Op donderdagavond 17-5-2001 in de Adelaarskerk in Bilgaard en niet
zoals logisch zou zijn geweest in De Blokkendoos in Lekkumerend/Vrijheidswijk,
vond de hoorzitting plaats over de sloopplannen van woningcorporatie
Nieuw Wonen Friesland en de gemeente in Lekkumerend.
Uit de Leeuwarder Courant van 18-5-2001:
LEEUWARDEN - De hoorzitting over de sloop en renovatie van de
Vrijheidswijk in Leeuwarden heeft gisteravond een emotionele en rumoerige
bijeenkomst opgeleverd in de Adelaarkerk.
Ruim 250 wijkbewoners kwamen naar het gebouw. De meesten spraken zich uit
tegen afbraak van ongeveer 450 huizen. De vele allochtonen in de wijk
waren nauwelijks vertegenwoordigd.
[Door een vertegenwoordiger van de Werkgroep voor Volkshuisvesting werd
gesteld dat het een schandaal was dat er door de gemeente niet was
gezorgd voor iemand die het besprokene tegelijk even kon vertalen. Van de
kant van de gemeente werd gesteld dat zij in een aparte bijeenkomst of
bijeenkomsten zouden worden ingelicht.
Kortom: Apartheid in Nederland en:
De gemeente plus de corporatie kan hen mooi van alles wijsmaken. Per slot
is en blijft het een vreemd land voor hen.]
Corporatie Nieuw Wonen Friesland zal 406 woningen afbreken, vooral in de
omgeving van de Mariniersespel.
[Nee, niet in de omgeving van, maar de
Mariniersespel zelf en daarna de S5-flat Mariniersespel en de S12-flat
Jan Evenhuisstraat.]
Corporatieholding Friesland, waaronder BWL valt,
sloopt ongeveer 50 huizen en renoveert haar huizenblokken aan de
noordzijde van de wijk. Mogelijk wordt ook de S8-flat in de Annie
Westlandstraat afgebroken. Eind dit jaar weten de bewoners waar ze aan
toe zijn, zo beloofde Marein Boekhoudt van BWL gisteren.
[Zoals ook uit gemeentelijke stukken valt op te maken, is er nog maar een
soort globaal akkoord tussen gemeente en BWL betreffende hun deel van
Lekkumerend. Afgaande op de gemeentelijke stukken, zien zij hier liever
massale sloop. Het BWL-verhaal zit echter m.i. dichter bij de 'brede'
uitleg van wat stedelijke vernieuwing eigenlijk is, dan het NWF-verhaal,
dat in feite stedelijke vernieuwing qua begrip gewoon versmalt tot sloop
plus dure nieuwbouw tussen de resterende oudere bebouwing. Overigens kun
je ook vraagtekens zetten bij wat BWL bedoelt met renovatie, gezien bv.
de berichten indertijd uit de laagbouw in de Kei in Bilgaard: Slechte
renovatie op een koopje, kwastje verf, houtrot in kozijnen wat herstellen
(wat in feite gewoon herstel achterstallig onderhoud is!) ed. Een goede
renovatie vergt vrij veel geld, niet alleen aan de buitenkant, maar ook
qua woontechnische verbeteringen aan de binnenkant van de woningen. Maar
ook dan is het nog altijd goedkoper dan sloop en nieuwbouw: Stel dat je
voor 80 mille per woning besteedt: Wie kan voor dat geld een nieuwe
vergelijkbare woning neerzetten?! Die gaat minstens 2,5 ton kosten en dan
praat je over een simpele 'goedkope' eengezinswoning...]
Op de plek van de sloopblokken komen duurdere koopwoningen, die jonge
gezinnen naar de wijk moeten trekken. Doel is de verloedering van de
Vrijheidswijk tegen te gaan, waarbij het inmiddels opgeknapte Heechterp
als positief voorbeeld dient.
[Dus: Jonge gezinnen met geld gaan 'de
verloedering' tegen en de huidige bewoners van de Mariniersespel zijn
verantwoordelijk voor die 'verloedering'. Dat staat hier eigenlijk. Oude
truc: Wijs 1 lokatie/groep ed. aan als zondebok en de rest denkt:
Gelukkig, het gaat niet om ons: ZIJ hebben 'het gedaan' en ZIJ worden de
wijk uit gewerkt, niet wij. Verdeel en heers heet dat.]
