In de wijk Schieringen/Heechterp is de gemeente begonnen met een experiment om zogeheten 'fase-4 cliënten' aan een betaalde, gesubsidieerde of vrijwilligersbaan te helpen. 'Fase-4 cliënten' zijn uitkeringsgerechtigden waarvan de gemeente denkt dat het voor hen erg moeilijk zal zijn nog op een 'normale' manier (via solliciteren e.d.) werk te krijgen. Het experiment wordt niet uitgevoerd door de Sociale Dienst zelf, maar door bureau Maatwerk uit Helmond. Maatwerk is geen overheidsinstelling, maar een particulier bedrijf. Mocht dit project goede resultaten opleveren, dan is er grote kans dat Maatwerk in de toekomst ook in andere wijken aan het werk zal gaan.
Voor zover wij weten is dit de eerste keer dat in Friesland een dergelijk experiment uitgevoerd wordt door een particulier bedrijf. Bureau Maatwerk heeft al wel in andere gemeenten ervaring opgedaan met dit soort werk. Als we de gemeente mogen geloven heeft Maatwerk in Enschede, Almelo en Apeldoorn respectievelijk 270, 102 en 54 uitkeringsgerechtigden aan een betaalde baan geholpen.
Hoe gaat e.e.a. nu in zijn werk? De gemeente verstrekt de namen en adressen van uitkeringsgerechtigden uit Heechterp/Schieringen aan Maatwerk. Maatwerk nodigt u vervolgens uit voor een gesprek. In dat gesprek bekijkt men dan welke mogelijkheden er zijn u aan een baan te helpen. Zonodig volgen er na dat eerste gesprek nog een aantal gesprekken. Maatwerk stelt dan - in theorie samen met u - een trajectplan op. In dat trajectplan wordt voor u een weg uitgestippeld richting een betaalde, gesubsidieerde of vrijwilligersbaan. Bij een gesubsidieerde baan moet u denken aan Melkertbanen of de banenpool.
Bent u met Maatwerk tot overeenstemming gekomen over een contract, dan meldt Maatwerk u aan bij de afdeling Arbeidstoeleiding van Sociale Zaken. Arbeidstoeleiding stelt dan een contract op. In dat contract worden de wederzijdse verplichtingen vastgesteld. Dat contract wordt zowel door u als door Arbeidstoeleiding ondertekend.
Maatwerk ontvangt een vergoeding voor elk opgesteld trajectplan. Daarnaast krijgt ze een vergoeding voor elke begeleiding die er toe leidt dat de uitkeringsgerechtigde een vaste baan krijgt. Aan dat laatste heeft de gemeente overigens wel voorwaarden gesteld. Maatwerk ontvangt in het laatste geval alleen een vergoeding als de uitkeringsgerechtigde een arbeidscontract heeft voor tenminste zes maanden en de wettelijke proeftijd van twee maanden succesvol heeft doorstaan.
Wat kunt u nu het beste doen?
Het belangrijkste is dat u weet wat u wilt! Naar onze ervaring gaan veel mensen naar dit soort gesprekken zonder dat ze er over nagedacht hebben wat ze nu eigenlijk zelf willen. Het gevolg is dan niet zelden dat ze tot iets gedwongen worden waarin ze eigenlijk helemaal geen zin hebben. Stel bijvoorbeeld dat Maatwerk vrijwilligerswerk voor u vindt in een buurthuis. Eigenlijk vindt u dat stomvervelend, maar u gaat er toch mee akkoord omdat u bang bent dat u wanneer u weigert, gedonder krijgt met de Sociale Dienst.
Het gevolg zal zijn dat u elke dag met de pest in naar uw werk gaat en dat het buurthuis opgescheept zit met een 'vrijwilliger' die de hele dag met een zwart gezicht rondloopt.
Het is beter dat u voor uzelf nagaat waar u goed in bent en wat u leuk vindt. Maatwerk moet er dan maar voor zorgen dat ze iets vinden in de door u aangegeven richting. Daar worden ze tenslotte dik voor betaald. Wanneer u een richting heeft bepaald die u graag op wilt, laat u dan niet te gemakkelijk ompraten door een goedgebekte medewerker van Maatwerk die denkt dat zij/hij beter weet wat goed voor u is dan uzelf.
Realiseer u goed dat u wanneer u zo'n contract (of trajectplan) ondertekent, gebonden bent aan de bepalingen van dat contract! Wanneer u zich niet aan de afspraken houdt heeft u kans dat Maatwerk de begeleiding stopt en dat vervolgens doorgeeft aan de Sociale Dienst. De Sociale Dienst zal u dan oproepen voor een heronderzoek. Wanneer de Sociale Dienst tot de conclusie komt dat het uw eigen schuld is, heeft u grote kans dat u een flinke strafkorting oploopt.
