LEEUWARDEN HOUDT ZALMSNIP ACHTER
plus commentaar en voorgeschiedenis


'Leeuwarden houdt Zalmsnip achter'
Uit de Leeuwarder Courant van vrijdag 17/8/2001.


Terwijl de gemeente Terschelling een nota verstuurde voor de gemeentelijke belastingen met als afzender op de envelop: 'het gemeenste bestuur van Terschelling', zitten qua belastingen ed. de echte boosdoeners in het College van B en W van Leeuwarden.
En het gaat weer eens over de Zalmsnip, nu over 2001. In 1999 leek het eindelijk voor elkaar: Ook kamerbewoners hadden recht op de Zalmsnip. Uiteraard zijn dat voor 90 procent studenten, maar je hoefde geen student op een kamer te zijn om als kamerbewoner hierop recht te hebben.
In het jaar 2000 ging het al weer mis: Kamerbewoners werden weer uitgesloten van de Zalmsnip. Uiteraard gingen wij op 17-11-99 hierover inspreken in de Commissie Bestuur en Middelen en op 5-11-99 stuurden wij hierover een brief naar de gemeenteraad. B en W wilden toen al nog veel verder gaan en ook mensen die recht hadden op kwijtschelding en de bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen uitsluiten van de Zalmsnip. Dat ging een meerderheid in de Raad uiteindelijk te ver en het kwam tot een harde aanvaring waarbij de raadsvergadering een aantal dagen (!) werd geschorst, nl. van 14-12 tot 17-12-99...
Op 17-12-99 kwam er uiteindelijk het volgende compromis uit:

  1. De fl. 450.000,- Zalmsnip geld die overbleef van de afgelopen twee jaar wordt gebruikt om de afvalstoffenheffing te verlagen.  Dit geld gaat NIET in de algemene reserve.
  2. Mensen die kwijtschelding hebben van gemeentelijke belastingen en heffingen hebben in 2000 ook recht op deze honderd piek.
  3. Hetzelfde geldt voor mensen in verpleeg- en verzorgingstehuizen.
  4. Kamerbewoners, waaronder veel studenten, krijgen nog steeds conform het oorspronkelijke voorstel, in 2000 geen Zalmsnip meer.

Kortom: Voor het jaar 2000 werd voor 2 groepen inwoners de Zalmsnip weer gered, maar voor kamerbewoners niet. PEL, SP en de toenmalige fractie De Haan waren de enigen die hen niet lieten vallen.
Hen niks geven deugde toen niet en nu nog niet. Zie daarvoor het volgende stukje vragen en antwoorden.

Minister Zalm aan leden Tweede Kamer over o.a. bewoners van onzelfstandige woonruimte (kamers):

Op 2-2-1998 antwoordde de Minister op schriftelijke vragen van de Kamerleden mw. Nijpels-Hezemans en dhr. Hendriks o.a. als volgt:

"Zoals bij diverse gelegenheden aan de Tweede Kamer is gemeld , voorziet de regeling erin dat degenen die een belastingaanslag krijgen voor de desbetreffende gemeentelijke belasting in aanmerking komen voor de lokale lastenverlichting. De fl. 100 maatregel voorziet in een vermindering op het aanslagbiljet voor de OZB/RZB, of, als de Eerste Kamer instemt met het wetsvoorstel begrotingswet gemeentefonds 1998, de afvalstoffenheffing/reinigingsrecht of het rioolafvoerrecht. De bewoners van niet-zelfstandige woonruimten krijgen geen (individuele) aanslag voor deze heffingen. Wel is het zo dat de gemeenten via het gemeentefonds voor elk van deze niet-zelfstandige woonruimten worden gecompenseerd. Het kabinet gaat er daarom van uit dat gemeenten het bedrag van fl. 100 ook doorsluizen naar de bewoners van niet-zelfstandige woonruimten. De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, mevr. Van de Vondervoort, heeft in de Tweede Kamer aangegeven dat het kabinet de gemeenten dringend adviseert om een zodanige voorziening te treffen dat ook aan diegenen die geen zelfstandige aanslag krijgen toch fl. 100 wordt uitgekeerd. De gemeentefondsbeheerders hebben in een circulaire van 3 december 1997 de gemeenten hierop gewezen. Overigens heeft ook de VNG in haar ledenbrief de gemeenten aangespoord om ook bewoners waarvoor wel compensatie plaatsvindt via het gemeentefonds, maar waarvoor de regeling geen vermindering voorschrijft, te laten profiteren van de lokale lastenverlichting." Einde citaat.