"Dat de wijk verloederd is, ligt allemaal aan de woningbouwvereniging",
riep een boze vrouw. "Jullie stoppen tien, twaalf mensen in een
eengezinswoning. Toen ik hier kwam wonen, mochten we niet eens de dekens
buiten hangen. En moet je nou eens zien wie jullie in die huizen zetten."
[Dat de woningcorporatie tien, twaalf mensen in een eengezinswoning
stopt, geloof ik niet: M.i. doen sommigen dat zelf, doordat ook hun
familie bij hen intrekt, omdat die kennelijk geen onderdak hebben.
Het zou kunnen dat het dan gaat om mensen die geen verblijfsvergunning
hebben om in Nederland te zijn. Zo lopen er ook wel geruchten over andere
wijken waar in de laagbouw tot in het berghok stapelbedden zouden staan
en waarbij een technische dienst van een corporatie die dan in die woning
op verzoek van de bewoners een klusje doen (klachtonderhoud) dan maar
even de andere kant op kijkt. Per slot is het niet hun taak zich daarmee
te bemoeien: Zij komen ook alleen maar omdat hun baas hen stuurt. In elk
geval is dit wel een probleem, want 10 tot 12 mensen in een
standaard-eengezinswoning is gewoon teveel: "Overbewoning" heet dit in
het jargon.]
"Die nieuwe koophuizen in de Mariniersespelkunnen wij niet betalen.
Jullie bouwen voor de kapitalisten", stelde een andere buurtbewoonster
tot irritatie van wethouder Bilker, die ook zijn stem verhief: "U denkt
aan uw woning, maar wij moeten nadenken over de problemen van de hele
stad. Pas als we niks aan de wijk doen, heeft u het recht om boos te
zijn."
[Bilker meent dat hij naar believen een recht kan toekennen, maar
dit soort 'rechten' wordt niet gegeven, maar genomen zonder dat iemand
dat ook maar voor iemand kan bepalen, ook de wethouder niet. Hem wordt
hier overigens door deze buurtbewoonster niet kwalijk genomen dat hij
iets doet aan de wijk, maar hij maakt een verkeerde keuze door te kiezen
voor sloop en terugbouw van voor hen onbereikbaar dure koophuizen. Ik heb
bij de diverse bijeenkomsten en hoorzittingen in het kader van stedelijke
vernieuwing in een wijk nog nooit iemand horen zeggen: 'Laat alles maar
zoals het is' en ook het PEL maakt geen keuze voor nietsdoen. Wij
verschillen gewoon met de gemeente van mening over de vraag hoe
stedelijke vernieuwing in Leeuwarden moet worden uitgewerkt en ingevuld;
dat is de hele kern van het verhaal. Overigens was er die avond ook
iemand die riep: 'Ik stel hier het kapitalisme aan de orde' en iemand die
stelde: 'Lekkumerend-West is gebouwd als arbeiderswijk en dat moet het
blijven.' Betrokkene stelde later in de pauze in een gesprek dat zij voor
8 mille hadden opgeknapt aan hun flat die ze net in december 2000
toegewezen hadden gekregen... Aangeraden is, toch nog eens daarover
kontakt te zoeken met een advocaat en de kansen en mogelijkheden door te
nemen om daarvoor schadeloosstelling te krijgen.]
De Corporatieholding Friesland kreeg er van langs omdat zij haar woningen
jarenlang heeft verwaarloosd, vooral in de Robinsonstraat. "Jullie
blijven maar beloven dat jullie komen schilderen. Maar er gebeurt nooit
wat", klaagden bewoners.
[Dit is typisch BWL: Veel beloven weinig geven doet de gek in vreugde
leven, zei het spreekwoord al...]
"Volgende week schrijven we een brief waarin precies staat wanneer de
schilders komen. En dan komen ze ook", beloofde corporatiebestuurder
Henk Deinum. Hij stelde de Meenthe als voorbeeld. Deze wijk stond eerst
ook op de slooplijst en was zeer verwaarloosd. Onlangs is de corporatie
met de renovatie begonnen en deze is inmiddels bijna gereed.
[Tikje overdreven: Men is aan het werk zodat achterstallig onderhoud
wordt hersteld en de Meenthe blijft de eerstkomende vijf jaar staan. Dus
geen echte renovatie, want dat betekent ook dat er verbeteringen plaats
vinden aan de woning. Na vijf jaar is alles, ook eventuele sloop m.i. nog
mogelijk.]
De korte inspraaktermijn irriteerde sommige bezoekers.
