Wet Werk en Bijstand (WWB) aangenomen. Na goedkeuring door de Eerste Kamer zal de wet worden ingevoerd per 1 januari. Kern van de WWB is dat gemeenten grotere vrijheid krijgen bij de invulling van beleid en besteding van het geld.
Tijdens de discussie bleek dat de raadsleden het vooral belangrijk vinden dat werkloze jongeren aan het werk worden geholpen. Daar mag best wat dwang achter zitten, vonden de meeste fracties; sancties voor hen die niet meewerken, een beloning voor mensen die wel goed meedoen. Er werden drie mogelijkheden van de uitvoering voorgelegd. In het model 'Werk moet' is werk verplicht, ook voor bijstandsmoeders. Dit is het meest verplichtende model, met een systeem van sancties en beloningen. Een ander model, 'Gelijke kansen', lijkt op het huidige bijstandsbeleid; gesubsidieerde arbeid voor bijstandsmoeders en weinig specifieke aandacht voor jongeren. Model drie, 'Vangnet', is het meest gericht op de hulp aan fase 4-werklozen; bijstandsmoeders hoeven niet aan het werk.
[Wat ik niet begrijp, is dat de commissie Welzijn zich drie keuzes laat
voorkauwen door B. en W. waaruit de commissie dan mag 'kiezen'.
Wie
bepaalt eigenlijk wat de keuzes zijn?! De Raad of B. en W.? En als de
Raad nu eens geen van de drie 'modellen' wil maar z'n eigen 'model'
maakt? Zou dat niet gewoon het recht van de Raad zijn? Ik dacht van wel.
Ik vond de commissieleden vaak niet al te duidelijk: Beetje de kool en
de geit sparen, hoewel er simpelweg onvoldoende geld is om alles te doen
wat je wilt.
Wil je toch 'alles', dan moet je ook zeggen: Extra geld
erbij van de gemeente zelf. Alleen Stoker (ChristenUnie) stelde t.a.v.
de bijzondere bijstand dat hij weliswaar geen blanco cheque wilde geven,
maar dat als daar een tekort ontstond, hij eventueel bereid was daar
extra geld voor uit te trekken. De bijzondere bijstand is qua kosten
slecht in te schatten omdat het beroep erop volgend jaar wel eens kon
toenemen door de afschaffing van de categoriale bijzondere bijstand.
Maar hoeveel, is slecht te voorspellen.]
Het CDA wil in het nieuwe bijstandsbeleid vooral inzetten op 'kansrijke werklozen' en minder op zogeheten fase 4-werklozen, de minst goed bemiddelbare werklozen. Ook de VVD en Leefbaar Leeuwarden voelden hier voor. De PvdA vindt dat er meer individueel naar mensen gekeken moet worden. Eind november moet de raad een keuze maken voor één van de modellen. In december neemt de raad een definitief besluit.
Tenslotte: Op 14 november 2003 moet de commissie Welzijn dus bewerkt
worden om akkoord te gaan met 'werken met behoud van uitkering' ofwel
dwangarbeid. Eerder (juni jl.) mocht de commissie Welzijn niet spreken
over dat onderwerp, wat bleek na een poging van Leefbaar Leeuwarden om
dit geagendeerd te krijgen.
Zie "College van B. en W. wil geen discussie
over verplicht vrijwilligerswerk: Agendapunt verwijderd van agenda
commissie Welzijn".
Op dinsdag 4/11/2003 vergadert de commissie Welzijn ook. Als punt 4 staat daar plotseling vanuit het niets het onderwerp "WIW/ID-banen" op de agenda. Er blijkt dat het smoezen zijn van de griffie als zij stellen, dat als een raadslid een bepaald punt wil agenderen, dat raadslid een schriftelijk stuk moet aanleveren. Dat was bij het afvoeren van het agendapunt 'verplicht vrijwilligerswerk' tenminste een smoes van de raadsgriffie. Maar ja, toen ging het ook niet om de PvdA die iets op de agenda wilde...
Nu heet het: "In de presidiumvergadering van 8 oktober jl. is ingestemd met het verzoek van mw. Dikken (PvdA) om het onderwerp WIW/ID-banen in de commissie te bespreken. Type behandeling: Bespreken. Bijbehorende documenten: Geen" Einde citaat.
Kortom: Geen nader schriftelijk stuk nodig... Nu lijkt het me op zich
nuttig om ook apart eens even de WIW/ID-banen er uit te lichten en te
bespreken hoe het nu daarmee verder moet, maar ik blijf me verbazen over
het verschil in behandeling van de ene of de andere partij door de
gemeenteraadsgriffie.
Ook zal het me benieuwen of er wel of niet mag worden ingesproken bij
deze m.i. reguliere commissievergadering...