Kortom: De gemeenten worden via het gemeentefonds voor ELK van deze niet-zelfstandige woonruimten gecompenseerd, dus voor elke kamer. Deze opmerking van de Minister en het verhaal uit 1998 van de gemeente Leeuwarden waarin werd gesteld dat slechts fl. 100,--/wooneenheid op basis van de FVW (Financiële Verhoudings Wet) werd betaald lijken ons niet helemaal te sporen. Dat laatste betrof een reactie van het College aan het P.E.L. over deze materie.

Naar ons idee kan dit twee dingen betekenen:

Ofwel het Rijk betaalt fl. 100,- per huisnummer ofwel het Rijk betaalt fl. 100,- per huishouden. In onze optiek voert OOK een kamerbewoner een zelfstandig huishouden, weliswaar in ONzelfstandige woonruimte.
Het schijnt maar moeilijk te vatten te zijn door het College DAT JE EEN ZELFSTANDIGE HUISHOUDING KUNT VOEREN OP EEN KAMER! Want: Hij/zij heeft de andere kamerbewoners niet voor het uitzoeken. Dezen komen wanneer de huisbaas verhuurt en gaan wanneer zij dat willen. (einde huurovereenkomst) Zij zijn niet verplicht hun bestaanskosten te delen met andere kamerbewoners, hoe vaak bv. de sociale dienst dat via haar regelgeving ook doet voorkomen. (Korting ABW voor kamerbewoners) Bovendien gaat het bij kamerbewoners meestal om studenten. Zij hebben met de ABW niets te maken. Indien het Rijk betaalt per huisnummer (incl. de onzelfstandige woonruimte - v.m. HAT-eenheden - die een eigen huisnummer meekregen en incl. woongroepen-panden waar elke wooneenheid een eigen huisnummer heeft) moet elk kamerpand dat niet als zodanig bij het Rijk bekend is, tenminste 1 maal fl. 100,- krijgen, door de kamerbewoners onderling te verdelen. De regeling zoals die dit jaar is, wijst er echter op, dat elk huishouden recht heeft op fl. 100,- en zo is het indertijd in de Kamer ook door de minister gesteld.  De gemeente stelde in haar rubriek in het blad "Huis aan Huis" in 1999 namelijk:

"Personen die geen directe 'relatie' hebben met de Frigem (zoals veel kamerbewoners) en die dus niet automatisch de snip ontvangen, kunnen bij de afdeling Belastingen een formuliertje halen waarmee ze de Zalmsnip kunnen aanvragen." Einde citaat.

Kortom: Dit leek eindelijk goed geregeld, maar herfst 1999 lazen we ambtelijk geklaag over "fraudegevoeligheid". Voor wat betreft deze categorie lijkt ons dat niet zo moeilijk dat uit te sluiten door legitimatie te vragen en even op de terminal te kijken of persoon in kwestie wel op het opgegeven adres in het GBA zit. En zo niet, dan had ons verhaal geweest: Je moet je nu ter plekke laten inschrijven, anders geen Zalm-snip. Een win/win situatie dus: De gemeente een inwoner rijker, dus meer geld voor het Gemeentefonds en de kamerbewoner fl. 100,- rijker.
De gemeente ging vanaf 1-1-2000 kamerbewoners weer uitsluiten door uitvoeringstechnisch de Zalm-snip te verrekenen in het tarief voor de afvalstoffenheffing. Kamerbewoners betalen echter wel degelijk afvalstoffenheffing, omdat de verhuurder dit via de huurprijs doorberekent. Hoewel in strijd met art. 12 HPW berekent de kamerverhuurder veelal een all-in huur. Hierin zit dus ook de Essent-nota voor het hele pand verwerkt. De afvalstoffenheffing is veelal een 'meereizende post' op de Essent-nota. (Zichtbaar op de Essent-eindnota) Het totaalbedrag wordt door verhuurder doorberekend.
Toen B&W de Zalm-snip via de afvalstoffenheffing gingen verrekenen, gebeurde het volgende: Voorbeeld: Een verhuurder had 12 panden in de Vegelinbuurt per kamer verhuurd. Per pand stond het Essent-aansluitpunt op zijn naam. Hij ving dan 12 maal fl. 100,- plus nog eens fl. 100,- voor de woning waar hij zelf woonde.  Kassa voor meneer: fl. 1200,- extra ten onrechte verdiend! Eerder is wel door de gemeente gesteld, dat hij dat geld moet doorsluizen naar de kamerbewoners. Er zal in kringen van kamerverhuurders ongetwijfeld hartelijk zijn gelachen om dergelijke tentoongespreide onnozelheid bij de gemeente...

