Er komt weer heel wat burocratische narigheid af op mensen in de bijstand in verband met het per 1-1-2000 ingaande Belastingplan 2001 van Vermeend, waarbij de hele inkomstenbelasting 'over de kop' gaat.
Alles wordt anders.
Hierover eerst een berichtje uit de Leeuwarder Courant van 7-9-2000:
AMSTERDAM (ANP) - De FNV speurt met overheidsinstanties mee naar bijstandsmoeders. Er moeten er zo'n honderdduizend zijn.
[Bijna vermakelijk, zo'n opmerking. Alsof de sociale dienst niet precies kan nagaan wie dat zijn en waar ze wonen: Vrouw, uitkering een-ouder-gezin; dan heb je de meesten al gevonden. Wellicht zijn er nog wat mensen met deeltijdbaantjes plus een aanvullende bijstandsuitkering, maar of die ook 'opgespoord' moeten worden is afhankelijk van de vraag waarom je hen precies wilt vinden. Zie commentaar onder het bericht.]
Zonder hulp gaan zij er door het nieuwe belastingplan volgend jaar ¦2658 op achteruit.
Dat kan voorkomen worden door voor 1 december een verzoek voor voorlopige teruggave in te vullen. Omdat bijstandsmoeders niet eerder met de Belastingdienst te maken hebben gehad, vreest de FNV dat veel van hen de blauwe brief van de fiscus weggooien.
[Niet erg helder: Niet verteld wordt waarom zij kennelijk 'een blauwe brief' krijgen van de belastingdienst.]
Einde LC-bericht. Commentaar tussen [].
Maar wat is hier nu aan de hand?
Naar mijn mening het volgende: Een tijdje terug viel als het goed is bij iedere brievenbus in Nederland een "Belastingkrant 2001" in de bus. Daarin stond een korte uitleg van de voornaamste wijzigingen in de inkomstenbelasting zoals die gaat gelden vanaf 1-1-2001.
Werkt het huidige systeem met: Belastbaar inkomen min belastingvrije som (5 soorten zijn er) is belastbare som (en dan het schijventarief er op loslaten), het nieuwe systeem werkt met drie (!) belastbare inkomens (plus een verzamelinkomen) en daarop wordt meteen het schijventarief losgelaten.
Dat geeft de te betalen/terug te krijgen inkomstenbelasting. Echter: Op dat bedrag zit nog een korting en wel in tien (!) smaken, al naar waar men recht op heeft. Die kortingen heten 'heffingskortingen'.
Nu zit er bij de bijstand weer een 'prachtig' probleem: De bijstand is i.t.t. lonen en alle andere uitkeringen geen bruto bedrag waar vervolgens belasting ed. af gaat, maar een netto bedrag. Slechts ten behoeve van de jaaropgave van de soos wordt het bruto jaarinkomen achteraf 'gereconstrueerd' en om de feestvreugde te verhogen, ook nog niet m.b.v. het reguliere laagste belastingtarief van de inkomstenbelasting, maar met een eigen, apart tarief van naar ik meen ong. 18,5%. Nu is er een 'algemene heffingskorting' die in feite een broertje is van tariefgroep 2 in het oude systeem. Of anders gezegd: Het is de heffingskorting waar iedereen recht op heeft. (Voor mensen tot 65 jaar ¦3321,-)
Het Divosa Bulletin (september 2000) schrijft: "De verrekening van de algemene heffingskorting is ondergebracht in de (geautomatiseerde) brutering van de bijstandsuitkering."
De "Belastingkrant 2001" schrijft: "Als u een uitkering ontvangt, heeft u
recht op heffingskortingen. De uitkerende instantie houdt bij de berekening van de belasting over uw uitkering automatisch rekening met de algemene heffingskorting. U kunt ook in aanmerking komen voor extra heffingskortingen, zoals de kinderkorting. Deze kunt u aanvragen via het formulier Verzoek Voorlopige Teruggaaf."
Volgens deze krant zullen die formulieren (VVT) vanaf september worden verzonden, aan iedereen die gebruik kan maken van de voorlopige teruggaaf.
