Op maandagavond 20-12-1999 is er een extra Raadsvergadering over
Zalmsnip en de tarieven rioolrecht voor volgend jaar.
Tevens staan nog een paar hete hangijzers op de agenda, waar men door de
perikelen rond deze zaken eerder niet aan toe kwam, nl. het Kaderplan
Stedelijke Vernieuwing en de zogenaamde Wijkraden, een soort
Stadsdeelraden, alleen dan niet gekozen, maar volgestopt met
buurtbobo's, opbouwwerkertjes, de wijksmeris ed. Lekker democratisch
dus en niet ongevaarlijk als ze werkelijk iets te zeggen krijgen.
Uit de Leeuwarder Courant van 18-12-1999:
LEEUWARDEN - Burgemeester en wethouders van Leeuwarden hebben de
gelederen weer gesloten. Maandagavond [Nee, dinsdagavond 14-12 jl.
tijdens de voortzetting van de Raad van maandagavond] was
verdeeldheid ontstaan toen de gemeenteraad weigerde belastingplannen
van b. en w. goed te keuren. De stemmen staakten bij 18-18.
[Nee, er is helemaal niet gestemd. Dat werd verhinderd door burgemeester Loeki van Maaren, die snel de vergadering verdaagde toen duidelijk werd dat
het die kant op ging.]
Het college heeft gisteren een compromisvoorstel geformuleerd,
waarmee het volgende week de raadsleden alsnog over de streep hoopt
te trekken. In het nieuwste voorstel houdt het vast aan zijn plan de
rioolbelasting op te heffen en onder te brengen bij de onroerend
zaakbelasting.
[Zoals eerder opgemerkt: De verhouding "gebruikersdeel rioolrecht" en "eigenaarsdeel rioolrecht" wordt hiermee voor gebruikers, veelal huurders, veel ongunstiger. In 1999 gold voor een huishouden: Het eigenaarsdeel rioolrecht was ¦166,25 en het
gebruikersdeel ¦39,- De verhouding is ong. 4 staat tot 1. Het gebruikersdeel is 23,45% van het eigenaarsdeel. Er moet een bepaalde totaalopbrengst binnenkomen, maar dan via de OZB. Via de OZB kan dat op z'n best geregeld worden door de tarieven eigenaarsdeel staat tot
gebruikersdeel te zetten op 5 staat tot 4, omdat volgens de wet het
eigenaarsdeel maximaal 125% mag zijn van het gebruikersdeel. M.a.w.:
Het gebruikersdeel is dan 80% van het eigenaarsdeel. In feite betaalt
een huurder voor het rioolrecht dan 80% van het eigenaarsdeel, nu
23,45%. De hele operatie is een enorme verschuiving van de lastendruk
rioolrechten van de eigenaren naar de huurders! In feite loopt de
rioolheffing dan ook op de WOZ-waarde van de woning, omdat de OZB
daar op loopt. Dat betekent dat vooral huurders in een dure
huurwoning veel meer rioolrecht gebruikersdeel gaan betalen. Ons
voorstel om na een overgangsjaar het gebruikersdeel te regelen via
het waterverbruik, was eerlijker, mede omdat we er ook van uit gingen
dat het tarief zou zijn: Een bedrag per kub.m. water dat uitkwam op
de huidige ¦39,- bij het gemiddelde verbruik/jaar aan water wat een gezin verbruikt. Het was dus geen milieuheffing om de mensen te dwingen minder water te gebruiken, omdat er altijd een bepaalde minimum hoeveelheid water nodig is waar beneden je redelijkerwijs niet kunt gaan, zonder allerlei negatieve effecten. Tevens had je er op rijksniveau aan kunnen denken het BTW-tarief dat nu vanaf zoveel kub.m. 17,5% is, terug te zetten op 6%, net als vroeger, of beter
nog: Een nul-tarief BTW in te voeren voor water. In plaats daarvan
gooit het Rijk per 1 januari een heffing per kuub op het water van 51
cent... Ons voorstel werd op zich hiermee niet geraakt, omdat het
geen procentuele opslag was, maar een bedrag in centen per kuub,
gelijk aan ¦39,- bij een gemiddeld waterverbruik per gezin. Uiteraard verviel hiermee het vaste bedrag van ¦39,- zoals in 1999 geheven.]
Hiermee is in ieder geval de juridische onzekerheid - en het risico
van inkomstenderving - rond de huidige regeling weggenomen. Het
college opent de geldbuidel om alle tegenstanders meer of minder
tegemoet te komen.
[Het huidige systeem koppelt het gebruikersdeel in
stappen van zoveel kuub water op zich net als ons voorstel ook aan
het waterverbruik. De genoemde ¦39,- geldt voor een verbruik tot en met 199 kub.m. water, waar zo'n beetje alle huishoudens beneden blijven, maar bedrijven niet. In ons verhaal liep 80% van de exploitatiekosten via het eigenaarsdeel, waarvan de helft via
WOZ-waarde (draagkrachtbeginsel) en de andere helft via kadastraal
oppervlak ("flat fee" idee per vierkante meter oppervlak) en de
resterende 20% via een vaste opslag van zoveel cent per kub.m.
waterverbruik. Juridisch is dat niet getoetst, omdat dat systeem bij
ons weten nergens wordt gebruikt, maar als de tarieven zo worden
bepaald dat er geen extreme betaalsituaties ontstaan - je kunt
'schuiven' in het eigenaarsdeel met de verhouding tussen
draagkrachtbeginsel en "flat fee" of anders gezegd grafisch uitgezet
kun je de grafiek steiler of vlakker maken - zou ik wel eens willen
weten waarom dat juridisch niet stand zou kunnen houden. Dat
bedrijven zelf zo min mogelijk willen betalen en dat dat
onvermijdelijk dan over de ruggen van de gewone huishoudens gaat, wil
nog niet zeggen dat DAT dan redelijk en evenwichtig is!]