Herfst 2000 ging het Interstedelijk Studentenoverleg in de aanval over de Zalmsnip voor kamerbewoners.
Uit ons archief daarover het volgende:

Uit de Leeuwarder Courant van 10-11-2000:

STUDENTEN GRIJPEN VAAK NAAST ZALMSNIP

UTRECHT (ANP) - Veel gemeenten blijken de zogeheten Zalmsnip voor mensen met een laag inkomen, niet uit te keren aan studenten. Mogelijk steken gemeenten daardoor jaarlijks enkele miljoenen ten onrechte in eigen zak, zo meldde het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) gisteren. Het ISO baseert zich op een onderzoek van een student aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Die ontdekte dat alleen al in zijn stad vorig jaar een ton overbleef aan Zalmsnippen en fl. 85.000 dit jaar. Ook in Leeuwarden grijpen studenten naast de Zalmsnip.


Maar nu het jaar 2001: Op 1-11-2000 behandelde de Commissie Bestuur en Middelen een B en W voorstel met de titel: "Vaststellen tarieven afvalstoffenheffing en reinigingsrecht 2001".
Het heette daarin dat de tarieven voor 2001 in feite waren opgebouwd uit:

'Bruto-tarief afvalstoffenheffing plus kostenstijging minus Zalm-snip structureel minus reducering tariefstijging.'

Ofwel: Alle Zalm-snip geld voor 2001 leek gebruikt te worden om de tarieven Afvalstoffenheffing wat te matigen. Met geen woord werd meer gesproken over mensen die kwijtschelding hadden, over mensen in verpleeg- en verzorgingshuizen die noch rechtstreeks een aanslagbiljet krijgen noch rechtstreeks een Essent-nota enz.
M.a.w.: Geruisloos werden nu ook de 2 groepen die in 2000 nog wel recht hadden op een Zalm-snip omdat de Raad dat tegen de zin van B en W toen wilde, nu ook buitenspel gezet.

Het ISO is nu echter opnieuw in de aanval gegaan over de Zalm-snip voor kamerbewoners, maar de krant vergeet gelukkig niet ook de andere twee groepen te noemen.
Uit de Leeuwarder Courant van 17-8-2001:

'LEEUWARDEN HOUDT ZALMSNIP ACHTER'

LEEUWARDEN - Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) heeft de gemeente Leeuwarden opnieuw van discriminatie beschuldigd, omdat studenten in de Friese hoofdstad ten onrechte de Zalmsnip mislopen. Het douceurtje van fl. 100 voor huishoudens wordt in Leeuwarden ten onrechte niet aan kamerbewoners uitgekeerd.

In 1999 kregen de Leeuwarder studenten de Zalmsnip nog wel, omdat de gemeente toen geld had overgehouden. [Ja, geld dat ze overhielden door daarvoor in 1998 de kamerbewoners ten onrechte geen Zalmsnip te geven...]
Volgens wethouder Hermien de Haan (financiën) zijn kamerbewoners geen zelfstandig huishouden in de zin van de wet.
Het rijk, dat de uitkering financiert, wijst deze redenering overigens af.
[Gelukkig beschikt de journalist hier kennelijk over een geheugen dat wat verder gaat dan de krant van gisteren en vandaag, want ook toenmalig minister Peper had Leeuwarden al eens hierover op de vingers getikt, overigens zonder resultaat. Als een ministerie dan niet verder gaat is dat m.i. een slecht signaal aan wethouders van het soort 'Hermien de Haan', omdat die menen dat zij en niemand anders wel even uitmaken wat er gebeurt. Het schijnt maar moeilijk te begrijpen te zijn dat wonen in onzelfstandige woonruimte niet gelijk staat aan het voeren van een onzelfstandige huishouding. In werkelijkheid kan een kamerbewoner ook zijn/haar kosten van bestaan niet delen met de andere kamerbewoners. Hij/zij zal zelf de huur moeten betalen enz. Daarin zit geen verschil ten opzichte van een alleenstaande die in zelfstandige woonruimte woont.]

Sinds vorig jaar verrekent Leeuwarden de Zalmsnip met de afvalstoffenheffing. Hierdoor lopen studenten en tehuisbewoners de uitkering mis. Dit geldt ook voor laagstbetaalden, wier afvalstoffenheffing door de gemeente wordt kwijtgescholden.
[M.b.t. tehuisbewoners en mensen met kwijtschelding afvalstoffenheffing ging het fout sinds 1-1-2001. Als in 2000 iemand kwijtschelding afvalstoffenheffing kreeg, betaalde de gemeente aan diegene rechtstreeks de Zalmsnip uit; als alles conform het raadsbesluit uit december 1999 ging. We kennen een aantal gevallen waarin dit ook correct zo is uitgevoerd.]

Het ISO wijst er op dat ook studenten in Nijmegen, Deventer en Kampen van de Zalmsnip verstoken blijven. Volgens de organisatie is de voorlichting over de Zalmsnip aan studenten veelal gebrekkig.
Einde LC-bericht. Commentaar tussen [].