"PEL vraagt Raad: laat Rekenkamer effectiviteit reïntegratietrajecten onderzoeken"
Brief PEL aan Raad d.d. 6/2/2007 plus:
VVD bericht PEL: "Rekenkamer wilde al in 2006 geen onderzoek houden..."
Bericht VVD van 12/2/2007 plus:
"VVD stelt schriftelijke vragen aan het College over besteding reïntegratiegeld..."
Schriftelijke vragen d.d. 10/2/2007.
Op 6/2/2007 heeft het PEL de volgende brief verzonden naar de gemeenteraad en een afschrift via de e-mail naar alle raadsleden:
Leeuwarden 6-2-2007
Aan de gemeenteraad van Leeuwarden
Betreft: in te stellen onderzoek naar de effectiviteit van reïntegratietrajecten
Geachte leden van de gemeenteraad,
Onlangs concludeerde de Rekenkamer van de gemeente Amsterdam dat de effectiviteit van de in opdracht van de gemeente Amsterdam uitgevoerde reïntegratietrajecten zeer gering was. Het aantal uitkeringsgerechtigden dat d.m.v. een reïntegratietraject betaald werk kreeg, is laag. De Amsterdamse Rekenkamer concludeerde dan ook dat het aantal geslaagde trajecten in geen verhouding stond tot de aan die trajecten bestede middelen.
Victor Eiff, directeur van de Amsterdamse Rekenkamer, bestempelde de uitkomst in een interview in de Volkskrant dd 31-1-2007 als 'zeer treurig'. Op de vraag of Amsterdam een uitzondering vormt, antwoordt hij: 'Nee, die indruk heb ik niet….de Rekenkamer in Utrecht heeft een soortgelijk onderzoek gedaan en de uitkomst was min of meer hetzelfde'.
Zoals u weet zijn ook in Leeuwarden aanzienlijke sommen geld gemoeid met reïntegratietrajecten. In het verleden hebben wij al meerdere malen openlijk onze twijfel geuit t.a.v. de effectiviteit van die trajecten. Wij vragen u hierbij de Rekenkamer van de gemeente Leeuwarden te verzoeken een onderzoek in te stellen naar de effectiviteit van de in Leeuwarden uitgevoerde reïntegratietrajecten. Dat onderzoek zou zich in onze ogen met name moeten richten op de vraag hoeveel deelnemers aan reïntegratietrajecten daadwerkelijk zijn doorgestroomd naar een betaalde baan.
Uiteraard zijn wij bereid dit verzoek nader toe te lichten.
Met vriendelijke groet,
Namens het bestuur van de Vereniging PEL
Pyt van der Galiën
(voorzitter)
Wij ontvingen op 12/2/2007 de volgende reactie van de fractievoorzitster van de VVD, Aukje de Vries:
We begrijpen dat jullie je zorgen maken over de effectiviteit van de in Leeuwarden uitgevoerde reïntegratietrajecten. Jullie vragen daarom de raad om de lokale rekenkamer hiernaar een onderzoek te laten instellen. Ook wij hebben vragen bij de doelmatigheid van de inzet van de middelen.
Het rare is dat de lokale rekenkamer al in 2006 heeft gekeken naar het beleid voor de WWB.
Maar de rekenkamer heeft de oorspronkelijke doelstelling van het onderzoek aangepast (zie hieronder). In het stuk zelf staat: "We vertrouwen erop dat de gemeente zelf in staat is de mate van doeltreffendheid en doelmatigheid van het tot nu toe gevoerde beleid in beeld te brengen. Dat hoeft de rekenkamercommissie niet over te doen."
Daarom heeft de lokale rekenkamer zich beperkt tot het opstellen van een checklist voor het WWB-beleid. In de commissie heeft de VVD hierover al haar verbazing uitgesproken en aangegeven dit jammer te vinden, omdat wij van mening zijn dat de lokale rekenkamer "de luis in de pels" moet zijn. En ze dat op deze manier niet zijn. De lokale rekenkamer bepaalt echter haar eigen agenda.
Ik zal in ieder geval de lokale rekenkamer vragen om te reageren om dit verzoek.
Met vriendelijke groet,
Aukje de Vries
VVD Leeuwarden
PS: uit het Jaarverslag 2006 van de lokale rekenkamer in Leeuwarden:
Re-integratie
"In het jaarplan 2006 stond ook een effectmeting van het re-integratiebeleid opgenomen.
Aanleiding voor dit onderzoek waren de tegenvallende uitkomsten in de Monitor Werk en inkomen. Na de gemeenteraadverkiezingen werd een herijking van het re-integratiebeleid aangekondigd. Effectmeting van het oude beleid is daarmee niet zinvol meer.