[Belachelijk genoeg sloot de termijn voor het indienen van schriftelijke reacties al
de dag na de hoorzitting, terwijl ook i.t.t. wat gebruikelijk is, niet
eerst kon worden ingesproken in de commissie stadsontwikkeling en daarna
nog schriftelijk kon worden gereageerd. M.a.w.: De gebruikelijke volgorde
verwarrend op z'n kop.]
Bilker besloot daarom om de brievenbus tot
volgende week donderdag open te houden voor officiële bewonersreacties.
[Binnen laatstgenoemde termijn heeft het PEL inmiddels via de e-mail een
schriftelijke reactie gestuurd.
Tenslotte: In de zaal spookten diverse
figuren om van de officiële wijkvereniging en de Wijkraad: Zij zijn
uiteraard voor sloop, zoals een zekere Van der Velde die tevens beheerder
is van het digitale trapveldje in de wijk, faciliteiten bestemd voor een
arme wijk maar die straks na sloop en nieuwbouw uiteraard gebruikt zullen
worden door de nieuwe rijken aldaar: De armen zijn dan de buurt al
uitgewerkt...
Tevens zag ik de Zwarte Weduwe van Lekkumerend ook al
aanwezig zijn: De mond deed ze niet open, maar 'vriend' en 'vijand'
werden door deze gezinsideologe wiens huis uiteraard bij de sloop buiten
schot blijft, goed geobserveerd.]
Einde 1e LC-bericht. Commentaar tussen [].
In de wijk Lekkumerend heeft BWL in de loop van de tijd diverse
laagbouwwoningen verkocht, bv. in de Robinsonstraat. Tijdens de
hoorzitting bleek dat dat daarna niet altijd goed was gegaan. Nadat de
eerste koper het huis later weer had verkocht werden sommige huizen door
huisjesmelkers opgekocht.
Uit de Leeuwarder Courant van 19-5-2001:
LEEUWARDEN Huisjesmelkers hebben in de jaren negentig verschillende keren de hand gelegd op vroegere huurwoningen van corporatie Beter Wonen Leeuwarden (BWL) in de Leeuwarder Vrijheidswijk. De corporatie verkocht deze huizen eind jaren tachtig aan de zittende huurders.
Deze huurders deden hun woning soms over aan huisjesmelkers, die ze op hun beurt verhuurden aan grote groepen mensen. Corporatiebestuurder Henk Deinum kan zich twee van zulke gevallen herinneren.
Deinum: "Één keer ging het om een huis dat volgepropt zat met studenten. In de andere woning zaten drugsverslaafden." De problemen rond deze gevallen zijn overigens wel opgelost. De corporatie kocht een van de huizen terug van de eigenaar en verkocht deze vervolgens door aan een nettere koper.
BWL verkoopt nog steeds grote aantallen huurhuizen aan de zittende huurders. Daar hebben huisjesmelkers echter geen kans, aldus Deinum: "We nemen de laatste jaren een clausule op in het contract waarin staat dat woningen niet mogen worden verhuurd, ook niet door een latere koper."Over de hoorzitting schreef tenslotte de rubriek 'Gehoord en Gezien' in de Leeuwarder Courant van 18-5-2001 nog het volgende:
BEWONERS VAN de Vrijheidwijk lieten zich gisteravond helemaal gaan in hun boosheid over al het gesloop in hun buurt. Lekker even alle gal eruit, iets waar Leeuwarders altijd goed in zijn. De bewonerswerkgroep volkshuisvesting had de sfeer er al in gebracht met bordjes bij de ingang: BKZ-gevaar (Bilker-Kropff-ziekte)...
..."U bent toch tegen huisjesmelkers? Maar u bent zelf ook een huisjesmelker, meneer Deinum", zo werd de voorman van Corporatie Holding Friesland toegeslingerd uit de zaal. Een oude man stond met wijdse gebaren achter de microfoon om even een heel ander onderwerp aan te snijden: "Ik wu graach un boom kappe en nou mag dat nyt van de korperaatsy en fan de gemeente. Wat is dat nou?"...
...Een andere man: "Drie jaar geleden was burgemeester Apotheker hier.
Die had z'n mond vol over allemaal speeltoestellen. En wat is er gekomen?
Helemaal niks! Jullie zijn één grote lach!" Schaterend ging de man
weer zitten.
Einde bericht uit Gehoord en Gezien; 3e LC-bericht.