Wanneer u wilt stoppen met het traject meld dat dan zelf bij de Sociale Dienst. Het is het beste dat u dat schriftelijk doet. Maak ook een afspraak met uw contactambtenaar bij de Sociale Dienst en leg haar/hem uit waarom u wilt stoppen. Zeg niet dat u er 'geen zin' meer in heeft. De Sociale Dienst zal dat gegarandeerd niet accepteren. Stop alleen maar wanneer u daar werkelijk goede redenen voor heeft, bijv. omdat uw opleidingsinstituut of Maatwerk haar afspraken niet nakomt. Niet alleen u, maar ook de Sociale Dienst en het bedrijf of de instelling waar u een opleiding volgt of werkervaring opdoet zijn verplicht zich aan de afspraken in het contract te houden. Doen ze dat niet, laat dan niet over u heen lopen! Wanneer u klachten heeft, meld die dan altijd bij de Sociale Dienst. Eventuele klachten kunt u ook altijd aan ons kwijt.
Tenslotte nog even iets over uw privacy. De Sociale Dienst mag aan Maatwerk niet meer doorgeven dan uw naam en adres. Vertelt u in vertrouwen zaken aan een medewerker van Maatwerk waarvan u niet wilt dat de Sociale Dienst ze te weten komt, dan mag Maatwerk die zaken niet doorgeven aan de Sociale Dienst.
Wees in het algemeen voorzichtig met het vertellen van uw privé-aangelegenheden aan de Sociale Dienst of aan Maatwerk! Hoe vriendelijk en behulpzaam de medewerkers van Maatwerk ook mogen zijn, ze zitten er uiteindelijk niet uit menslievendheid. Maatwerk is een bedrijf dat geld wil verdienen, niet meer en niet minder.
Op 7 oktober jl. schoot de Haagse rechter Van Delden een gat in de
Koppelingswet. In die wet staat dat 'illegalen' geen recht hebben
op sociale uitkeringen en andere collectieve voorzieningen zoals
onderwijs en gezondheidszorg. Zo raakte een Turkse Koerd zijn
uitkering kwijt. Hij had geen verblijfsstatus, maar eerder verbood
de rechter zijn uitzetting naar Turkije zolang zijn aanvraag voor
een verblijfsvergunning in behandeling is. Hij had namelijk in Turkije
grote kans vervolgd te worden als hij daar de uitslag moest af-
wachten. Kortom: Volgens de rechtbank heeft deze man dus formeel
toestemming om in Nederland te zijn. De rechter stelde dat onder
'rechtmatig verblijf' ook valt: Schriftelijke toestemming om in
Nederland te mogen blijven in afwachting van een nadere beslissing
en ook een rechterlijk verbod op uitzetting is een 'rechtmatig
verblijf'. In 1953 werd door de Raad van Europa het Europees Ver-
drag voor Sociale en Medische Bijstand aangenomen (EVSMB) en ook
Turkije tekende toen, als lid van deze Raad. Daarom heeft deze man
als onderdaan van een land dat toen tekende, gewoon recht op
medische en sociale bijstand. De uitspraak heeft specifiek gevol-
gen voor ongeveer 300 mensen in soortgelijke situatie, t.a.v. de
Bijstandswet. Het ministerie is het oneens met de uitspraak en
gaat in beroep. Maar toch: Een mooi succes voor het kleine en
straatarme Haags Advocaten Collectief Centrum.
[Bron: Diverse perspublicaties]
Kortingsregeling terug van weggeweest
Sinds 1 januari 1999 kunnen uitkeringsgerechtigden weer declareren
voor deelname aan sociale- en culturele activiteiten. In de
praktijk komt dit neer op een voorzetting van de oude regeling die
twee jaar geleden sneuvelde met de kortingspas in het vooruitzicht.
Anders dan normale mensen, besloot de gemeenteraad de oude regeling af te schaffen voordat de nieuwe een feit werd. Met andere
woorden: "we gooien onze oude sokken al vast weg; de nieuwe worden
zooooo mooi!" Die nieuwe sokken werden zo mooi dat ze er niet
kwamen. Intussen heeft de gemeente Leeuwarden wel twee jaar zonder
structurele kortingsregeling gezeten; van dit soort minimabeleid
lusten de honden echt geen brood.
Ja, zeggen de dames en heren politici dan, in individuele gevallen
kan men toch een beroep doen op de bijzondere bijstand. Probeer
die praatjes maar eens te verkopen aan al die gezinnen, die er de
afgelopen jaren honderden guldens bij ingeschoten zijn.
In diverse gemeenten wordt naast een kortingsregeling voor deelname aan het maatschappelijk verkeer ook gewerkt met aanvullende regelingen, waarbij bepaalde categorieën, om de zoveel jaar duurzame goederen kunnen vernieuwen. Huishoudelijke apparaten, het zogenaamde witgoed: wasmachines, koelkasten, stofzuigers om een idee te geven. Nu is het niet zo dat in Leeuwarden mensen in individuele gevallen ook niet bepaalde voor bepaalde noodzakelijke uitgaven kunnen worden betaald, maar alleen als er al een stape- ling van schulden is. Je zou kunnen zeggen, pas als je zoveel schulden hebt dat de betalingscapaciteit nul is, worden noodzake- lijke uitgaven zoals boven genoemd vanuit de bijzondere bijstand betaald.
