Vermeend wil 'sluitende aanpak' voor alle werklozen

Nadat vorig jaar omstreeks deze tijd al de nodige commotie was ontstaan over de arbeidsverplichting voor moeders met kinderen tot 5 jaar, deze maal begint het kabinet weer opnieuw en deze maal gaat het om een 'sluitende aanpak' voor 'alle' werklozen.
Allereerst hierover een bericht uit de Staatscourant van 29-9-2000:


CONVENANTEN OVER WERKLOOSHEID EN ZIEKTEVERZUIM

Van onze redacteur

DEN HAAG - Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft twee convenanten afgesloten met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten over respectievelijk de begeleiding van werklozen en het ziekteverzuim in sociale werkplaatsen.

In het eerste convenant staan afspraken om bijstandsgerechtigden beter te begeleiden bij het zoeken naar passend werk.

De gemeenten zullen voortaan op alle werklozen de zogenoemde sluitende aanpak toepassen. Dit betekent dat de gemeenten alle werklozen binnen hun grenzen, ook mensen met veel belemmeringen om te gaan werken (bijvoorbeeld door schulden, een verslaving of een scholingsachterstand), een aanbod moeten doen voor werk, een werkervaringsplaats of scholing.
[Let op: Die z.g. 'werkervaringsplaats' kan ook betekenen: 'Verplicht' vrijwilligerswerk, ook zonder dat daarbij de bedoeling is dat dat leidt tot betaald werk. M.a.w.: Slavenarbeid.]

De gemeenten zullen ook alleenstaande ouders benaderen, maar zij hebben toegezegd daarbij wel rekening te houden met persoonlijke omstandigheden. De sluitende aanpak was tot nu toe alleen gericht op nieuwe werklozen.
[Van belang hierbij is met name dat ook eenouder-gezinnen met kinderen beneden de 5 jaar een werkaanbod wordt gedaan.]

Het tweede convenant is mede ondertekend door de vakbonden voor de collectieve sector Abvakabo FNV en CFO CNV-bond. De intentieverklaring heeft betrekking op het hoge ziekteverzuim in de sociale werkvoorziening. Het ministerie, de VNG en de vakbonden zullen binnen een jaar nadere afspraken maken om de arbeidsomstandigheden te verbeteren.
Einde bericht uit de Staatscourant. Commentaar tussen [].


Om het laatste punt nader toe te lichten, volgt hieronder de tekst van een verhaal van iemand, dat we haalden uit de nieuwsgroep nl.uitkeringen:


Subject: WSW en ISO-certificaten Date: Mon, 02 Oct 2000 08:04:17 GMT

Dit stukje schrijf ik naar aanleiding van het item "Sociale Werkvoorziening" in het programma "Heilig Vuur" van donderdag 28 september 2000:

Zoals een aantal van jullie wellicht al wel weten heb ik vorig jaar twee maanden binnen een SW-bedrijf gewerkt. De werkdruk was daar enorm hoog, en mensen werden erop aangekeken wanneer ze een dag minder productie maakten dan de andere dagen.

Nu blijkt dat dit bedrijf een ISO-9002 certificaat heeft, en daar prat op gaat. Natuurlijk is dit papiertje een wassen neus, want het zijn slechts een aantal richtlijnen waaraan het bedrijf moet voldoen. Maar feit is dat het SW-bedrijf deze richtlijnen mis-/gebruikt om de productie op te voeren en mensen op te jagen. Het is niet voor niets dat het ziekteverzuim binnen het bedrijf met 2,4% (per jaar!) is toegenomen in de afgelopen 2 jaar!

De steeds toenemende werkdruk, de marktwerking waaraan het bedrijf meent te moeten voldoen, productienormen etc., laten een beeld zien van een sociale werkvoorziening in verval, vechtend om het hoofd boven water te houden!

Ook het aantal rolstoelers dat werkzaam is binnen het bedrijf is op één (1!) hand te tellen.