Een bedrag van ¦450.000 - de laatste twee jaar overgehouden van de rijksuitkering voor de zogeheten Zalmsnip - wordt gebruikt om de afvalstoffenheffing te verlagen. Dit geld was anders toegevoegd aan de algemene middelen.
[Zoals eerder gezegd: Dat laatste is in strijd
met de rijkscirculaire van minister Peper van 29-11-1999. In zoverre is
dit een stapje voorwaarts. De NLP (Gijs Jacobse) stelde afgelopen
dinsdagavond voor om dit geld in te zetten voor verlaging van de
gemeentelijke afvalstoffenheffing. Dat klonk op zich niet onredelijk,
maar toch klopt het niet. De SP zei toen meteen dat ze hier tegen
was, omdat ze de Zalmsnip beziet als een inkomensmaatregel zodat het
geld daarvoor gebruikt moet worden. B&W nemen nu in feite het
NLP-voorstel over. Het effect is het volgende: De tarieven
Afvalstoffenheffing zijn een x bedrag lager, dank zij 'Zalm-geld'.
Dit komt ten goede aan iedereen die via Frigem of rechtstreeks op
aanslag afvalstoffenheffing betaalt. Daaroverheen krijgt men de
¦100,- Zalmsnip. Per saldo meer dan ¦100,- dus. Degenen die kwijtschelding krijgen (minima) krijgen in dit nieuwe voorstel i.t.t. het oorspronkelijke verhaal de Zalmsnip. Dus exact de ¦100,- Verschil
dus qua bedrag... Daarom is het toch geen goed voorstel. Het bedrag
had gewoon net als in 1999 moeten worden gebruikt voor uitbetaling
van de Zalmsnip ook aan kamerbewoners.]
Burgemeester en wethouders zetten nog eens circa ¦2 miljoen in voor algemene lastenverlichting. Dit gebeurt door definitief af te zien van verhoging - met het inflatiepercentage - van de onroerend zaakbelasting in 2001 en 2002.
[Dit zou een aardig gebaar zijn geweest als niet in 2001 de gevolgen van de hertaxatie gaan doorwerken in de WOZ-waarden van de woningen en daarmee in de hoogte van de te betalen bedragen voor eigenaren en huurders van woningen!
Die gevolgen zijn door de idiote stijging van de huizenprijzen
rampzalig! Daarom is het volstrekt onvoldoende om de tarieven niet
meer te verhogen met het inflatiepercentage. Het helpt pas, als de
tarieven dan drastisch omlaag gaan, zodat men niet zwaarder wordt
belast met OZB dan nu.]
De Zalmsnip wordt nu ook uitgekeerd aan uitkeringsgerechtigden en
inwoners van verzorgings- en verpleegtehuizen. Leeuwarden blijft
studenten uitzonderen van de gift.
[Het College capituleert m.b.t. de eerste twee groepen, maar niet t.a.v. kamerbewoners. Dinsdagavond jl. probeerde "Fractie De Haan" nog even om in elk geval de kamerbewoners met een uitkering nog wel de Zalmsnip te laten geven, maar de wethouder ging hier niet eens op in. De SP vond van meet af aan met het PEL, dat alle kamerbewoners ook weer de Zalmsnip moesten
krijgen.]
Volgend jaar zal de gemeente bekijken of de hertaxatie en de daarbij
passende nieuwe belastingtarieven ertoe noodzaken de bezitters van
duurdere woningen te compenseren. De huidige belastingvoorstellen
bezorgen 12 procent van de Leeuwarder woningbezitters iets hogere
lasten. Alle anderen gaan er juist op vooruit.
[Zoals eerder gesteld:
Van dat laatste geloof ik niets. Als voor de OZB een bepaalde
opbrengst op het kleed moet komen en voor de rioolexploitatie ook,
dan maakt het op z'n best niks uit of je die samenvoegt, alleen de
lastenverdeling wordt anders, zoals eerder uitgelegd in dit verhaal.
En over die aangekondigde compensatie voor huiseigenaren met duurdere
woningen om de gevolgen van de hertaxatie in 2001 te verzachten:
Opnieuw een verplaatsing van de lastendruk naar de mensen met minder
geld! Want het komt uit de lengte of uit de breedte qua geld.
Bovendien: Makelaarskringen stellen dat juist de bestaande,
goedkopere koophuisjes naar verhouding veel meer in prijs zijn
gestegen dan de duurdere woningen! Zo geredeneerd zouden juist de
goedkopere koopwoningen dan wat compensatie moeten krijgen. Maar
aangezien de VVD op dit punt de Raad lijkt te kunnen dicteren, vrees
ik het ergste en dat blijkt nu al uit het nieuwe B&W voorstel. Er
moeten in 2001 2 dingen gebeuren, reeds uit te werken in 2000: De
tarieven moeten drastisch omlaag voor de OZB en als dat onvoldoende
helpt, moeten er aparte tarieven komen voor woningen en voor
niet-woningen. Dat laatste zal ook wel weer tegen het zere been van
de VVD zijn, die dan wel zal gaan zeuren over 'het vestigingsklimaat'
voor bedrijven, maar dan moeten de andere partijen op dat punt de VVD
maar wegstemmen. Er is ook nog zoiets als een financieel woonklimaat
voor lagerbetaalden, of de VVD dat nu leuk vindt of niet.]
Einde LC-bericht. Commentaar tussen [].