Zoals bekend heeft het P.E.L. van meet af aan zich verzet tegen het z.g.
"verplichte vrijwilligerswerk". Toen indertijd de 'reïntegratie'
machine werd gestart voor mensen met een bijstandsuitkering heette het
dat er vier keuzes waren:
Een traject naar ongesubsidieerd werk, een
traject naar gesubsidieerd werk (de z.g. 'additionele werkgelegenheid,
eerst bekend onder de namen banenpool en JWG, later de z.g. Melkert 1 en
2 regelingen en nu de WIW of de ID-regeling), een traject richting
'hulpverlening' of een traject richting 'verplicht' vrijwilligerswerk.
(Dat stond indertijd bekend onder de naam 'Melkert-3')
Het PEL bracht indertijd een folders uit die nog op onze website is te
vinden: "Melkert 3 is dwangarbeid!" Wij vonden en vinden dat
'verplicht' vrijwilligerswerk in strijd is met Europese regelgeving en
niet kan omdat het in feite dwangarbeid is: Het verplicht verrichten van
arbeid zonder loonbetaling.
Op donderdagavond 24/1/2002 heeft m.n. Jan van Olffen (PvdA) na een
voorzetje van Katie Dolstra (Leefbaar Leeuwarden) daar een einde aan
gemaakt via een keiharde aanval op wethouder Hetty Hafkamp van
PAL/GroenLinks. Dit gebeurde bij de behandeling van de nota 'Agenda voor
de Toekomst' waarin het met name ging over het Leeuwarder
re-integratiebeleid voor de komende vier jaar, een beleid gebaseerd op
een overeenkomst tussen de G26 (26 middelgrote steden) en minister
Vermeend van Sociale Zaken. Uit de Leeuwarder Courant van vrijdag
25/1/2002:
LEEUWARDEN - Werklozen met een bijstandsuitkering kunnen in Leeuwarden
niet verplicht worden om vrijwilligerswerk te doen.
[En elders ook niet
op basis van het EVRM - Europees Verdrag Rechten van de Mens - artikel 4
lid 1 en 2.]
Dit heeft PAL/Groenlinks-wethouder Hetty Hafkamp
gisteravond toegegeven in een fel debat met PvdA-raadslid Jan van Olffen
en Katie Dolstra van Leefbaar Leeuwarden.
[Aan het einde van het
debatje werd e.e.a. door de voorzitster van de commissie uitgelegd als
toezegging van de wethouder, maar in feite is de toezegging een
toezegging dat men zich voortaan aan de wet- en regelgeving zal houden!]
Beiden vrezen dat de gemeente vrijwilligerswerk wil opdringen aan
werklozen.
"In Leeuwarden is nog altijd sprake van slavenarbeid", stelde Dolstra in
de commissie welzijn. Ze noemde voorbeelden van werklozen die verplicht
zouden zijn om vrijwillig werk te verrichten, waardoor ze lichamelijke
klachten hadden opgelopen.
[En voor wie het nu nog niet snapt: Het gaat
dan om veelal door een re-integratiebureau uitgeoefende druk om door hen
aangewezen 'vrijwilligerswerk' te gaan doen met als dreiging daarachter:
Sancties met betrekking tot de uitkering. De soos stond hier achter,
zoals indertijd wel bleek uit de zeer dubieuze rol die het Vrijwilligers
Steunpunt een keer had gespeeld: Soos stuurde brief aan aantal mensen in
de bijstand: Je moet naar een middag of avond gaan die dat Steunpunt
houdt over vrijwilligerswerk. Op verzoek van de soos hielden zij op hun
beurt de namen bij van de bezoekers en gaven deze door aan de soos. Door
bestandsvergelijking was simpel na te gaan wie daar wel en niet waren
geweest. Volgens het verhaal kregen vervolgens degenen die niet waren
geweest een sanctie of boete op hun uitkering...]
Toen Hafkamp niet meteen ontkende dat die verplichting bestaat, werd Van
Olffen nijdig en eiste keer op keer een duidelijk antwoord.
[Dat was nodig omdat Hafkamp begon te 'draaien' en ontwijkende voor
meerdere uitleg vatbare antwoorden begon te geven.]
"Mensen mogen vrijwillig werk weigeren", gaf Hafkamp na lang aandringen
toe. "Maar onze ervaring is dat mensen achteraf blij zijn als we ze bij
de hand hebben genomen om eens vrijwilligerswerk te doen. Al is het maar
één middagje bij de biljartclub. Dan zijn ze in ieder geval hun huis
even uit."
[Afgezien van het feit dat een overheid daar geen donder mee te maken
heeft en zich op terrein begeeft waar ze niks heeft te zoeken, geeft ze
hier een veel te mooie voorstelling van zaken; net alsof het slechts was
gegaan om een vriendelijke vrijblijvende suggestie in de zin van: "Heb
je wel eens gedacht aan vrijwilligerswerk?" Uiteraard werd ook gewezen
op de waarde van vrijwilligerswerk voor de sociale contacten, maar Van
Olffen beet haar toe: "U hoeft mij niks te vertellen over de waarde van
vrijwilligerswerk".
Dat klopt, omdat Van Olffen die zelf een
WAO-uitkering heeft, zelf al jaren in allerlei vrijwilligerwerk actief
is, naast zijn raadslidmaatschap. Hij stelde ook nog m.b.t. 'verplicht'
vrijwilligerswerk: "En wat denkt u dat een organisatie op dat soort
vrijwilligers zit te wachten?!" En ook dat waren precies de
PEL-argumenten: Wat moet een club met ongemotiveerde mensen die onder
dwang maar gestuurd zijn?]