Is dit een normale gang van zaken of is er hier iets werkelijk mis?
Waarvoor dient een Sociale Werkvoorziening? Wordt het niet eens langzaam aan tijd om de nWSW opnieuw door te lichten en te kijken waar de knelpunten (zowel beleidsmatig als sociaal) zitten? De SP pleit hier al langer voor, en ook het rapport ("Mensen over de rooie helpen, dat is wat hier gebeurt!") dat zij erover heeft opgesteld spreekt boekdelen!

Eind van dit jaar zal de nWSW geëvalueerd worden in de Tweede Kamer, en zal er bekeken moeten worden welke tekortkomingen en gebreken deze wet (nog) heeft.

Johan van den Boogaard.

Links van de SP:

Mensen over de rooie helpen, dat is wat hier gebeurt...
http://www.sp.nl/nieuws/actie/wsw/index.stm

Een parel zonder glans
http://www.sp.nl/nieuws/tribune/200003/wsw.stm

WSW'ers bouwen klaagmuur ophet Binnenhof
http://www.sp.nl/mysql/export/nieuws/completepage/file_244.stm

SP luidt noodklok over Wet Sociale Werkvoorziening
http://www.sp.nl/mysql/export/nieuws/completepage/file_258.stm

Maak van SW geen reïntegratiebedrijf!
http://www.sp.nl/mysql/export/nieuws/completepage/file_666.stm
Einde verhaal van een 'ervaringsdeskundige'.


Over de 1-ouder gezinnen met kind(eren) jonger dan 5 jaar verder het volgende bericht uit de Leeuwarder Courant van 16-9-2000:


MOEDERS IN DE BIJSTAND TOCH AAN DE SLAG

Nieuw voorstel Vermeend

DEN HAAG (ANP) - Een bijstandsmoeder met jonge kinderen moet straks verplicht aan de slag als ze een baan krijgt aangeboden. Dan moet wel zijn voldaan aan randvoorwaarden. Zo moet de bijstandsmoeder opvang voor haar kinderen kunnen krijgen.

Met dit aangepaste voorstel probeert minister Willem Vermeend van sociale zaken alsnog bijstandsmoeders met jonge kinderen dichtbij de arbeidsmarkt te houden. een voorstel hiertoe van zijn voorganger Klaas de Vries strandde eerder dit jaar in de Tweede Kamer.

De Vries wilde bijstandsmoeders een sollicitatieplicht opleggen en hen verplichten tenminste 24 uur per week te werken. Als het aan Vermeend ligt hoeven de bijstandsgerechtigden met kinderen onder de vijf jaar niet meer verplicht te solliciteren, maar ze mogen een aangeboden baan niet weigeren.
Ook heeft hij het minimumaantal gewerkte uren uit het oorspronkelijke voorstel gehaald.
[Maar in feite is dit lood om oud ijzer: Weliswaar enerzijds geen sollicitatieplicht, maar anderzijds wel de verplichting voor gemeenten om 'een sluitende aanpak' na te streven voor alle werklozen, dus ook voor deze groep. In feite wordt de sollicitatieplicht als je die opvat als 'zoekplicht naar werk' verschoven van deze groep naar de gemeenten. Uiteraard zullen gemeenten met allerlei vooral flauwekul aankomen dat dan moet doorgaan voor 'werk' of 'scholing' of 'activeringstraject', al was het alleen maar om daarvoor poen te vangen of beter gezegd: Om clubs als Maatwerk in de gelegenheid te stellen om geld te vangen voor elke 'geslaagde' bemiddeling.]

Vermeend vindt dat hij met zijn nieuwe voorstel tegemoetkomt aan de eis van de Kamer dat eerst alle randvoorwaarden goed moesten zijn geregeld.
Alle partijen, met uitzondering van de VVD, hebben zich achter deze eis gesteld.
[Soms bekruipt me het gevoel dat wat Flip Dewinter is voor allochtonen, sommige Kamerleden van de VVD zijn voor mensen met een uitkering.]

Vermeend plaveide eerder dit jaar met aanvullende maatregelen al de weg voor het nieuwe voorstel. Zo zijn de scholingsmogelijkheden voor bijstandsmoeders verruimd. Ook komen er meer kinderopvangplaatsen. De bewindsman vindt dat daarmee aan de door de Kamer gewenste randvoorwaarden is voldaan.