Daarom heeft de rekenkamer in plaats van de effectmeting een checklist gemaakt waarmee de raad een hulpmiddel aangereikt krijgt voor het beoordelen van het nieuwe re-integratiebeleid begin 2007."
Commentaar: De Rekenkamer stelde: "We vertrouwen erop dat de gemeente zelf in staat is de mate van doeltreffendheid en doelmatigheid van het tot nu toe gevoerde beleid in beeld te brengen. Dat hoeft de rekenkamercommissie niet over te doen."
Als dat als Rekenkamer je uitgangspunt is, gooi de toko dan maar dicht. En hoezo: 'over doen'?
Dit lijkt op politiek op voorhand bepaald afscheepbeleid door de Rekenkamer om het B. en W. niet al te lastig te maken. Een fraaie schijnvertoning van de ongetwijfeld heel erg van B. en W. onafhankelijke rekenkamer.
En dan hun opmerkingen inzake deze kwestie in hun Jaarplan 2006: Als je een ander reïntegratiebeleid gaat voeren zou effectmeting van het oude beleid niet zinvol meer zijn?!
Dacht het wel... het gaat er nog steeds simpelweg om: er *WAS* een bepaald beleid vastgesteld door de Raad en daarbij hoorde een flinke hoeveelheid reïntegratiegeld. Maar er mag achteraf niet worden gekeken wat het rendement is geweest van dat geld, want het beleid is inmiddels gewijzigd... Wat een drogreden. Dit betekent eerder: een flinke schep zand erover...
Welke uiteraard heel onafhankelijke figuren (uiteraard door het College ruim van geldmiddelen voorzien) zitten er eigenlijk in die Rekenkamer??
Kortom: Het zoveelste pseudo-onafhankelijke orgaan dat onderdeel lijkt te zijn van het ragfijne netwerk van "belangenbehartiging" van... ja van wie? Uiteraard van diegenen die geen belang hebben bij een echt onafhankelijk onderzoek. Inmiddels heeft de VVD op 10/2/2007 schriftelijke vragen gesteld over de doelmatigheid van de inzet van WWB-middelen. Volledigheidshalve volgt hieronder de letterlijke tekst:
Schriftelijke vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders zoals bedoeld in artikel 41, eerste lid, van het Reglement van Orde voor de vergadering van de Raad der Gemeente Leeuwarden
10 februari 2007
Doelmatige inzet WWB-middelen
Geacht college,
De VVD Leeuwarden is een voorstander van creatieve oplossingen als het gaat om het instrumentarium van de Wet Werk en Bijstand en mensen weer aan het werk te krijgen. De VVD Leeuwarden is echter ook van mening dat de inzet van middelen efficiënt, doelmatig en resultaatgericht moet gebeuren. En dat er ingezet moet worden op een zo groot mogelijke duurzame uitstroom uit Wet Werk en Bijstand.
Het moet niet zo zijn dat het doel alleen bestaat uit het streven om mensen uit het I-deel te krijgen (met inzet van aanzienlijke middelen) waarbij ze vervolgens naadloos de WW instromen, om uiteindelijk weer in de WWB terecht te komen.
Onlangs presenteerde de Rekenkamer Amsterdam het rapport Reïntegratie Begeleiding van bijstand naar werk. De rekenkamer kwam op basis van haar onderzoek tot twee hoofdconclusies:
1. De effectiviteit van het reïntegratiebeleid is laag: de inzet van reïntegratietrajecten leidt maar beperkt (11%) tot uitstroom naar regulier werk.
2. De doelmatigheid van de besteding van het ingezette budget is op onderdelen beperkt.
Volgens het onderzoek speelt in de uitvoeringspraktijk kostenbewustzijn een beperkte rol. Daarbij worden de volgende voorbeelden gegeven:
" De regels voor het toekennen van uitstroompremies zijn zo ruim geformuleerd dat de gemeente ook betaalt voor cliënten die doorstromen naar gesubsidieerd werk of een ander reïntegratietraject.
" De gemeente betaalt twee reïntegratiebedrijven voor gelijksoortige activiteiten voor dezelfde cliënt in dezelfde periode.
" De gemeente betaalt ten onrechte een uitstroompremie aan een reïntegratiebedrijf, waarbij zij heeft nagelaten vast te stellen of ook daadwerkelijk sprake is van duurzame uitstroom.
" Klantmanagers hebben geen inzicht in de kosten en effectiviteit van een traject, terwijl zij wel de trajectkeuze maken."
Er zijn dus nogal wat vraagtekens met betrekking tot de doelmatige inzet van de WWB-middelen, en of de inzet van financiële middelen wel (voldoende) gekoppeld is aan prestaties/uitstroom.