Dit is dan die 'blauwe brief van de fiscus'. In het krantebericht is een bedrag genoemd van ¦2658,- En dat is een van de heffingskortingen die niet automatisch door uitkeringsinstantie of werkgever wordt verrekend in de loonbelasting.
Het gaat om de z.g. 'alleenstaande-ouderkorting'. Nu ontgaat me een beetje waarom nu speciaal 'bijstandsmoeders' dommer worden geacht dan anderen en of niet bv. alle alleenstaande ouders met alle soorten uitkeringen plus eventueel een deeltijdbaantje een seintje zouden moeten krijgen. Maar wellicht heeft dit een andere reden: Het Divosa Bulletin schrijft nl.: "Binnen dit traject is uiteindelijk de meest werkbare optie overgebleven: die waarbij met name de alleenstaande ouders en werkende ouders nog een voorlopige teruggaaf moeten aanvragen, die vervolgens op de bijstandsuitkering moet worden gekort."
Helpt de FNV nu een handje om de soos uitgaven te besparen? En hoe dit te rijmen met het krantebericht? Daar heet het dat bijstandsmoeders ¦2658 achteruit gaan in 2001 tenzij ze een VVT invullen voor een van de heffingskortingen, nl. de 'alleenstaande-ouderkorting'. Maar wat is het nut daarvan als je dat geld vervolgens weer bij de soos moet inleveren? Of vermindert de soos op voorhand de netto bijstand op jaarbasis met ¦2658 bij een een-ouder gezin in de bijstand en kun je dat weer 'repareren' door een VVT in te vullen? (Waarop vervolgens het bedrag maandelijks in deelbetalingen wordt betaald en wel vanaf januari 2001 indien de VVT voor 1-12-2000 is ingediend.)
Indien het gaat op de manier van: De soos betaalt bijstand voor een een-ouder gezin en je moet via een VVT de alleenstaande ouder korting aanvragen (de heffingskorting wordt rechtstreeks uitbetaald door de belastingdienst) en vervolgens weer inleveren, waarom zou je die dan aanvragen?!
Zit het zo in elkaar, dan kun je beter m.i. eens kijken of je nog bv. rente betaalt op schulden (leningen, Wehkamp e.d.) of zelf hoge ziektekosten hebt gemaakt waarvoor je geen bijzondere bijstand kon krijgen of die je niet of slechts deels bij het ziekenfonds kon declareren en deze terug vragen via een teruggave biljet. Natuurlijk zal de soos dat ook weer zien als
'inkomsten' maar daar ben ik het niet mee eens. Normaliter zijn belastingteruggaven geen inkomsten.
Overigens verwacht ik de komende maanden meer te horen van de soos over de details m.b.t. ABW en nieuw belastingstelsel. We hebben al een tijdje terug informeel verzocht dit punt te agenderen voor de vergadering van de Cliëntenraad en dit is toegezegd zodra 'men er zelf uit was'.
Tenslotte: Ik voorzie weer veel burocratische narigheid met de bijstandsuitkeringen en i.h.b. bij die uitkeringen waarbij gezien de huishoudenssamenstelling een additionele heffingskorting van toepassing is, bovenop de algemene heffingskorting. Toch lijkt ook de sociale dienst nu te beseffen dat de eerder door ons wel geopperde oplossing wel eens de echte oplossing zou kunnen zijn. Het Divosa Bulletin schrijft namelijk: "Een optie die nog open staat om tot echte vereenvoudiging te komen, is van de bijstandsuitkering een bruto uitkering te maken, net als alle andere inkomensbronnen. Het nadeel hiervan is, dat de overheid zich verplicht heeft het netto sociaal minimum te garanderen. Deze optie zal ongetwijfeld worden bestudeerd bij de door de minister van SZW en de staatssecretaris van Financiën (na 2001) voorgenomen fundamentele benadering van de harmonisatie van het loonbegrip, de uitwerking van het inkomensbeleid en het beleid inzake de armoedeval." Einde citaat.
Kortom: Er zit op dit punt wat beweging in, maar in welke richting precies is nog onzeker.
secretariaat Ver. PEL