Een gemeente die de voorwaarden niet goed heeft ingevuld, mag geen aanbod voor scholing of werk naar de bijstandsmoeder sturen.
[Dit zegt me weinig: Alle gemeenten zullen per definitie zeggen/menen dat zij op dit punt hun zaakjes goed voorelkaar hebben...
Indien dit anders werd gesteld, zou de consequentie nl. zijn dat B&W van zo'n gemeente 'kwetsbaar' worden, terwijl de gouden regel is: Kwetsbaarheid is fout, beheersbaarheid is goed. Dat is bestuurdertjes eigen.]

Vermeend wil met zijn voorstel voorkomen dat bijstandsmoeders met jonge kinderen lange tijd buiten het arbeidsproces staan.
Eigen LC-bericht. Commentaar tussen [].


Vorig jaar had de Leeuwarder wethouder van Sociale Zaken, Hetty Hafkamp, nog afwijzend gereageerd op het voorstel van Klaas de Vries, de voorganger van Vermeend op SoZaWe.
Hieronder nog even een stukje uit het bericht hierover, nu pakweg 1 jaar terug:


Uit de Leeuwarder Courant van 27-9-99:

LEEUWARDEN ZIET NIETS IN WERKVERPLICHTING

LEEUWARDEN - Wethouder Hetty Hafkamp van Leeuwarden heeft vanochtend afwijzend gereageerd op het kabinetsvoornemen om werkloze ouders met jonge kinderen verplicht werk te laten zoeken. Gemeenten mogen van het kabinet de vrijheid nemen om de maatregel niet in te voeren. Zoals het nu staat, maakt Hafkamp gebruik van die mogelijkheid.

Het kabinetsvoorstel is "wel heel kort door de bocht", vindt Hafkamp.
"Je kunt alleenstaande ouders die verplichting alleen opleggen, als je hen iets te bieden hebt, zoals voldoende kinderopvang en scholing." Het plan voorziet daar niet in, "dus op deze manier werken we er niet aan mee".
[Maar ook als er wel voldoende kinderopvang zou zijn: Het heeft iets van een 2-systemen maatschappij: Het naakte, onbeschaamde kapitalisme aan de bovenzijde, met veel gegraai naar nog meer geld en 'macht' en aan de onderzijde een soort sovjet-modelletje: 99% werkgelegenheid en staatsopvoeding voor de kinderen.
Goed voor de emancipatie van vrouwen?
Ja, binnen de randvoorwaarden van 'het systeem', d.w.z.: een onderbetaald 24-uurs baantje met aanvullende bijstand omdat je anders nog niet het minimum-niveau bijstandsnorm haalt, d.w.z. 90% WML. (WML= Wettelijk Minimum Loon)
Maar wellicht kan nog wat bijverdiend worden door bij de rijken uit werken te gaan, bv. als kinderoppas...]

Hafkamp voorziet dat vooral alleenstaande, laag opgeleide vrouwen nauwelijks voordeel behalen als ze een baan nemen. "Je kunt op je klompen aanvoelen dat dit slecht betaalde banen zijn, waarmee je niet uit een uitkering komt."
Einde deel LC-bericht plus commentaar van 27-9-99.


Ik blijf bij mijn commentaar zoals ik dat toen gaf. Want laten we eens kijken wat voor aanbod een vrouw in de bijstand met een of meer jonge kinderen van de gemeente zou kunnen verwachten.
Meest voor de hand liggend is een aanbod in het kader van de WIW. (Wet Inschakeling Werkzoekenden) De gemeenten krijgen hiervoor flink wat geld van het Rijk. Zo krijgt de gemeente Leeuwarden ¦1.978.211,- (bron: Staatscourant 29-9-2000)
De gemeente gaat dit geld ook weer flink uitgeven, want op 2-9-2000 had zij een forse advertentie in de Leeuwarder Courant geplaatst waarin o.a. stond:


"De gemeente Leeuwarden voert een actief beleid op het gebied van uitstroom uit de bijstand. Hoofddoel van dat beleid is mensen uit de bijstand (weer) aan het werk te helpen. Dat geldt ook voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, die het zonder hulp niet redden om zich een duurzame plaats op die markt te verwerven. De gemeente wil deze mensen hulp bieden bij het reïntegratieproces. Als betaald werk nog niet mogelijk is wegens in de persoon of in de levenssituatie gelegen belemmeringen, zal hulp geboden moeten worden om in die situatie zo mogelijk verandering te brengen. Als betaald werk niet meer lukt zal nagegaan moeten worden of op een andere manier via aanbod van gesubsidieerd werk of vrijwilligerswerk betrokkenheid bij de maatschappij kan worden bevorderd."


Dus: De 'betrokkenheid bij de maatschappij' moet worden bevorderd. Dit riekt naar een politieke stellingname, want het gaat om de mening en de leefwijze van de betrokkene.
Spontaan schiet me in gedachten: "Nationaal-Socialisme is een kwestie van houding", dus van attitude...
Of misschien "De Terreur of de Deugd"?
Wat gaat het Hermien de Haan en consorten aan of iemand wel 'betrokken' is bij 'de maatschappij'?!
Wat gaat het hen aan wat iemand vindt, denkt of zegt?
Wie zegt bovendien dat iemand die geen 'verplicht' vrijwilligerswerk doet, niet 'betrokken' is bij 'de maatschappij'?
Kortom: Dit stinkt naar 'gezindheidspolitiek'.
Onze boodschap is: Wantrouw iedereen die je vertelt wat je moet denken, vinden en doen en wat je 'attitude' moet zijn richting 'de maatschappij'!
Enfin, de geschiedenis leert dat het altijd slecht afliep met voorstanders van 'gezindheidspolitiek'...

De advertentie stelt verder o.a.:


"De opdracht (aan het reïntegratiebedrijf) omvat globaal de volgende hoofdelementen: Het opstellen en uitvoeren van 400 reïntegratieplannen, waarop in minimale aantallen van 100 kan worden ingeschreven; inschrijving op grotere partijen heeft de voorkeur boven inschrijving op kleinere partijen;" enz.


Terug naar dat te verwachten 'aanbod':

Om uit de bijstand te raken is een WIW-baantje van 32 uur (het maximum) amper genoeg. Dus: Kinderopvang voor 32 uur realiseren. Wie betaalt dat?
Andere mogelijkheid in dit verband is 'scholing'. Wat voor scholing?
Iets zinnigs of een cursus voor vrouwen hoe ze zich moeten opverven ed. voor hun sollicitatiegesprek? Ja, die cursus bestaat...
In de USA gaat dit nog wat verder: Zo zijn sommige vrouwen daar zo geschift zich te wenden tot 'silicon valley' in de hoop sneller een baantje te krijgen...
Nu zou een zinnig scholingsaanbod dat later uitzicht biedt op normaal werk bij een bedrijf, bv. via het volgen van een kursus 2 tot 3 ochtenden of middagen per week, waarbij tevens de kinderopvang goed is geregeld, mits op vrijwillige basis, niet verkeerd zijn, maar zal het zo gaan??
De burocratie kennend (en Maatwerk) zal het er wel eerder op neerkomen dat met veel pressie en vage dreigementen over kortingen op de uitkering vrouwen op allerlei onzin-cursussen belanden, die volledig tegen de wensen en voorkeuren van betrokkenen ingaan. Alleen al dat laatste doen, is al een dwaze stap.
Het derde type 'aanbod' is 'verplicht' vrijwilligerswerk, vroeger bekend als 'Melkert 3', nu in het kader van de WIW. We schreven indertijd al: 'Melkert 3' is dwangarbeid en daar blijven we bij.
Het is 'vrijwilligerswerk' dat door de gemeente is aangewezen en wat je 'moet' gaan doen 'met behoud van uitkering'. Nu hebben we niks tegen vrijwilligerswerk, mits dat ook werk is waar je zelf voor kiest, geheel los van je betaalde werk of van je uitkering. De relatie die hier wordt gelegd tussen de uitkering en 'vrijwilligerswerk' is levensgevaarlijk, ook in politiek opzicht. We denken nl. dat dit stapsgewijs kan leiden tot het vervallen van het wettelijk minimumloon, dat dan wordt verruild voor drie lagere 'minimumlonen'voor gezinnen, voor eenoudergezinnen en voor alleenstaanden, plus 'arbeitseinsatz' voor mensen in de bijstand waar een etiket werd opgeplakt 'fase 4'.
Zowel door Melkert als door Bolkestein is indertijd al geprobeerd om voor alleenstaanden een lager BRUTOloon er door te krijgen dan het wettelijk minimumloon, dat bruto voor iedereen nu nog gelijk is. (Dat een alleenstaande hier netto/schoon minder van over houdt is een ander verhaal.)