Inmiddels heeft PEL (Platform Een- en tweepersoonshuishoudens Leeuwarden) ook gevraagd om een onderzoek van de lokale rekenkamer in Leeuwarden. De VVD Leeuwarden zou hier wel voor voelen. De rekenkamer Leeuwarden heeft echter in haar notitie over reïntegratiebeleid onlangs aangegeven dat ze erop vertrouwt dat de gemeente zelf in staat is de mate van doeltreffendheid en doelmatigheid van het gevoerde beleid in beeld te brengen. De resultaten van het onderzoek uit Amsterdam kunnen ook een ander licht werpen op de praktijk en inzet van middelen in Leeuwarden.
De VVD Leeuwarden heeft de volgende vragen:
1. Komen de uitkomsten van het onderzoek van de Rekenkamer Amsterdam overeen met de ervaringen in Leeuwarden? Waar en/of hoe wijken ze af?
2. Is het college van plan c.q. bereid om zelf uitgebreider onderzoek te doen naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van het WWB-instrumentarium? Zo nee, waarom niet?
Mede naar aanleiding van het onderzoek heeft de VVD Leeuwarden ook een aantal vragen over een concrete situatie. In het onderzoek van de Rekenkamer Amsterdam wordt namelijk gesproken over de situatie bij onder andere Workstar/Fourstar, ook Leeuwarden werkt met Workstar/Fourstar.
Op 12 september 2006 heeft het college van B&W besloten tot inkoop van 120 reïntegratietrajecten voor jongeren tot 23 jaar (fase 2, 3 en 4) in 2007. De aanbesteding wordt gegund aan Fourstar voor een totaalbedrag van € 1.215.679,87, ofwel circa € 10.000,-- per persoon voor een jaar.
Op 16 december 2006 wordt door de gemeente het bericht naar buiten gebracht dat er honderd, veelal jonge, werklozen aan de slag gaan bij Fourstar/Workstar. Het werkbedrijf van reïntegratiebureau Fourstar, Workstar genaamd, is namelijk gestart met een eigen werkbedrijf. Dit bedrijf, dat zeer recent is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, biedt werkzoekenden een baan voor maximaal een jaar, met financiële steun van de gemeente.
Het is de bedoeling dat deze groep na, of zelfs tijdens het dienstverband gemakkelijker kan doorstromen naar een reguliere baan. De meeste werknemers worden te werk gesteld in het arbeidstrainingscentrum van Fourstar aan de Ampèrestraat.
Anderen worden gedetacheerd. Het bedrijf kan hier een loonkostensubsidie krijgen voor een jaar van 2x € 10.000,-- per persoon. Het gaat om een pilotproject arbeidspool in het kader van de werkgeversbenadering.
Op 9 januari 2007 besluit het college naar aanleiding van een aanbestedingsprocedure in 2007 onder andere 200 reïntegratietrajecten te gunnen aan Fourstar. De totale kosten van deze opdracht bedragen, inclusief stipejild, scholing en jobcoaching, wederom circa € 1 miljoen.
3. Is de situatie c.q. werkwijze in Leeuwarden vergelijkbaar met Amsterdam als het gaat om Workstar/Fourstar? Waar c.q. hoe wijken ze af?
4. Is het mogelijk dat het bij de initiatieven in Leeuwarden om dezelfde doelgroep gaat? En er dus een stapeling van financiële bijdragen per klant mogelijk is, tot een bedrag van € 30.000,-- per jaar per persoon? Zo nee, welke afspraken zijn daarover dan gemaakt? Vind het college stapeling wenselijk en/of doelmatig?
Is er sprake van "no cure - no pay" of "no cure - less pay" als het gaat om de reïntegratieopdracht? En als het wel om dezelfde groep gaat, is het dan niet zo dat de reïntegratiedoelstelling altijd wordt gehaald? Zijn er afspraken gemaakt dat de verdiensten van deze mensen in mindering worden gebracht op de loonkostensubsidie?
5. Welke afspraken zijn er gemaakt over de resultaten van de pilot en de trajecten in Leeuwarden? Wat zijn de (kwantitatieve) doelstellingen van de reïntegratietrajecten en het pilotproject, met name als het gaat om duurzame uitstroom? Hoe is de controle op alle afspraken geregeld?
6. De VVD Leeuwarden is er altijd voorstander van dat er keuzemogelijkheden voor mensen zijn. Is er voor jongeren nog een keuzemogelijkheid als het gaat om reïntegratie?
7. Wat zijn de resultaten elders van de werkwijze die nu wordt gehanteerd in Leeuwarden van Fourstar of Workstar, als het gaat om duurzame uitstroom uit de Wet Werk en Bijstand?
Wij hopen en verwachten dat u de vorenstaande vragen op korte termijn kunt beantwoorden.
Met vriendelijke groet,
Namens de VVD-fractie,
Aukje de Vries (mobiel 06 - 29 05 40 22)