Om nu te controleren of er in de gemeente sprake zou kunnen zijn
van armoe, men spreekt in dit verband ook wel van de armoedeval,
komt er een onderzoek hiernaar. Pas nadat de resultaten hiervan
bekend zijn, volgt er een ambtelijk advies of Leeuwarden ook een
"witgoed-fonds" krijgt.
Tot nu toe gaat aan het gehussel met "regelingetje weg, oud
fondsje in versteld jas terug" en aan de diverse onderzoekjes
waarmee men het eigen falen en domheid wil verdoezelen, zoveel op
dat je wel tot de conclusie moet komen dat het oprichten van een
onderzoeksbureautje wel dè weg is om aan de armoedeval te
ontkomen!
Wat de zogenaamde progressieve partijen de laatste jaren er op
lokaal niveau in Leeuwarden van gebakken hebben is ronduit triest.
Het is duidelijk de men geen benul heeft van de noden van mensen
die meerjarig op een bijstandsuitkering aangewezen zijn.
Maar goed, we kunnen weer declareren! Per persoon ¦100,- Wel even voorschieten natuurlijk?!
DIRECTEUR HERDER VAN SOCIALE DIENST: "Geen nieuwe kortingen nodig op bijstandsuitkeringen"
Tijdens het laatste cliëntenoverleg tussen diverse organisaties en de sociale dienst op 8 maart jl. is van onze zijde bezorgdheid uitgesproken over de komende verdere "decentralisatie" van de bijstandsuitkeringen. In de Tweede Kamer wordt nog over de details gedebatteerd, maar zeker is, dat het "toeslagengedeelte" van de bijstandsuitkering wordt gedecentraliseerd. Dat wil zeggen dat de gemeenten dit zelf moeten betalen. Nu is het zo, dat van de hele uitkering (basis plus toeslag) 10 procent door de gemeente zelf wordt betaald. Dat wordt straks 10% van de basisuitkering en 100% van de toeslag. Echtparen met een 'gezinsuitkering" hebben in feite alleen een 'basisuitkering' van 100% van de bijstandsnorm, maar alleenstaanden en een-ouder-gezinnen die zelfstandig wonen kennen een toeslag van 20% bovenop hun basisuitkering van resp. 50 en 70 procent.
Onze bezorgdheid was ingegeven door de gedachte dat het Rijk
straks weliswaar die toeslagen via een ingewikkelde formule gaat
compenseren aan de gemeente, maar dat dit tevens een nieuwe bezuinigingsoperatie zal inhouden in die zin, dat de compensatie te
weinig zal zijn, waarop de gemeenten de 'toeslagen' gaan afknijpen.
Kortom: Meestal betekent decentraliseren ook bezuinigen. De
gemeente had al berekend: "Voor de uitkeringsregelingen waarin de
meeste uitkeringsgerechtigden zitten, de alleenwonende alleen-
staanden en alleenstaande ouders (resp. 2123 en 953) neemt het
gemeentelijk aandeel toe van 10% naar resp. 35,7% en 30,0%. Het
is op dit moment nog niet bekend wat de omvang zal zijn van het
nog te decentraliseren budget voor toeslagen. Daardoor kan ook nog
geen uitspraak gedaan worden over het al dan niet toereikend zijn
van dat budget voor de gemeente Leeuwarden." Einde citaat.
Directeur Herder van de sociale dienst stelde op 8 maart jl. dat
hij ervan uit ging dat de decentralisatie van de toeslagen geen
gevolgen zal hebben voor de uitkeringen en daarmee op de financiële positie van de uitkeringsgerechtigden.
Toen echter de nieuwe bijstandswet werd ingevoerd had het Rijk
zich hiermee als doel gesteld ong. 380 miljoen landelijk te besparen en dit doel in 1999 te evalueren. Wat, als blijkt dat het doel
niet is gehaald?
Dhr. Herder stelde dat het Leeuwarder aandeel in de bezuinigingen
al was verdisconteerd in het beleid zoals de gemeenteraad dat had
vastgesteld bij invoering van de nABW en hij stelde tevens dat de
Raad dat dan maar moet accepteren. Het komt er kortheidshalve dus
op neer dat dhr. Herder vindt dat bij de komende decentralisatie
van de toeslagen geen verdere kortingen op de uitkeringen nodig
zijn.
Laten we hopen dat t.z.t. de gemeenteraad die mening ook
deelt, omdat er natuurlijk wel een verschil is tussen de gerealiseerde bezuiniging (Leeuwarder aandeel in de 380 miljoen) en een
toekomstig "gat" in de financiële dekking van de toeslagen. Of de Raad dan ook de rug recht houdt of toch weer verdere bezuinigingen
invoert op de toeslagen in de bijstandsuitkeringen van alleenstaanden en een-ouder-gezinnen, is dan maar zeer de vraag, ondanks
de ferme uitspraken van directeur Herder...