Hoe zit dat nu in Leeuwarden met die WIW en dat 'verplichte' vrijwilligerswerk?
Reeds eerder berichtten we over een stuk van de afdeling welzijn voor de vergadering van de Raadsadvies commissie Welzijn van 13-7-2000. Dat heette: "Onderzoeksrapportage bureau Maatwerk en gegevensverzameling 300 cliënten in fase 4 door de sector sociale zaken."
Dat stuk was niet openbaar, zonder dat het echt niet-openbaar was. Maar dat bleek pas achteraf. Willen B&W liever geen lastig 'inspraak-gezeur', dan werkt dit zoals bleek met dat stuk, als volgt:

Stuur het stuk alleen naar de Raadsleden, maar niet naar de abonnementshouders van de stukken voor de Commissie Welzijn. Zet de agenda van de commissievergadering gewoon in de Huis aan Huis, maar noem niet dat agendapunt. Noem dat 'rondvraag'.
Hierna ben je op dat onderdeel af van de inspraak onder het motto: Wat niet weet, dat niet deert.
Zet achteraf (maanden later) wel het punt gewoon (kort) in het verslag van de vergadering van die commissie en je kunt stellen: Dit punt is gewoon in het openbaar behandeld. Iedereen was het er mee eens, want er waren geen 'insprekers'.
Dat zijn typisch de trucjes van wethouder Hermien de Haan. Nu viel bedoeld stuk buiten de raadsleden om, toch in onze handen, maar de bedoeling was dat uiteraard niet van het College...

Op het punt van 'nieuw beleid' m.b.t. 'verplicht vrijwilligerswerk' stond hier in:

Heette het dus officieel tot nu toe dat deelname aan een traject niet verplicht was, uit de nota blijkt dat de gemeente Maatwerk op dit punt nu op haar wenken gaat bedienen. De nota stelt:


"Geconstateerd kan worden dat de keuze voor vrijwillige, maar niet vrijblijvende deelname in de praktijk aanleiding heeft gegeven tot onduidelijkheid over de toe te passen sancties. Ter wille van de duidelijkheid naar alle betrokkenen toe zal deelname in het project 'een actief stadsdeel' wel verplicht worden gesteld. Dat houdt niet in dat alle deelnemers ook werkelijk een traject moeten volgen. Wel krijgt de gemeente dan meer inzicht in de vraag waarom cliënten geen traject willen of kunnen volgen."
Einde citaat.


Maar in de praktijk blijkt dat al lang wordt gewerkt met 'verplicht' vrijwilligerswerk.
Een voorbeeld uit de praktijk:

Iemand wordt opgeroepen voor een gesprek bij 'Maatwerk' teneinde een 'traject' op te stellen. Er blijkt, dat 'een keuring' in het kader van de Wet Rea (Reïntegratie Arbeidsgehandicapten) noodzakelijk is.
Het keuringsrapport signaleert een aantal belemmeringen/beperkingen zowel psychisch als lichamelijk. De lichamelijke beperkingen zijn 'hard' vast te stellen; enige malen aanval van hernia.
In februari van dit jaar ontvangt de persoon een brief van Maatwerk: Persoon wordt uitgeschreven als deelnemer aan het 'Maatwerk project'. Toevallig weten we dat toen ook zowat de centen op waren voor Maatwerk.
Later stelt de gemeente opnieuw geld beschikbaar en ziedaar: Persoon in kwestie ontvangt afgelopen zomer opnieuw een 'uitnodiging' voor een gesprek met Maatwerk.
Een maandje later komt er een brief van Maatwerk dat persoon in kwestie nog 'enige aanvullende gegevens' moet leveren in verband met het compleet maken van het dossier, zoals wordt gesteld. Tevens 'moet' persoon in kwestie zijn dossier voorzien van een handtekening.
Wij hebben geadviseeerd niets te tekenen!
Enige dagen daarna nog een brief: Persoon in kwestie moet nogmaals komen 'om de stand van zaken op te nemen'.
Persoon in kwestie meldt ons dat mensen van Maatwerk op hinderlijke wijze bij hem aan de deur komen. Een maal stond iemand al in de kamer voordat persoon in kwestie besefte wat er gaande was. Voor iedereen die dit overkomt ons advies: Sommeren te vertrekken, politie bellen en bij geen resultaat: Drie maal sommeren om woning te verlaten, daarna staaf ijzer pakken en dergelijke hond eruit slaan.
Dit is een serieus advies: Maatwerk pleegt huisvredebreuk als iemand van hen tegen de wil van de bewoner de woning betreedt.

Uiteindelijk heeft Maatwerk opgesteld: Een "Bemiddelingsplan Maatwerk Reïntegratie".
Het niveau daarvan is zodanig dat wij dat als leken op het gebied van arbeidsbemiddeling ook nog wel hadden kunnen opstellen, zo simplistisch...
Hun conclusie is dat het goed voor persoon in kwestie "als hij toch onder de mensen komt en opnieuw contacten opdoet.
Aangezien er rekening gehouden moeten worden (taalvaardigheid is niet hun sterkste punt...) met de REA-keuring is Vrijwilligerswerk de beste optie.
Voorstel reïntegratieplan: Bemiddelen bij Vrijwilligerswerk."

(Met hoofdletter...)

Tegen persoon in kwestie is gezegd dat dat vrijwilligerswerk 'een traject' is richting 'sociale werkplaats'. Uiteraard wordt druk uitgeoefend om akkoord te gaan met 'het plan' en dit te tekenen. Persoon in kwestie ziet het niet zitten om tewerkgesteld te worden op de sociale werkplaats, maar is bang voor een strafkorting of intrekking van de bijstandsuitkering.
Dat is de stand van zaken en dit was maar 1 voorbeeld over hoe het echt gaat.

Tenslotte: Wat vangt Maatwerk nu voor deze 'bemiddeling'?
De nota voor de gemeente Leeuwarden voor deze flauwekul:

Conclusie: Prijskaartje tot nu toe ¦3075,- excl. BTW is ¦3613,13 incl.
Als ik uitga van ¦75,-/uur excl. is dit 41 uren. Als een dag 7,5 arbeidsuren telt zijn dit ongeveer 5,5 werkdagen...
Wie dit gelooft is onnozel...

Persoon in kwestie was ook verteld dat het geplande 'vrijwilligerswerk' plaats kon vinden 'bij een bedrijf' en in dit kader werd gevraagd naar de verhuisbereidheid...
Dus: 'Het traject' loopt bv. via 'vrijwilligerswerk' bij bv. de blikfabriek naar de sociale werkplaats?!

Hieronder volgt een lijst van bedrijven waar Maatwerk kennelijk contacten mee heeft. Ik stel niet dat al deze bedrijven 'in' zijn voor dit soort 'vrijwilligerswerk' maar gezien het bovenstaande word ik wel wantrouwend...

CCF/Friesland Dairy foods
Koopmans meelfabriek
Sultana
Philips Drachten
Thomassen en Drijver (de 'blikfabriek')
L.P.F. (Leeuwarder Papierwaren Fabriek)
2 vivel (??)
Douwe Egberts Joure
Us Heit Bolsward
Sonnema Bolsward
Hellema Hallum (beschuitfabriek?)
Brada vlees

Wie meent te weten dat een of meer hier genoemde bedrijven mensen als 'vrijwilligers' laat werken, gelieve met ons contact op te nemen!

secretariaat Ver. PEL